Privé problemen, loopbaanvragen, communicatieverbetering, persoonlijke ontwikkeling? Meet je persoonlijkheid!

Inzicht in persoonlijkheid is waardevol voor het oplossen van privé problemen, loopbaanvragen, communicatieverbetering en persoonlijke ontwikkeling.

Iemands persoonlijkheid zegt heel veel over:

• potentiele knelpunten op werk of privé-vlak,
• het type omgeving waarin iemand zich thuis voelt,
• mogelijkheden voor verdere ontwikkeling.

Persoonlijkheid ‘meten’ kan op verschillende manieren:  MBTI, JTI, Big Five en het enneagram zijn bekende instrumenten. Meetresultaten kunnen voor verschillende doeleinden gebruikt worden, bijvoorbeeld:

✓ zelfinzicht vergroten,
✓ samenwerking verbeteren met mensen met een ander voorkeurstype,
✓ een sterkte-zwakteanalyse maken gekoppeld aan een actieplan voor verdere groei,
✓ bewustzijn vergroten over communicatiestijl, potentieel stressvolle situaties, etc.,
✓ loopbaanvragen beantwoorden,
✓ een goede profielschets t.b.v. een CV, sollicitatiegesprek of een LinkedIn profiel.

Hieronder bespreek ik MBTI in vogelvlucht. Voor persoonlijkheidsmeting op grond van de Big Five, lees: Big Five.

MBTI

MBTI is gestoeld op de persoonlijkheidstheorie van Carl Gustav Jung. Volgens Jung kunnen mensen in verschillende voorkeurstypen worden onderverdeeld. Katharine Briggs en Isabel Myers hebben Jung’s theorie verder uitgewerkt tot wat nu de Myers-Briggs Type Indicator (MBTI) heet. MBTI onderscheidt 16 persoonlijkheidstypen, die bepaald worden op basis van vier dimensies. Elke dimensie kent 2 polen waarvan er één domineert en de andere uitsluit:

16 lettercombinaties (Intuition is met een N aangegeven want de I wordt al gebruikt om Introversion aan te duiden) levert 16 verschillende persoonlijkheden op:

Kort samengevat staan de afzonderlijke letters voor:

E: energie en inspiratie voornamelijk van de wereld om je heen, interactie met de buitenwereld.

I: energie stroomt bij voorkeur naar iemands innerlijke belevingswereld, overdenken van zaken.

S: aandacht voor de feiten, zoals waargenomen met de 5 zintuigen, scherpzinnig waarnemen.

N: verbanden en grote lijnen zien, gebruik makend van ervaringen en eerder opgedane informatie.

T: beslissen en oordelen op basis van logica, objectief redeneren.

F: beslissen en oordelen op basis van waarden, persoonlijke emoties en idealen.

J: planmatig en geordend leven, georganiseerd zijn, gestructureerd.

P: flexibel en spontaan in het leven staan, openstaan voor nieuwe ervaringen, niet te veel structuur.

Bij elk persoonlijkheidstype hoort een uitgebreide omschrijving met kenmerken en eigenaardigheden. Persoonlijkheidstypering is geen etikettenplakkerij. Je krijgt geen sticker op je voorhoofd geplakt waarop staat wie je bent. De indeling in 16 verschillende typen kan ook nooit alle individuele nuances van mensen omvatten. Verschillen tussen mensen – ook van hetzelfde type -, zijn er altijd. Het ene type is ook niet beter dan het andere. Toch geeft de typering goed inzicht in overeenkomsten en verschillen tussen mensen.

Hoe wordt het persoonlijkheidstype bepaald?

Iemands persoonlijkheidstype kan met een vragenlijst worden vastgesteld. In coachtrajecten gebruik ik een set vragen die elk 2 beweringen bevatten over denken, handelen en voelen. Hieruit kies je de de bewering die het meest van toepassing is en op grond van de totaalscore kan het persoonlijkheidstype bepaald worden en beschreven worden welke kenmerken, potentiële valkuilen en sterke eigenschappen daar bij horen.

Behalve de vragenlijst kun je ook zelf een idee krijgen van jouw persoonlijkheidstype door de te lezen over kenmerken van de verschillende voorkeuren en daar dan een keuze uit te maken, bijvoorbeeld:

Is je type eenmaal vastgesteld, dan kun je met wat googelen op jouw lettercombinatie een schat aan informatie vinden.

Mismatch persoonlijkheid – omgeving

De persoonlijkheidsvoorkeur heeft invloed op iemands gedrag en optreden. Omgekeerd komt het voor dat gedrag in privé of werk niet overeenstemt met de eigen persoonlijkheidsvoorkeur. Iemands gedrag kan bijvoorbeeld een reactie zijn op de eisen en verwachtingen van de directe omgeving en niet iets ‘natuurlijks’ zijn.

Dit kan gaan schuren en tot onvrede leiden. Op professioneel vlak kan duidelijk worden dat het werk niet aansluit bij wie je in wezen bent. Mogelijk dat een ander type baan en werkomgeving beter past.

Voorbeeld

Harry werkt op een afdeling waar van hem wordt verwacht dat hij zijn werk volgens een vaste routine uitvoert, terwijl hij liever bezig zou zijn om het werk beter te organiseren. Nu wordt alles gedaan volgens procedures die in jaren niet veranderd zijn. Hij vindt dat er mensen op een plek zitten die daar eigenlijk niet horen. In teamoverleg heeft hij dit herhaaldelijk naar voren gebracht, maar niemand die er iets mee doet. Zijn leidinggevende is van mening dat alles juist goed werkt, want iedereen kan met duidelijke procedures zelfstandig zijn werk uitvoeren zonder dat overleg met anderen nodig is. Harry voelt zich rusteloos en futloos en gaat naar een coach.

In een coachtraject wordt duidelijk dat hij een ENFP type is. Dat betekent dat hij graag dingen met andere mensen bespreekt, zich gemakkelijk voelt als hij in een groep opereert, snel op voorvallen kan reageren en graag experimenteert met het onbekende. Een groot contrast met zijn collega’s die bedachtzaam dingen willen overdenken, gestrest raken als ze met veel mensen contact hebben, liever blijven bij wat ze kennen en minder gecharmeerd zijn van spontane acties. Harry zit als ENFP’er ingeklemd in een werkomgeving gedomineerd door ISTJ types. In een loopbaantraject wordt verder onderzocht in welke werkomgeving en functie hij beter tot zijn recht komt. Dat blijkt een plek te zijn waar innovatieve ideeën gewaardeerd worden, waar hij open en spontaan kan zijn en collega’s kan begeleiden die zaken afhandelen. Een functie als festivalorganisator bijvoorbeeld.

Persoonlijkheid veranderen

Het voorkeurstype is geen statisch gegeven. In de loop van het leven ontwikkelt iemand zich, er zijn veranderingen binnen een voorkeur. Dat gaat niet van de een op de andere dag, maar is een proces dat tijd nodig heeft. Het kan een verademing zijn als je begrijpt dat mensen met een ander persoonlijkheidstype ander gedrag tonen en dat de belemmering die je vanwege een ander ervaart niet tegen jou als persoon is gericht, maar volgt uit het persoonlijkheidstype van de ander. Wie dit inziet, kan effectiever omgaan met andere persoonlijkheidsvoorkeuren.

Je kunt ook zelf het een en ander veranderen. Experimenteren met nieuw gedrag bijvoorbeeld. Een ISTJ’er kan leren om af en toe gebaande paden te verlaten en nieuwe benaderingen gaan toepassen. Een ESTP’er kan leren meer discipline op te brengen zaken af te maken zonder onmiddellijk resultaat te verwachten. En een INFP’er kan perfectionisme leren temperen en werken aan het ontwikkelen van realistisch objectief oordeelsvermogen.

Waarom Van Dam Coaching inschakelen voor jouw coachvraag?

[sitecreator show=”1″]