Persoonlijke ontwikkeling

Assertiviteit, eigen grenzen stellen en grenzen bewaken (3)

by

De ABC-formule en twee handige technieken voor meer assertiviteit

techniek kapotte grammofoonZelfrespect vormt de basis van assertiviteit. Want assertief zijn betekent helder en direct uiten wat jij voelt en denkt en in staat zijn je gedrag daar op af te stemmen met respect voor jezelf.

Deze manier van denken-voelen-doen kun je ontwikkelen. Een kwestie van de ABC-formule toepassen en voortdurend aandacht houden bij het leren beheersen van assertieve technieken en vaardigheden.

Twee assertieve technieken komen in dit artikel aan bod: die van de kapotte grammofoonplaat en de ontregelende tegenvraag.

De ABC-formule

Assertiviteit heeft alles te maken met de manier waarop iemand communiceert. Als A communiceert met B levert dat een bepaald resultaat C op. Kortom, A + B = C.

Als C niet het gewenste resultaat is, zal er ergens iets moeten veranderen. Meestal is moeilijk om B, de ander, te veranderen. De relatie tussen A en B verandert ook als A zelf verandert. Verandert A dan wordt uitkomst C ook anders.

Om dingen beter te maken kan A dan ook beter zelf veranderen om een beter resultaat te krijgen:

A + B = C  ⇒ A’ + B = C’.

Eerlijkheid

Wie beter zijn grenzen wil bewaken en eigen grenzen wil stellen moet allereerst aandacht besteden aan eerlijkheid. Als je communiceert met mensen is het moeilijk assertief zijn te zijn als je niet eerlijk bent tegenover jezelf. Eerlijk over wat je denkt en voelt en niet een ander spelen omdat je een bepaalde indruk wilt wekken naar de buitenwereld of wilt pleasen.

Ben je 100% eerlijk in je communicatie en accepteer je je eigen gedachten en gevoelens dan zal je minder snel meegaan in wat een ander wil en meer je eigen beslissingen nemen.

Bewustzijn

Assertiviteit is geen hocus pocus. In essentie kom het er op neer dat je gewoon weer bent wie je in werkelijkheid bent ook al ben je in de loop der jaren daar wat vanaf geraakt.

Om dan weer op het juiste spoor te komen, is het zinvol dat je aandacht besteedt aan alle negatieve gevoelens en onderliggende gedachten onderzoekt. Gedachten als ‘laat ik maar ja zeggen, dan blijft de sfeer goed’, ‘ik doe het maar, want ze verwachten het van me’, ‘als ik het niet doe, dan vinden ze me niet meer aardig’ of ‘als ik nee zeg, krijg ik ruzie’.

Gedachten waarmee je op onbewust niveau jezelf in de weg staat geven duidelijkheid over wie je niet meer wilt zijn. Je kunt er andere gedachten tegenover plaatsen, bijvoorbeeld: ‘ik mag mijn eigen rechten beschermen’, ‘ik mag zelf kiezen’, ‘ ik laat me niet afschepen’ of ‘ik verstop mezelf niet meer maar vertel de ander eerlijk wat ik wil’.

Accepteren van jouw gedachten en gevoelens bevordert assertief gedrag.

Assertieve technieken

Met het voorgaande ben je al over de helft in het denken-voelen-doen proces. De laatste stap is DOEN, daadwerkelijk ander gedrag tonen toegespitst op de situatie. Zo zal de aanpak bij een salarisonderhandeling anders zijn dan bij het weigeren van een verzoek of het geven van kritische feedback.

Laten we eens kijken naar twee technieken die effectief zijn als je een verzoek wilt weigeren.

De techniek van de kapotte grammofoonplaat

De kapotte grammofoonplaat werkt als volgt:

  1. ‘Ik begrijp het, maar ik wil het niet’ of een soortgelijke reactie geven.
  2. Blijf dit net zolang herhalen tot het verlangde resultaat is bereikt.
  3. Vraagt de ander om een verklaring? Jij hoeft die niet te geven. Beter van niet zelfs, want het leidt alleen maar af van het feit dat je niet wilt.
  4. Blijf als een kapotte grammofoonplaat/hangende CD rustig herhalen dat je iets niet wilt.

 Zo’n gesprek verloopt dan als volgt:

Colporteur: U wilt toch ook dat uw kinderen het op school goed doen?

Carlo: Ik begrijp u, maar ik heb geen belangstelling.

Colporteur: Uw vrouw zal er zeker vóór zijn.

Carlo: Ik begrijp u, maar ik heb geen belangstelling.

Colporteur: Het is vreselijk warm, mag ik even wat water bij u drinken?

Carlo: Ik heb er begrip voor, maar ik heb geen belangstelling.

Colporteur: Mag ik niet eens een slokje water drinken?

Carlo: Ik begrijp wat u wilt maar ik heb geen belangstelling.

Colporteur: Nee, u begrijpt het niet, anders zou u dit wel voor uw kinderen kopen.

Carlo: Ik begrijp wat u bedoelt, maar ik heb geen belangstelling.

Colporteur: U zegt steeds maar: Ik begrijp wat u bedoelt. Weet u niets anders?

Carlo: Ik begrijp u, maar ik heb gewoon geen belangstelling.

Colporteur: Mag ik u een vraag stellen? Hoe oud zijn uw kinderen?

Carlo: Ik begrijp het, maar ik heb geen belangstelling.

Colporteur: Wilt u me niet eens vertellen hoe oud uw kinderen zijn?

Carlo: Ik begrijp wat u bedoelt, maar ik heb geen belangstelling.

Colporteur: Laat ik het dan zo stellen: hoeveel kinderen wonen er in dit blok?

Carlo: Ik begrijp het, maar ik heb geen belangstelling.

Colporteur: U wilt niet eens een eenvoudige vraag beantwoorden?

Carlo: Ik begrijp het, maar ik heb geen belangstelling.

Colporteur: Als u toch niets wilt zeggen ga ik maar weg.

Carlo: Ik begrijp het, maar ik heb geen belangstelling.

Colporteur: Zou uw buurman belangstelling hebben?

Carlo: Ik begrijp wat u bedoelt, maar ik heb geen belangstelling.

(bron: Als ik nee zeg, voel ik me schuldig, Manuel J. Smith)

De techniek van de ontregelende tegenvraag

De kapotte grammofoonplaat werkt ook prima buiten situaties waarin je een vasthoudende verkoper tegenover je hebt. Bij telefonische marketeers heb ik zelf goede ervaringen met het stellen van een ontregelende tegenvraag. Werkt altijd goed als je wat aanvallender grenzen wilt verdedigen.

Een praktijkgeval dat ik onlangs meemaakte:

Medewerker van afdeling Sales Energiemaatschappij: Wij willen u adviseren hoe u kunt besparen op uw energiekosten.

– Ik: Dank u, maar ik heb geen interesse.

Ons advies kost u niets en kan u honderden euro’s opleveren.

– Dank u, maar ik heb geen interesse.

Vele mensen voor u hebben al profijt gehad door hier eens naar te kijken.

– Ik begrijp het, maar ik heb geen interesse.

Wat zou u er van vinden als u dankzij een kort gesprek moeiteloos 150 euro bespaart?

– Bedankt, maar ik heb geen interesse.

Mag ik vragen waarom niet?

– Ja, waarom is een banaan eigenlijk krom?

Huhh, wat zegt u?

– Ja, waarom is een banaan eigenlijk krom?

Dat weet ik niet.

– Mag ik ú vragen waarom niet?

De ‘waarom is een banaan eigenlijk krom?’ vraag werkt bij vasthoudende tegenspelers die volgens een standaardscript het gesprek met je gaande proberen te houden. Stel één ontregelende tegenvraag waarin het standaardscript niet voorziet en je sluit snel af met een goedemiddag-ik-wens-u-nog-een-prettige-dag-verder.

Kortom, assertiviteit en assertief gedrag met de ABC-formule leren betekent in essentie:

✓ ga ervan uit dat de ander toch niet verandert,
✓ verander zelf om een ander resultaat te krijgen
✓ heb aandacht voor eigen denken en voelen,
✓ pas een assertieve techniek toe die zorgt dat A’ + B = C’.

Assertiviteit, effectief voor jezelf opkomen, eigen grenzen stellen, nee zeggen en ruimte innemen, hoeft echt niet zo moeilijk te zijn.

 

Waarom Van Dam Coaching inschakelen voor jouw coachvraag?

✓ Gespecialiseerd in hogeropgeleiden ✓ Vast tarief loopbaantrajecten
 ✓ Face-to-face & Online coaching ✓ Toegang tot online loopbaantests
 ✓ Scherpe tarieven personal coaching ✓ Goed bereikbaar, snel antwoord op vragen

 

Verder lezen:

 

[sitecreator show=”1″]

 

Vrouwen, werk en de weg naar succes

by

Lean inIn Lean in geeft Sheryl Sandberg, COO van Facebook, haar visie op vrouwen, werk en de weg naar succes. Het boek is lezenswaardig als je succes afmeet aan iets bereiken in je werk.

Voor vrouwen kan daar best nog wel wat verandering in komen. Weinigen halen de weg naar de top, op directieniveau is in Nederland slechts 13% een vrouw. Op Raad van Bestuur niveau ligt dat percentage iets hoger op 19%.

Hoe komt dat en wat kunnen vrouwen doen als ze hier verandering in willen brengen?

Wat is er mis?

Sandberg constateert het volgende:

Vrouwen hebben last van interne barrières en houden zich in door gebrek aan zelfvertrouwen. Ze hebben geen hand-opsteek-mentaliteit, trekken zich terug, terwijl ‘lean in’ het motto zou moeten zijn: ervoor gaan, voor de volle 100 procent.

Vrouwen leggen de lat lager bij hun verwachtingen wat ze kunnen bereiken. Carrièredoelen brengen ze in gevaar door ruimte te maken voor partners en kinderen en maar weinigen ambiëren een seniorpositie.

Vrouwen hebben vaak angst: angst om niet aardig gevonden te worden, angst om de verkeerde keus te maken, angst om negatieve aandacht te krijgen. Vaak ook de angst om een slechte moeder/echtgenote/dochter te zijn.

Vrouwen onderschatten zichzelf als ze zichzelf beoordelen. Vraag een man zijn succes uit te leggen en hij zal zijn kwaliteiten en vaardigheden noemen. Vraag hetzelfde aan een vrouw dan zal zij vaak externe factoren noemen: geluk gehad, hard voor gewerkt, hulp van anderen gehad.

Vrouwen zijn minder gretig om uitdagingen aan te gaan. Typische vrouwelijke reacties als ‘dat klinkt spannend, maar zoiets heb ik nog nooit gedaan’ of ‘ik moet nog zoveel leren in mijn huidige baan’, hoor je een man niet snel zeggen.

Voortgang in je carrière hangt vaak af van risico’s nemen en voor jezelf opkomen; eigenschappen die bij meisjes worden ontmoedigd.

Hoe breng je hier verandering in?

Sandberg constateert dat vrouwen hun achterstelling zelf in stand houden en beschrijft hoe daar verandering in kan komen. Ze noemt onder meer:

Als je gebrek aan zelfvertrouwen hebt is het soms een goede tactiek om te doen alsof. Bij een pesthumeur wordt je na een uur geforceerd glimlachen een stuk opgewekter.

Als je graag wilt dat iedereen je aardig vindt, rem je jezelf alleen maar af. Als je dingen wilt veranderen kun je het niet iedereen naar de zin maken. Wees je ervan bewust dat je niet snel vooruit komt als je het iedereen naar de zin maakt.

Vraag jezelf af: hoe kan ik mezelf verbeteren? Zet persoonlijke doelen uit door in de komende 12 maanden nieuwe vaardigheden aan te leren. Want als je bang bent om iets aan te pakken komt dat meestal omdat je er niet goed in bent of bang om het te proberen.

Het beste carriereadvies voor de vrouw

Volgen Sandberg is de belangrijkste carrièrebeslissing die een vrouw neemt of ze een levenspartner wil hebben en wie die partner dan is.

Ze raadt aan alle mannen uit te proberen: de slechterikken, de coole kerels, de toegewijd-fobische jongens, de idioten zolang je maar niet met ze trouwt. Zoek daarvoor liever een gelijkwaardige partner, aldus Sandberg.

Wat is succes?

Het boek heeft een hoog op naar de top peptalk gehalte. Daar is op zich niets mis mee, en wie een wervelende carrière als succes ziet, moet het zeker lezen, net zoals Mrs Moneypenny’s Careers Advice for Ambitious Women (zie 10 carrière tips voor ambitieuze vrouwen).

Aan de andere kant: succes is natuurlijk veel meer dan rijkdom, je een slag in de rondte werken op weg naar de top of je partnerkeuze afstemmen op je carrière.

Succes heeft ook veel te maken met je gelukkig voelen over hoe je leeft, wie je bent en wat je doet. Dat kan betekenen dat je daarom juist helemaal geen zin hebt in een toppositie, maar liever in de zon een boek leest en twee dagen minder werkt. Niks carrièremaakster die 5 dagen per week binnen kantoor moet leven.

Het ligt er dus maar net aan hoeveel offers je wilt brengen, of zoals Carolina Pruis het in Vrouw op de apenrots formuleert:

“Als je als vrouw (of als moeder, als man of als vader) een carrière wilt nastreven, laat dan luid en duidelijk weten wie je bent en wat je in huis hebt. Grijp de kansen die je geboden worden. Overwin je onzekerheid en je angst voor het nieuwe. Wees bereid hard te werken en je prioriteiten te verleggen. En verkies macht boven inhoud. Als deze keuzes je niet aanspreken, leg je dan neer bij het feit dat je niet bereid bent om de prijs voor een positie met macht te betalen.”

Vrouwelijke verbeterpunten

Soms zouden vrouwen het zich wat gemakkelijker maken als zij zich verder ontwikkelen op punten waar mannen gemiddeld beter op scoren: assertiviteit, profileren, zelfvertrouwen en minder bescheidenheid.

Bescheidenheid: vrouwen zijn vaak wat bescheidener in vergelijking met mannen. Zij vragen zich eerder af: ben ik wel goed genoeg? In werkelijkheid zijn vrouwen natuurlijk net zo competent en veelzijdig. Valse bescheidenheid levert echter weinig op.

Assertiviteit: een beetje meer assertief gedrag zorgt dat je je niet schuldig voelt over wat allemaal moet en met iets meer assertiviteit kun je tijd vrijmaken voor de dingen die je zelf wilt. Leven op to-do lijstjes, van hot naar her hollen, het iedereen naar de zin te maken en je voor alles verantwoordelijk voelen: hoe gelukkig maakt dat?

Profileren: een beetje minder schroom en gewoon vertellen waar je goed in bent en wat je ambities zijn, maakt je meer zichtbaar. Simpelweg vertellen wat je leuk vind, goed kunt en goed gedaan hebt. Daar is niks opdringerigs of verkoperigs aan. De ander krijgt een beter beeld wie jij bent en als hem of haar dat niet bevalt loopt diegene maar lekker door.

Zelfvertrouwen: stil staan bij wat je allemaal kan en ook beseffen hoe snel je kunt leren wat je nog niet kunt. Focus op kansen, wat kan ik snel leren?, welke mogelijkheden heb ik in mezelf?, dat zorgt dat je vooruit komt.

Mannen scoren op deze vier eigenschappen vaak hoger. Als een man maar half denkt dat hij iets kan, doet hij het al of hij bluft zich er doorheen, terwijl een vrouw eerst 100% zekerheid lijkt te willen dat ze iets kan.

In mijn coachpraktijk zie ik aan de andere kant dat menige vrouw in korte tijd hoger kan scoren op assertiviteit, profileren en zelfvertrouwen. Waar een wil is, is een weg.

 

Waarom Van Dam Coaching inschakelen voor jouw coachvraag?

 ✓ Gespecialiseerd in hogeropgeleiden ✓ Vast tarief loopbaantrajecten
 ✓ Face-to-face & Online coaching ✓ Toegang tot online loopbaantests
 ✓ Scherpe tarieven personal coaching ✓ Goed bereikbaar, snel antwoord op vragen

[sitecreator show=”1″]

Persoonlijk mission statement formuleren. Hoe, waarom, wanneer?

by

Persoonlijke levensmissieEen persoonlijk mission statement geeft antwoord op de vraag ‘wat wil ik bereiken in mijn leven?’  Vaag heb je natuurlijk wel een idee wat belangrijk voor je is. Maar wil je dit goed in een persoonlijk mission statement formuleren, dan is wel enig denkwerk nodig

Nadat een levensmissie is opgeschreven, ontdek je ook hoe nuttig dat is. Waarom?

– een persoonlijke missie geeft allereerst richting in je leven,
– het maakt je er bewuster van of je op dit moment goed bezig bent,
– je kunt beter toetsen of hoe je nu leeft aansluit bij waar je naar toe wilt,
– een goed geformuleerde levensmissie kun je vertalen naar persoonlijke doelen en een actieplan, zodat je latere ‘had-ik-maar’s’ voorkomt. Bovendien kun je hem goed in je CV verwerken zoals beschreven in Hoe je een aantrekkelijk CV maakt met meer dan 250 gratis CV templates, wordle.net en nuttige CV tips

 

Download CV tips en +250 gratis CV templates

Hoe schrijf je een persoonlijk mission statement?

Een goede persoonlijke levensmissie voldoet aan een aantal kenmerken. Hij:
✓ is kort,
✓ gemakkelijk te onthouden,
✓ inspireert,
✓ geeft aan wie je dient/welke waarde je toevoegt.

Bij het schrijven van je eigen statement kun je denken aan datgene waarvan je zou willen dat mensen je herinneren. Het geeft aan wie je bent, wat voor jou belangrijk is, wat jouw bestaansrecht is.

De kunst is een korte bondige formulering te vinden waar toch heel veel inzit. Laat ik mijn eigen mission statement als voorbeeld geven:

Anderen inspireren en in staat stellen hun talenten en potentieel te benutten.

Wat hier voor mij allemaal in zit is: anderen vooruit helpen, sociale contacten hebben, nieuwe mensen ontmoeten, mijzelf persoonlijk ontwikkelen, onafhankelijk zijn, onafhankelijkheid stimuleren, kennis opdoen, kennis overdragen, flexibele werktijden, motiveren. Dit zijn zaken die ik belangrijk vind omdat ze mij plezier geven.

Praktische tips voor het schrijven van een persoonlijke missie

Omdat een persoonlijke missie aangeeft wat voor jou belangrijk is, is het raadzaam hierover zoveel mogelijk informatie te verzamelen. Vervolgens kun je die informatie evalueren en analyseren. En dan kun je jouw persoonlijke missie formuleren.

Gebruik het volgende stappenplan:

1. Neem een leeg vel papier en schrijf alle steekwoorden die bij je opkomen als je de volgende vragen voor jezelf beantwoord:

– wie inspireert jou of heeft je geïnspireerd? Welke eigenschappen heeft de persoon die jij waardeert?
– welke belangrijke gebeurtenissen hebben je leven beïnvloed? Welke lessen heb je hieruit geleerd?
– wat zijn belangrijke waarden voor je?
– wat zou je doen als niets onmogelijk is en je voldoende tijd en geld zou hebben?
– welke interesses heb je?
– wanneer ben je op je best, wanneer op je slechtst? Wat zou je bij jezelf willen ontwikkelen?
– wat waardeer je het meest in je leven (werk, familie, gezin, vrienden, gezondheid etc.)?   2. Nu je alle informatie overziet, zie je misschien al een levensgebied dat er voor jou uitspringt. Bijvoorbeeld werk, persoonlijke ontwikkeling, sociale contacten, relatie/gezin, financiën of gezondheid.

Op basis van deze informatie schrijf je een of meerdere concept(en) van jouw levensmissie. Maak je hierbij niet druk over een perfecte formulering.

3. Leg het concept opzij en kijk na een paar dagen wat je er nog aan wilt veranderen.

4. Schrijf dan de definitieve versie van jouw persoonlijke missie. Zorg voor een korte en bondige formulering. De essentie moet in één of twee zinnen passen.

Waarom een persoonlijk mission statement handig is voor je CV

Het is hier niet de juiste plek om daar dieper op in te gaan, maar het antwoord kun je lezen in: Hoe je een aantrekkelijk CV maakt met meer dan 250 gratis CV templates, wordle.net en nuttige CV tips

Wanneer persoonlijke missie formuleren?

Waarom zou je wachten met het ontwikkelen van een duidelijke levensmissie, je kunt er niet vroeg genoeg aan beginnen. Dat het nooit te laat is om na te denken over je levensmissie blijkt uit het verhaal van Guust Verpaalen:

Verpaalen, oud topman van Philip Morris, ging rond zijn vijftigste serieus over zijn levensmissie nadenken. Drie keer per jaar keek Verpaalen in en met een groep naar zichzelf. Hij ging aan de slag met zichzelf en pelde zich telkens weer af.

Dankzij zelfreflectie kwam hij uiteindelijk achter zijn levensmissie. En daarmee ontdekte hij duidelijk dat de zin in zijn leven buiten Philip Morris lag. Uit eigen ervaring geeft Verpaalen nu een duidelijke boodschap:

“Bekijk de dag van morgen eens wat meer vanuit een observering: Wat bezielt je nou eigenlijk? Waar ben je nou mee bezig? Wees daarin eens kritisch op jezelf. Elke dag dat je dat niet doet dat zijn gemiste kansen. Goede leiders kijken zo. Ze reflecteren. Wie naar buiten kijkt droomt, wie naar binnen kijkt wordt wakker. Zo wordt je leider van je eigen leven”.

Bron: De Mens Achter…Guust Verpaalen

Mooi gezegd: ‘wie naar binnen kijkt wordt wakker’.

Mission statement geformuleerd. En dan?

Hang je persoonlijk mission statement op een duidelijk zichtbare plek, noteer hem in je agenda, smartphone of waar dan ook. Hiermee herinner je jezelf continu aan de gewenste richting in jouw leven.

Met je persoonlijke levensmissie wordt het ook gemakkelijker te kiezen voor iets nieuws, nieuwe ervaringen op te doen, te veranderen. Want alles wat ten koste lijkt te gaan van geluk op korte termijn (lees: geen risico’s lopen + veilig binnen je comfortzone blijven), komt opeens in een ander licht te staan:

je missie geeft aan wat jou drijft en wat je wilt met je leven – zelfs als daar op korte termijn ontberingen, risico’s of onzekerheid tegenover staan.

Met een helder geformuleerd persoonlijk mission statement in gedachten is de bereidheid korte termijn geluk op te offeren groter. Je weet immers wat je diep van binnen wilt bereiken in je leven. Zeer waardevol als je jezelf een gelukkig(er) leven wenst.

 

Deel dit artikel met anderen. Dankjewel!

 

 

 

 

 

 

Verder lezen:
Nieuw: 5 tips voor levenslang profijt. Dankjewel, Bronnie Ware.

Waarom Van Dam Coaching inschakelen voor jouw coachvraag?

 ✓ Gespecialiseerd in hogeropgeleiden ✓ Vast tarief loopbaantrajecten
 ✓ Face-to-face & Online coaching ✓ Toegang tot online loopbaantests
 ✓ Scherpe tarieven personal coaching ✓ Goed bereikbaar, snel antwoord op vragen

 

Profiteer van je persoonlijkheid!

by

Een gratis persoonlijke sterkte zwakte analyse binnen 20 minuten. Het kan met een  wetenschappelijk gevalideerde check, toegespitst op jouw persoonlijke situatie en het kost niets.

Je gelukkig voelen, het ervaren van welzijn plus gezondheid en tevredenheid in het werk is sterk afhankelijk van het benutten van je (kern)kwaliteiten in je werk en privéleven. Zoek daarom mogelijkheden op waarin je jouw potentieel aan kernkwaliteiten inzet en ontwikkelt.

Wetenschappelijk onderzoek leert dat 24 kernkwaliteiten in hoge mate je geluk bepalen. Hoe jij op die sterke punten scoort is eenvoudig te achterhalen.

Symposium Profiteer van je persoonlijkheid

Profiteer van je persoonlijkheidEem paar jaar terug sprak ik op het symposium Profiteer van je persoonlijkheid! van het NIP (Nederlands Instituut van Psychologen). In de openingslezing vertelde Prof. dr. J.J.L. Derksen iets waarop ik mooi kon aanhaken in mijn bijdrage aan het symposium. Volgens Derksen ligt het zelfbeeld van psychologen gemiddeld nogal laag.

Mijn onderwerp ging over kernkwaliteiten. Nou is dat bij uitstek een onderwerp waarmee je je zelfbeeld op kunt krikken. Niet alleen bij psychologen want iedereen heeft kernkwaliteiten, ze zijn immers aangeboren, dus iedereen heeft ze.

Door invloeden van de omgeving en levenservaringen kunnen bepaalde kernkwaliteiten zich echter meer ontwikkelen en andere op de achtergrond raken.

Je eigen kernkwaliteiten zie of benoem je zelf meestal niet, omdat je niet beter weet dan dat ze er zijn. Je vindt het zelfs doodnormaal. Als je er wel weet van hebt, voelt het raar ze te benoemen, want iets positiefs over jezelf zeggen voelt ongemakkelijk of opschepperig, dus dat doe je niet.

Kernkwaliteiten bieden echter de mogelijkheid om vanuit iets negatiefs naar positieve zaken te gaan. Dat merk je vanzelf als je aan de slag gaat met kernkwadranten, want al snel verschuift de focus van een probleem (veroorzaakt door valkuil en allergie) naar iets positiefs (kernkwaliteit en uitdaging). Zie ook eerdere artikelen:

Het is een beetje psychologie van de koude grond van mij, maar het zou me niets verbazen als een laag zelfbeeld bij psychologen positief correleert met het feit dat zij vrije toegang hebben tot allerlei psychologische testen en voor zichzelf hebben gemeten wat ze allemaal mankeren. Eigen feilen en gebreken komen dan meer naar voren.

Positieve psychologie

welkom NIPTijdens de borrel na afloop van het symposium sprak ik een psychologe die vertelde dat in de positieve psychologie uitgebreid onderzoek is gedaan naar kernkwaliteiten. Waar coaches bij kernkwaliteiten onmiddellijk denken aan kernkwadranten of het kwaliteitenspel van Gerrickens, denken psychologen aan Chris Peterson en Martin Seligman.

Peterson en Seligman deden uitgebreid onderzoek naar kernkwaliteiten. In 2004 publiceerden zij een dikke pil van 800 pagina’s (Character Strengths and Virtues) waarin twee belangrijke conclusies staan:

  • kernkwaliteiten zijn persoonlijke eigenschappen die een positieve invloed hebben op het leven van mensen
  • gebruik van kernkwaliteiten in werk en privé (‘work, life and play’) resulteert in een leven met vervulling

De 24 belangrijkste kernkwaliteiten

Wat zijn nu de belangrijkste kernkwaliteiten die ons geluk bepalen? Peterson en Seligman onderscheiden zes clusters waarin ze ondergebracht worden: wijsheid en kennis, moed, menselijkheid, rechtvaardigheid, matigheid en transcendentie.

Dit zijn de kernkwaliteiten die belangrijk blijken te zijn voor een leven met vervulling en je gelukkig voelen:

  1. CreativiteitSeligman kernkwaliteiten
  2. Nieuwsgierigheid en belangstelling
  3. Open-minded
  4. Liefde om te leren
  5. Wijsheid
  6. Moed
  7. Doorzettingsvermogen
  8. Integriteit
  9. Vitaliteit
  10. Liefde geven/ontvangen
  11. Vriendelijkheid
  12. Sociale intelligentie
  13. Loyaliteit/teamwork
  14. Eerlijkheid/redelijkheid
  15. Leiderschap
  16. Vergevingsgezindheid
  17. Bescheidenheid.
  18. Verstandigheid en behoedzaamheid
  19. Zelfbeheersing.
  20. Waardering voor schoonheid en kwaliteit
  21. Dankbaarheid
  22. Hoop, optimisme, toekomstgerichtheid
  23. Humor
  24. Spiritualiteit, zingeving

Hoe meer je deze kwaliteiten inzet en ontwikkelt, des te gelukkiger je bent.

Check gratis jouw persoonlijke situatie

Als je wilt ontdekken welke van bovenstaande kernkwaliteiten jij goed ontwikkeld hebt en welke voor verbetering vatbaar zijn, kun je hier gratis de wetenschappelijk gevalideerde VIA Survey of Character Strengths invullen (wel eerst registreren).

Het vergt ongeveer 20 minuten om alle vragen te beantwoorden, maar

  • dan heb je wel goed inzicht in de kwaliteiten die je kunt inzetten om je eigen geluk te versterken,
  • ben je beter in staat eigen goede eigenschappen te benoemen (altijd handig bij sollicitaties, salarisonderhandelingen, het veroveren van een partner)
  • is het een stuk makkelijker om uit de kracht van je persoon te werken.

Succes met invullen!

Jezelf veranderen

by

Recent ontving ik een pissige mail waarin iemand schreef “dat mensen vaak aangemoedigd worden aan zichzelf te gaan werken, terwijl je helemaal niet aan jezelf KUNT werken”.

Interessante gedachte, maar wellicht een die een ereplek verdient in de galerij van misvattingen? Kun je jezelf veranderen? Ja en nee.

Het zelf kun je niet veranderen

jezelf veranderenHet hangt er maar net van af wat je onder jezelf, of zelf verstaat. Als je het zelf opvat als de toeschouwer van alles (fysiek, mentaal, energetisch, intellectueel) dan valt er inderdaad weinig te veranderen. Hooguit is er ruimte voor bewustwording. Hierdoor ziet het zelf zuiverder wat er allemaal is, de feiten accepterend zonder dat het ego interpreteert, oordeelt of iets inkleurt.

In de Indiase traditie is dat een bekend verhaal. Lees de Taittiriya Upanishad maar eens. Deze tekst uit de vijfde eeuw voor onze jaartelling vat de mens in de kern op als het zelf (ook wel: Atman) met daaromheen vijf Kosha’s (Sanskriet voor: ‘omhulsel’). Het zelf wordt in het Kosha model omhuld door het fysieke, energetische, mentale en intellectuele lichaam en het lichaam van gelukzaligheid.

Door zelfonderzoek kun je tot de kern van de vijf Kosha’s doordringen en zelfkennis verwerven. Door zelfanalyse groeit bewustzijn en verwerf je van binnenuit inzicht. Het zelf zelf is echter onveranderlijk.

Jezelf veranderen kan heel goed

Het wordt een ander verhaal als we het zelf opvatten als hoe iemand denkt, voelt en handelt, zeg maar hoe iemand zich manifesteert in het dagelijkse leven. Dan is er wel degelijk veel te veranderen. Vooral door overtuigingen onder de loep te nemen en het effect van deze overtuigingen op concreet gedrag te onderzoeken.

Ingesleten gedragspatronen, karakter, overgenomen normen en waarden maken dat we ons identificeren met iets dat hetzelfde blijft en dienovereenkomstig gaan gedragen. Maar als je daar op een afstand naar leert kijken – als het ware vanuit het zelf waarneemt wat er in alle lagen (fysiek, energetisch, mentaal etc) gebeurt – ontstaat vanzelf ruimte voor verandering. In het begin nog onwennig, maar gaandeweg kan een nieuw gedragspatroon gewoon worden. Andere overtuigingen voor de huidige in de plaats stellen, kan een groot verschil uitmaken voor denken, voelen en handelen.

Voorbeeld

Iemand die voor zijn werk acquisitie moet doen kan zichzelf belemmeren met gedachten als, ‘ik moet geld uit de zakken van klanten loskloppen’ en ‘ik ben goed dus de klanten komen maar naar mij’. Met dergelijke overtuigingen zal deze persoon niet snel een wereldverkoper worden.

Verander de mindset en het wordt anders. Met overtuigingen als ‘als ik verkoop zorg ik ervoor dat de behoefte van klanten worden vervuld, waardoor zij beter worden en ik een passende beloning ontvang’ en ‘ik kan laten zien hoe goed ik ben door naar buiten te gaan en klanten te werven’ lukt acquisitie natuurlijk veel beter.

Het geheim voor verandering

Als coach kijk ik daarom altijd naar iemands belemmerende overtuigingen (BO’s) en onderzoek samen met de coachee welke stimulerende overtuigingen (SO’s) hij/zij daarvoor in de plaats kan (en wil) zetten. Samen kijken we hoe dit gekoppeld kan worden aan concrete acties. Het geheim van verandering zit hem veelal in de omzetting van BO’s in SO’s en verschillende technieken helpen, bijvoorbeeld:

Al deze methoden bieden concrete mogelijkheden voor verandering.

Uit de comfortzone

Naast SO’s is iemands comfortzone meestal een hobbel voor verandering. Onprettige situaties worden vaak verduurd vanwege de voordelen van de comfortzone :

  • Een vast contract, hoewel het werk niet leuk is
  • Niets hoeven te doen, hoewel je veel piekert
  • Niet alleen zijn, hoewel je ongelukkig bent met je partner.

Het Cruijffiaans principe “Ieder nadeel heb zijn voordeel” is hier werkzaam. Door alles bij het oude te laten, loop je geen risico. Het is lekker vertrouwd en je bespaart je de moeite van verandering. Tot je op een punt bent dat je inziet dat het toch ook veel kost:

  • energie,
  • geen werkplezier
  • weinig zelfvertrouwen
  • levensgeluk op een laag pitje.

Dan is de tijd rijp om toch maar wel uit die comfortzone te komen. Als dat onwennig is, investeer dan in jezelf en laat je coachen, waardoor je wel stappen neemt en verandering voor elkaar krijgt.

Conclusie 

Het zelf kun je niet veranderen, maar jezelf veranderen kan wel degelijk.

Met de juiste mindset, denkend en handelend vanuit stimulerende in plaats van belemmerende overtuigingen, ga je jezelf (en/of je omgeving) anders zien en ontstaat ruimte voor ander gedrag.

Stimulerende overtuigingen en acties zijn de voorbode van verandering.

 

Veranderen met een triple-s: samskara’s, sraddha, saddha

by

Mensen die hulp van een coach inroepen, willen verandering. Wie verandering wil maar niet tot verandering komt, zou wel eens last kunnen hebben van zijn samskara’s. Als dat zo is, heb ik maar één advies: drijf die samskara’s uit of maak ze op zijn minst onschadelijk.

Samskara’s onschadelijk maken. Hoe doe je dat? Ennuh, samskara’s, wat zijn dat eigenlijk?

Samskara’s: nuttig of schadelijk

Samskara is een begrip uit de yoga filosofie. Een samskara is een indruk of neiging om een bepaalde geestesgesteldheid als territorium op te bouwen. Je kunt het zien als een ervaring op het niveau van de zintuigen die vervolgens naar de diepten van het onderbewuste zakt en zo een indruk wordt. Zo’n indruk ligt daar maar latent te liggen, klaar om weer naar boven te komen als er een aanleiding is.

Barolo

Een voorbeeld. Wie voor het eerst een glas Barolo proeft, krijgt kennis van Barolo. Een samskara wordt meteen gevormd in het onderbewuste. Op ieder moment kan deze samskara een herinnering van het object opwekken – een glas Barolo en de kennis van Barolo.

Heel waardevol voor een vinoloog. Hij proeft blind een glas wijn, ruikt teer, viooltjes en rozen, ziet een lichte kleur rood neigend naar oranje en als hij proeft, komt de samskara omhoog en hij weet: dit is Barolo. In dit geval een goede samskara die nuttig uitpakt bij een goed glas wijn.

 

Op dezelfde manier ontstaan echter ook slechte samskara’s. Iemand die bijvoorbeeld als kind emotioneel of fysiek is mishandeld heeft een negatieve ervaring die afdaalt naar het onderbewuste en daar een indruk achterlaat, zoals ‘ik ben het niet waard om geliefd te worden’, ‘ik ben niet belangrijk’, ‘iemand die machtiger is dan ik is de baas over mij’. Gisteren keek ik naar het TV programma Het Klokhuis (http://www.ntr.nl/player?id=15466786&ssid=269). Een tiener vertelde dat hij als klein kind keer op keer door zijn vader werd geslagen, maar daar nooit over sprak omdat hij ervan uitging dat dat in alle gezinnen er zo aan toe ging, dat dat normaal was.

Eenmaal volwassen geworden zijn die indrukken misschien verdrongen maar nog steeds latent aanwezig. Eén trigger en ze komen zo omhoog. Op het moment van de negatieve ervaring zelf, toen de indruk ontstond, was de samskara misschien nog een effectieve overlevingsstrategie, een manier om te dealen met de situatie van dat moment.

Maar als volwassene zijn die oude indrukken helemaal niet meer zo nuttig en is hun rol vervormd als iemand zichzelf bijvoorbeeld nog steeds inprent ‘ik voel geen pijn’,  ‘ik ben overgeleverd aan de macht van een ander’,’ ‘ik ben niets waard’. Evenmin nuttig wanneer samskara’s leiden tot ineffectieve coping strategieën of tegencompenserend gedrag, bijvoorbeeld handelen vanuit ‘jij moet doen wat ik wil’, ‘wie niet naar mij luistert is tegen mij’ opvattingen, waarbij het karmisch familiewiel lekker rond blijft draaien.

Zulke gebeurtenissen in de kinderjaren creeëren samskara’s die er bijvoorbeeld toe leiden dat iemand bij tegenslag overmand raakt door verdriet, op zijn werk steeds tegen een autoriteitsprobleem aanloopt, of omgekeerd: onderdanig gedrag vertoont terwijl leidinggevende capaciteiten nu juist gewenst zijn.

Ineffectieve samskara’s onschadelijk maken

Als de rol van oude samskara’s nu, op dit moment, vervormd is geraakt, is hervorming nodig. Dat kan in drie stappen:

  1. bewust worden van ingesleten gedrags- of denkpatronen,
  2. vroeger gedrag of oude denkwijze aanpassen,
  3. nieuwe samskara’s toelaten.

sandbankIn zijn boek Light on life vergelijkt Iyengar het bewustzijn met een meer. Op de oppervlakte van het meer zijn er primaire golven of fluctuaties van het bewustzijn. Een teleurstelling vanwege een situatie van buitenaf, bijvoorbeeld vrienden die een etentje afzeggen, veroorzaakt een rimpeling op het oppervlak.

Daarnaast zijn er secundaire fluctuaties of golven die vanaf de bodem van het meer opstijgen. Als je in je leven keer op keer teleurstellingen moet verwerken, maakt de rimpeling aan de oppervlakte een golf die naar de bodem gaat. Ongemerkt maakt de rimpeling een zandbankje, zeg maar een berg teleurstelling. Dat zandheuveltje zendt secundaire fluctuaties of golven uit, er ontstaat een geconditioneerde reflex, en daardoor ben je wellicht vaak teleurgesteld, droevig of onzeker.

 

Een secundaire golf van gedachten kaatst van de bodem van het meer omhoog en veroorzaakt ineffectief gedrag. Dezelfde neigingen keren steeds weer terug. Pas al je er iets aan gaat doen, keer je dit proces. Wat in jaren is ontstaan, vergt wilskracht om het weer af te bouwen, maar alleen al bewustwording is vaak meer dan de helft van het werk.

Wie zich bewust is van een schadelijke zandbank kan een ander zandbankje opbouwen. Bij een nieuwe ervaring eens experimenteren met ander gedrag, of een andere gedachte aanleren. Hoe vaker dit herhaald wordt hoe groter het nieuwe zandbankje wordt. Totdat het groter is dan de oude zandbank. Geleidelijk hervorm je jezelf op die manier, oude samskara’s worden onschadelijk. De verandering die je wenst, kan dan realiteit worden.

Hiermee wordt avidya (yoga sutra 2.3), onwetendheid,  getransformeerd in saravajna (yoga sutra 1.25), wetendheid. Het mishandelde kind is iets overkomen dat een ander hem uit onwetendheid heeft gedaan. Daardoor is een samskara ontstaan. Zolang die blijft sluimeren, is er ook onwetendheid bij het kind: als volwassene heeft hij een autoriteits- of onderdanigheidsprobleem. Wie niet weet, volgt een verkeerd spoor en neemt met illusies genoegen. Dankzij bewustwording ontstaat wetendheid zodat denken en handelen niet langer vanuit negatieve samskara’s worden aangestuurd.

De ervaring van toen is er nog steeds, maar louter een ervaring van toen. In het hier-en-nu is het schadelijke effect niet meer werkzaam. De onwetendheid van de ander manisfesteert zich niet in een andere vorm van onwetendheid bij het volwassen geworden kind zelf.

Jung zou dit proces individuatie noemen, een yogi noemt het bevrijding en een coach noemt het zelflerend vermogen aanspreken via zelfreflectie.

Sraddha

Nu we het toch over yoga hebben: in de Yoga sutra’s van Patanjali wordt sraddha genoemd als één van de factoren om tot bevrijding te komen (YS 1.20). Sraddha is vergelijkbaar met wat in het boeddhisme saddha, vertrouwen of geloof wordt genoemd. 

Vertrouwen helpt ook als je verandering wenst, maar let op: ook hier kunnen allerlei schadelijke samskara’s vertrouwen ondermijnen en als obstakels klaar liggen bij gewenste verandering. Soms zijn ze terug te voeren op boodschappen van anderen (jij zult nooit …..) soms zijn het hersenspinsels van jezelf (dat kan ik toch niet, zo ben ik nu eenmaal), want zo listig zijn samskara’s: ook zonder een concrete ervaring vestigt zich een indruk, zelfs als er geen feitelijke gebeurtenis is op het moment dat die indruk wordt gevormd.

Hier breek je door heen door vertrouwen op te bouwen. Affirmaties zijn op dit principe gebaseerd. Je kunt ze eenvoudig toepassen en zo een positief zandbankje opbouwen.

Eén troost: persoonlijke groei zonder pijn is onmogelijk, vooruitgang zonder persoonlijke groei is ondenkbaar. Hoe groter de pijn nu is, des te groter de potentiële vooruitgang.

Kortom, verandering verloopt via een bepaalde logica: bewustwording, gedrag veranderen, denken veranderen, oefenen, bewustzijn, bewust zijn.  En wat nu als je er zelf niet uitkomt? Hulp inroepen!

Yoga zweverig? Nee, down to earth. 

 

 

[sitecreator show=”1″]

Superhandig 3-stappenplan voor meer plezier in je leven en meer voldoening in je werk.

by

Op jonge leeftijd ontwikkelen we overlevingsstrategieën om angsten weg te stoppen en bepaalde gevoelens te verbergen. Heel nuttig, maar na verloop van tijd kan eenmaal aangeleerd gedrag ineffectief blijken.

Dat doet denken aan het verhaal van de baby olifant.

Het verhaal van de baby olifant

Een olifant is een kolossaal sterk beest dat met zijn slurf zo een boom uit de grond en die meeneemt als souvenir mee, maar die kracht gebruikt hij niet altijd. Dat zit zo: een baby-olifant wordt in het circus met een stuk touw aan zijn poot vastgebonden. Elke keer als de kleine olifant weg wil lopen, snijdt het touw pijnlijk in zijn poot. Al snel leert de baby-olifant dat hij niet weg kan komen. Een dun touwtje houdt de olifant op zijn plek.

Eenmaal volwassen geworden, staat de olifant nog steeds met een touw om zijn poot vastgebonden aan een circuspaal. Hoewel hij met gemak het touw kan breken of het hele circus omver kan trekken, blijft het dier trouw op zijn plek staan. Niet omdat hij niet weg kan, maar omdat hij niet gelooft dat hij weg kan. Zo heeft de olifant zichzelf aangeleerd niet eens een poging te wagen. Hij blijft staan, hoewel hij met één ruk vrij weg kan lopen.

Ziehier hoe iemand zichzelf tegen kan werken met aangeleerd gedrag dat nu niet meer functioneel is.

Vastgeroeste patronen

In de loop der jaren ontwikkel iedereen gedragspatronen, zoals manieren waarop je met conflicten omgaat, hoe je jezelf profileert of juist onzichtbaar maakt. Net als bij de baby-olifant is veel gedrag een verklaarbare overlevingsstrategie die ooit een nuttige functie had bij het omgaan met gevoelens als angst, woede of onzekerheid.

Op een gegeven moment maak je jezelf wijs dat dat typisch iets van jou is, zo ben je nu eenmaal. Echter, als volwassene kun je je afvragen of die oude gedragspatronen nu nog wel nuttig zijn. Wie zich bijvoorbeeld als kind klein hield en slecht voor zichzelf opkwam vanwege een autoritaire of dominante ouder kan hetzelfde gedrag op het werk vertonen. Dat gaat ten koste van de persoonlijke effectiviteit en is dus niet langer nuttig. Diverse overtuigingen kunnen je gedrag bepalen. Denk aan overtuigingen als:

  • ik ben pas waardevol als een ander dat bevestigt,
  • als ik zeg wat ik vind, krijg ik problemen,
  • om liefde te krijgen, moet ik hard presteren.

Effectief gedrag ontwikkelen

Of je gedragspatroon blijvend is, hangt uiteindelijk van jezelf af. Je kunt er immers voor kiezen om vaste gedragspatronen te veranderen ook al zal daadwerkelijke verandering na zoveel jaren niet altijd makkelijk zijn. Onderliggende overtuigingen moet je namelijk aanpassen.

Een personal coach kan je professioneel begeleiden bij dit interne proces en zorgen dat je sneller vooruitgang boekt, maar e kunt zelf ook het volgende 3- stappenplan volgen.

Doe deze zelf-check

Stap 1

Kijk eens naar de volgende factoren en geef ze een rapportcijfer op een schaal van 1 tot 10.

  • Tijd voor jezelf hebben.
  • Leven in overeenstemming met je waarden.
  • Je gezondheid.
  • Proberen je dromen waar te maken.
  • Met interesses en hobby’s bezig zijn.
  • Evenwicht tussen jouw behoeften en die van anderen.
  • De vaardigheden die je op je werk gebruikt.
  • De voldoening die je in je werk vindt.
  • De taken die je uitvoert in je werk.
  • De personen met wie je werkt (collega’s, leidinggevende, klanten).

Stap 2

Al deze factoren hebben invloed op hoe jij je leven op dit moment ervaart. Zijn er scores die lager zijn dan een 7? Pak een vel papier en schrijf voor jezelf op waarom de scores op dit moment niet hoger zijn. Dus bijvoorbeeld: geen tijd voor hobby’s, grijze muizen als collega’s, voel me gestresst etc.

Stap 3

Ga na of oude gedragspatronen (mede) oorzaak zijn van je lage scores. Herken je misschien dat gedrag in bepaalde situaties in het heden stoelen op vroegere situaties? Wat wil je daar nu mee doen?

Door buiten je eigen vertrouwde denkkaders te treden, kun je dingen anders zien.

 

Waarom Van Dam Coaching inschakelen voor jouw coachvraag?

 ✓ Gespecialiseerd in hogeropgeleiden ✓ Vast tarief loopbaantrajecten
 ✓ Face-to-face & Online coaching ✓ Toegang tot online loopbaantests
 ✓ Scherpe tarieven personal coaching ✓ Goed bereikbaar, snel antwoord op vragen

 

[sitecreator show=”1″]