Irritante mensen kunnen behoorlijk in de weg zitten en je dag vergallen. Je hebt last van ze, maar van irritante lui kun je ook profijt hebben als je net even anders met je ergernis om gaat dan je gewend bent. Hieronder lees je hoe.
Drie vervelende effecten van irritante mensen
Ergernis vanwege mensen om je heen kan verschillende effecten hebben:
- Effect op je humeur en hoe je je voelt: je bent een uur lekker geconcentreerd aan het werk en daar begint het weer. De baas belt weer eens vanuit de auto met een chaotisch onzinverhaal waar geen touw aan vast te knopen is. De enige duidelijke boodschap die hij overbrengt, is dat je actie moet nemen. Dat advies moet nu af en die en die moet het voor de lunch ontvangen hebben. Deze scene herhaalt zich elke dag. Weg goed gevoel, balen deze vent.
- Vergallen van je loopbaan: je bent een makkelijke prater en heel commercieel ingesteld. Je klanten lopen met je weg je hebt goed oog heeft voor wat er in hun bedrijf speelt. Jouw leidinggevende is precies het tegenovergestelde. Een nerd op commercieel vlak, vakinhoudelijk een kei. Zijn makke is dat hij alleen oog heeft voor vakinhoud. Een advies geschreven met een minieme fout in? Die wordt groot opgeblazen! “Hoe heb je dat nu kunnen doen, iemand met zoveel ervaring als jij!” Dat je de afgelopen 3 maanden 4 ton omzet binnen hebt geharkt, tja daar hoor je niets over. Zo gaat het maand in maand uit. Bij beoordelingsronde hoor je jaarlijks dat er sterke twijfels zijn of je het vaktechnisch wel kan behapstukken, zou een promotie in de weg kunnen staan.
- Energiezuigen: je bent een kei in je vak, werkt snel en levert kwaliteit. Anderen zien dat ook, stoppen je vol met werk, want jij kunt het aan. Zo vol dat je elke dag tot 8 uur op de zaak zit. Je schouders gaan steeds krommer staan en de wallen onder je ogen worden groter. Die ene manager komt laat in de middag steevast met een nieuwe spoedklus. Deadline morgen dus haast haast, haast. Terwijl dat soort klussen gemiddeld al drie dagen onaangeroerd op zijn bureau hebben gelegen …. Het energieniveau daalt met de dag. en ‘s avonds zit je als een zoutzak thuis op de bank.
Gebruikelijke reacties lossen niets op
In de praktijk gaan we vaak niet effectief genoeg met irritaties om. Veel voorkomende reacties zijn:
- De beuk er in. Je gaat in de aanval en geeft de ander van katoen
- Verstarren. Ja dat hou je toch, het is nu eenmaal zo, ik kan niets anders dan me erin schikken.
- Oogkleppen op. Net doen alsof je niets ziet. Doorgaan, doen of er niets aan de hand is.
Soms heeft de beuk-er-in-methode nog effect, maar het kan de situatie ook nog verergeren. Verstarren en oogkleppen op verandert helemaal niets.
Het alternatief: meer werkplezier dankzij irritante mensen
Bovenstaande reacties zijn niet effectief. Ze lossen niets op, het balen verdwijnt niet en je voelt je rot. Maar er is een alternatief. Hiervoor moet je een kernkwadrant opstellen. Als je dit doet, kijk je op afstand naar de irritatie zelf en kun je achter jouw achterliggende kwaliteit en uitdaging te komen. In dee uitdaging schuilt het geheim om je niet meer zo te ergeren en een mogelijkheid om aan je eigen persoonlijke effectiviteitte werken.
Wat is een kernkwadrant? Het is een model (ontwikkeld door Ofman) dat schematisch weergeeft wat jouw kwaliteit, valkuil, uitdaging en allergie is.
Stel je stuurt een aantal junior medewerkers aan en ergert je groen en geel aan een junior die nogal afwachtend is. Je bepaalt niet alleen meer voor hem wat en wanneer hij iets moet doen, maar geïrriteerd als je bent dram je het zo langzamerhand door hem heen. Grote kans dat dit alleen maar escaleert en wederzijdse irritaties laat groeien.
Jouw irritatie of allergie is duidelijk passiviteit. Het bijbehorende kernkwadrant levert dan het volgende resultaat op :
- Irritatie: passiviteit
- Kwaliteit: besluitvaardig
- Valkuil: drammen
- Uitdaging: geduld
Als je meer je uitdaging gebruikt in combinatie met je kwaliteit, speelt je irritatie veel minder/niet en ben je veel effectiever.
Het KVUA (kwaliteit-valkuil-uitdaging-allergie) schema van een kernkwadrant ziet er als volgt uit:
Neem nu al jouw irritaties – binnen of buiten je werk – eens onder de loep. Kijk vervolgens waar jouw uitdagingen liggen. En stel vast wat je in het vervolg concreet wil doen om de uitdaging in de praktijk te brengen. Het werkt altijd, kijk maar eens naar andere voorbeelden van KVUA schema’s:
- beheerst-onpersoonlijk-empathisch-onbereikbaar,
- flexibel-wispelturig-ordenend-star,
- autonoom-dwars-meegaand-onderdanig
Jouw kernkwadrant kan iets totaal anders zijn, maar je zult zien dat in alle gevallen irritante mensen teveel hebben van iets waarvan jij juist te weinig hebt. Jij hebt bijvoorbeeld te weinig geduld ten opzichte van een ander die nogal passief is (= teveel geduld). Ben je allergisch voor opdringerigheid dan is jouw uitdaging dus meer initiatief nemen. Van mensen waar je allergisch voor bent kun je zo heel veel leren. Print het kernkwadrant schema voor jezelf uit en ga er eens mee aan de slag.
Kortom, mensen zijn allergisch voor een teveel van hun eigen uitdaging, vooral als ze die in een ander verpersoonlijkt zien.
Als je meer balans weet te creëren tussen je eigen kwaliteiten en uitdagingen erger je je veel minder.
Met een kernkwadrant ontdek je hoe je meer werkplezier kunt bereiken. Dankzij irritante mensen om je heen.
VERDER LEZEN:
✓ In Confronteren kun je leren. Scherp je assertiviteit aan, in 7 stappen assertief lees je hoe je effectief je irritatie naar een ander kunt verwoorden, zonder dat de ander zich persoonlijk aangevallen voelt.
✓ In Kernkwadranten en kernkwaliteiten: superhandig voor het maken van een persoonlijke sterkte-zwakte analyse lees je hoe je een kernkwadrant opstelt en vind je een handige checklist.