zelfstandig ondernemerschap

Van loondienst naar zelfstandig professional?

Veel mensen spelen in het begin van een loopbaantraject met de gedachte een eigen bedrijf te beginnen.

Begrijpelijk, want het is prettig als je helemaal zelf kan bepalen wanneer je werkt en zelf je beslissingen neemt. Niet wat anderen van jou willen, nee doen wat jij wilt. Alles wat nu misschien nog knelt en schuurt, kan dan in een klap wegvallen.

Soms is sprake van een gedwongen keuze of een keuze die eraan zit te komen. Je leest vandaag bijvoorbeeld dat er nog vijftienduizend banen gaan verdwijnen in de financiële sector en schat in dat het binnenkort wel een einde dienstverband kan zijn.

Deel 1 van Voor jezelf beginnen ging onder meer over financiële (on)zekerheden, voorbereidende plannen maken en zelfvertrouwen ontwikkelen.

In deel 2 vandaag meer aandacht voor de vraag: Ondernemen, kan ik dat wel?

Hoe om te gaan met twijfels over ondernemerschap?

Als je geen enkele ervaring hebt met ondernemen, niemand in de familie als voorbeeld dient en je nog nooit cliënten hebt geworven, moet je helemaal vanaf nul beginnen. Zonder garantie dat je zult slagen.

Toch kun je voor jezelf inzicht krijgen of werken als zelfstandige professional iets is dat bij je past. In loopbaantrajecten help ik cliënten hun inzicht te vergroten aan de hand van:

(1) hun score op Loopbaanankers (zie hoofdstuk 7.4. van mijn e-book),
(2) hun score op de Big Five persoonlijkheidstest (zie hoofdstuk 5)
(3) hun score op de Competentietest (zie hoofdstuk 5)
(4) hun score op een Ondernemerstest van de Kamer van koophandel
(5) hun score op de Beroepskeuzetest (zie hoofdstuk 5)
(6) hoe enthousiast zij overkomen als ze over zelfstandig ondernemerschap praten.

Verder bespreek ik eventuele overtuigingen die hen kunnen belemmeren bij de start van een onderneming en deel ik mijn eigen ervaringen.

Loopbaanankers

Het loopbaananker AO (autonomie en onafhankelijkheid) scoort meestal hoog bij iemand die een eigen bedrijf wil beginnen en dat kan al een indicatie opleveren. Maar de drijfveer om een gevoel van autonomie te bereiken alleen is niet voldoende. Zeker niet als op loopbaananker ZS (zekerheid en stabiliteit) hoog wordt gescoord. Het loopbaananker OC (ondernemingsgerichte creativiteit) is een veel relevantere indicator.

Big Five persoonlijkheid

De uitkomsten van de Big Five persoonlijkheidstest laten zich vergelijken met het prototypisch profiel van een zelfstandig ondernemer. Zo’n ondernemersprofiel is afgeleid van veel voorkomende zaken waar een zelfstandige mee te maken krijgt. Denk aan dingen als een netwerk kunnen opbouwen en onderhouden om werk binnen te halen, het bezitten van prestatiedrang en in zeker mate de eigenschappen van een zelfstarter in je hebben.

De Big Five persoonlijkheidstest die ik in loopbaanbegeleiding gebruik relateert de 60 persoonskenmerken van de testcliënt zelf aan de profielscore van een zelfstandige ondernemer op alle 60 kenmerken. Op een A4 zie je dan in één oogopslag of de behaalde score in lijn ligt of in meer of mindere mate afwijkt van de profielscore van een zelfstandig ondernemer.

Deze vergelijking zorgt voor genoeg gespreksstof en is geschikt om in een coachgesprek dieper in te gaan op bepaalde aspecten.

Competentietest

Ook de resultaten van de competentietest geven richting. Iemand die hoog scoort op een bepaalde mix van competenties als flexibel, initiatief, leidinggeven, netwerken, functioneren onder spanning en creëren, zal eerder succesvol zijn als ondernemer dan iemand die hier laag op scoort.

Ondernemerstest

Een eenvoudige en snelle ondernemerschapstest vind je op de website van de Kamer van Koophandel. Het is beslist geen uitputtende test op basis waarvan je een beslissing wel/niet ondernemer worden kunt nemen.

Maar als eerste indicatie is het nuttig om verder na te denken of je jezelf herkent in de uitslag, of je er iets mee kunt en of er specifieke punten zijn waar je je nog in moet ontwikkelen.

Beroepskeuzetest

De beroepskeuzetest die ik gebruik, kijkt naar activiteiten die iemand aanspreken, iemands daadwerkelijke gedrag en zaken die voor iemand specifiek van belang zijn in een werkomgeving.

Vanuit deze drie invalshoeken wordt een totaalscore bepaald en wordt iemands persoonlijkheid beschreven. De beschrijving van het persoonsprofiel gaat specifiek in op de eigenschap ‘Ondernemend’. De testrapportage geeft iemands persoonlijke score op de eigenschap ‘Ondernemend’ op alle drie niveaus (activiteiten, gedrag en waarden die belangrijk voor deze persoon zijn). Hieruit volgt weer een totaalscore voor de eigenschap ‘Ondernemend’ en deze geeft weer meer inzicht bij de vraag ‘zal ik ondernemer worden of niet?’

Enthousiasme voor ondernemerschap

Wat de testen ook aan scores laten zien, veel belangrijker vind ik het hoe enthousiast iemand is over een eventueel ondernemersidee. Mijn ervaring is dat mensen die enthousiast zijn en dat duidelijk uitstralen succesvol zelfstandig ondernemerschap kunnen beproeven ook al voldoen zij niet aan een prototypisch ondernemersprofiel.

Andersom komt ook voor: mooie ondernemersscores, maar weinig enthousiasme om ondernemer te worden. In gesprekken diep ik verder uit wat de mogelijkheden zijn, welke twijfels er eventueel spelen en klankbord over de uiteindelijke keuze die gemaakt moet worden.

Blijft de gedachte spelen een eigen bedrijf op te zetten, kun je altijd beginnen zonder veel risico te lopen. Gewoon starten met het maken van een businessplan. Zet het op papier en je loopt nog geen enkel risico.

Grote kans dat je steeds enthousiaster wordt, een beter beeld krijgt van ontwikkelingsmogelijkheden en besluit om de stap te wagen. Het is dan in ieder geval geen sprong in het diepe, maar gebaseerd op een doordacht plan!

Toegang krijgen tot deze loopbaantests? Ga naar Loopbaantest en bestel een pakket.

[sitecreator show=”1″]