Hypegiaphobia is angst voor het nemen van eigen verantwoordelijkheid.
Het uit zich bijvoorbeeld in ergens een nachtje over slapen, dan nog een nacht en nog één en ………. voor je het weet ben je een week, een maand of een jaar verder. Uit zo’n impasse komen, is mogelijk. Hoe? Door anders te denken en doen.
Hypegiaphobia binnen organisaties
Hypegiaphobia komt nogal eens voor in organisaties met veel compliance regeltjes. Als enkeling is het niet gemakkelijk daar verandering in te brengen, maar met genoeg medestanders is het ook weer niet onmogelijk
Angst om verantwoordelijkheid te nemen in organisaties laat ik hier verder onbesproken. Wil je er meer over weten, lees dan hoofdstuk 12 van het (gratis downloadbare) boek Waarom goede mensen soms de verkeerde dingen doen.
Hypegiaphobia in het privé-leven
Bij hypegiaphobia in het privé domein speelt angst om verantwoordelijkheid voor eigen leven te nemen. Onprettig ervaren situaties kunnen daardoor lang in stand blijven. De stille schreeuw om verandering is er, maar naarmate verandering langer uitblijft worden de frustraties steeds groter.
Gewenste verandering is alsnog haalbaar bij:
- meer bewust zijn van de drie zones die bij alle veranderingen een rol spelen: de comfort zone, stretching zone en risk zone, en
- het aanleren van een positieve mindset die buiten de comfortzone bewegen niet blokkeert.
In eerste instantie is je comfortzone plezierig, want het zorgt voor een vertrouwd gevoel. Maar die comfortzone kan ook zorgen voor verminderd levensgeluk en weglekken van energie.
Hypegiaphobia uit je leven
Bij een veranderingsproces is de werking van die verschillende zones èn je mindset goed begrijpen belangrijk. In coachsessies maak ik wel eens een tekening.
Op een vel papier teken ik een cirkel, met een dikke punt in het midden. Die punt is de persoon waar het om draait, noem hem ‘ik’. Hij krijgt een binnencirkel om zich heen; in die binnencirkel bevindt zich het terrein waar hij zich veilig voelt, zijn comfortzone.
Uit die binnencirkel stappen is griezelig, want dan komt ‘ik’ terecht in het omringende gebied, de ‘risk’ of ‘panic’ zone. Daar is hij zichtbaar en kwetsbaar.
Vervolgens teken ik een tussenzone die ‘stretch’ heet. Het is een probeergebied dat je op kunt rekken, maar waarvandaan je ook altijd weer terug kunt. Terug naar de comfortzone. De ‘ik’ zet eerst een klein stapje in het stretchgebied, dan wat groter en nog wat groter. Zo ontstaat geleidelijk verandering. Met het gevoel van veiligheid, want je kunt altijd terug.
Op een gegeven moment ontdek je dat je al ver in het riskgebied staat. Je voelt je daar eigenlijk best wel veilig. Zo rekt ‘stretch’ steeds verder uit en wordt de comfortzone groter.
Effectieve gedachten
Neem een situatie die niet prettig is, doe er niets aan, en ….. er zal weinig gebeuren. De situatie is beroerd en dat blijft zo. Totdat je jouw stretching zone in gaat. Een beetje eng want dat ben je niet gewend, dus logisch dat de neiging is: ‘dat wil ik niet’, ‘dat vind ik eng’, ‘dat durf ik niet’ of ‘dat kan ik niet’.
Als je daadwerkelijk verandering wilt, zul je anders moeten gaan denken en jezelf in beweging brengen. De volgende gedachten helpen:
1. Leef het leven dat je wilt
Voor dit motto heb je niemands toestemming nodig. Zodra je die beslissing neemt, voer je zelf de regie over je leven en ga je op weg naar de verandering. Ook als die tot nu toe steeds in de zou-willenfase is blijven steken.
Zelf verantwoordelijkheid nemen en je angsten overwinnen, maakt je persoonlijke effectiviteit groter. Het levert meer op dan de schuld afschuiven op je omgeving of vasthouden aan ‘dat kan ik niet’-gedachten.
2. Heb zelfvertrouwen
Mensen kun vaak meer dan gedacht. Neem bijvoorbeeld de personen in het filmpje uit Succesvol zijn, juist door tegenslag: 4 tips, allemaal zijn ze succesvol geworden omdat zij vertrouwen in zichzelf hadden en actie ondernamen.
Verantwoordelijkheid voor je eigen leven nemen, voelt beter en vergroot je zelfvertrouwen omdat je invloed op je eigen leven uitoefent.
3. Verander wat je niet kan aanvaarden
Aanvaard wat je niet kan veranderen, verander wat je niet kan aanvaarden. Dat laatste kun je door zelf verantwoordelijkheid te nemen.
Als dat vervolgens meteen het gewenste resultaat oplevert is dat fijn. Is dat niet zo, dan kun je het op een andere manier proberen. Net zo lang tot het wel werkt.
4. Alleen jij bent baas over je eigen gedrag
Intenties voor verandering zijn mooi, maar slechts het begin. Actie is nodig om wensen in realiteit om te zetten. Je eigen gedrag aanpassen is hierbij cruciaal.
Eigen gedrag heb je zelf in de hand, waarom zou je daar geen gebruik van maken? Proactief handelen maakt verandering mogelijk.
5. Uitstel werkt niet
Op korte termijn is stilzitten aanlokkelijk, oplossen kan later wel. De korte termijn winst van passiviteit, lost op de lange termijn echter niets op. Je bent beter uit als je zo snel mogelijk start, verantwoordelijkheid neemt en toewerkt naar de gewenste verandering.
Ben je van goede wil, maar is oplossingen bedenken lastig? Breng jezelf in een Creative Problem Solving modus (zie Tip om van bekend probleem naar onbekende oplossing te gaan: Creative Problem Solving.) Dit motiveert je eindelijk werk te maken van verandering die je zo graag wilt.
Hoe nu verder?
Daar is geen vast antwoord op te geven. Het hangt een beetje af van welke verandering je precies wilt. Ongeacht de veranderwens die je hebt, is er echter altijd een ding wat je zeker kunt doen: vandaag 10 minuten inplannen om verder na te denken over de eerste stap die je in jouw stretchgebied zou moeten zetten.
Een nachtje er over slapen kan natuurlijk, maar als dat nachtje een week wordt, gaat het hem waarschijnlijk niet worden!
[sitecreator show=”1″]