Kernkwadranten en kernkwaliteiten: superhandig voor het maken van een persoonlijke sterkte-zwakte analyse
Waarvoor zou je een kernkwadrant gebruiken? Met een kernkwadrant kun je een persoonlijke sterkte-zwakte analyse maken van jezelf. Dat vergroot zelfinzicht, maar kernkwadranten leveren ook vaak nuttig materiaal op voor een CV of elevator’s pitch.
Maar wat is een kernkwadrant precies? In feite is het een model dat in één oogopslag zicht geeft op iemands:
Gebruik de uitleg hieronder om een kernkwadrant voor jezelf op te stellen. De gratis download maakt het je gemakkelijk. Het bevat relevante vragen waarmee je een leeg kernkwadrant schema snel invult.
Voorbeeld van een kernkwadrant:
De kernkwaliteit in dit kernkwadrant is ´sympathiek´. Als je te sympathiek bent, beland je in de valkuil ‘aardig willen zijn´. ‘Aardig willen zijn´ is de vervorming van je achterliggende kwaliteit. Het positief tegenovergestelde van een vervorming is je uitdaging, in dit geval ´assertief zijn´.
Mensen die doorschieten in assertief zijn, kunnen agressief of egoïstisch zijn en in jouw allergie zitten. Bij zulke mensen kun jij gemakkelijk in je valkuil belanden want omdat jij aardig wilt zijn, stel je je meegaand op.
Als je jouw uitdaging ontwikkelt – dus sympathiek èn assertief bent – wordt je persoonlijke effectiviteit hoger. Als kernkwaliteit en uitdaging in balans zijn, erger je je minder aan mensen die in je allergie zitten terwijl jij zelf niet snel in je valkuil zal belanden.
Kernkwaliteiten opsporen
Je eigen (kern)kwaliteiten vind je zo vanzelfsprekend dat je ze zelf vaak niet ziet. Je kunt je kernkwaliteiten achterhalen door de volgende zinnen af te maken:
Anderen waarderen mij om………… Ik vind het heel gewoon…………… Anderen moedig ik aan om………… Van anderen eis ik dat…………… In anderen stimuleer ik………………
Allergieën herkennen
Dit is meestal gemakkelijk, je weet immers heel goed wat of wie je irriteert. Een allergie spoor je op als je de volgende zinnen afmaakt:
In anderen minacht ik……………… Anderen vinden dat ik relatiever moet aankijken tegen…………… Ik word moedeloos van…………… Ik word woedend om…………… Ik zou mezelf verafschuwen als ik…………… Bij anderen kan ik niet tegen………………… Bij anderen kijk ik neer op……………………
Download gratis de vragenlijst
Met een handige vragenlijst kun je voor jezelf een kernkwadrant invullen, je eigen kernkwaliteiten, valkuilen, uitdagingen en allergieën opsporen en in alle rust een persoonlijke sterkte-zwakte analyse maken. Teken eerst een leeg kernkwadrant schema en gebruik de vragenlijst voor invulling van een leeg kernkwadrant schema
Het nut van goed inzicht in je kernkwaliteiten
Goed kennen van kernkwaliteiten, valkuilen, allergieën en uitdagingen is nuttig als je:
✓ je communicatie met anderen wilt verbeteren; ✓ een loopbaanverandering overweegt, zie ook 10 tips voor een carrièreswitch, en goed materiaal voor je CV zoekt; ✓ wilt inventariseren welke kwaliteiten je op dit moment werkelijk benut in werk en privé; ✓ meer zicht wilt krijgen op de ideale baan, één waarin je je sterktes kunt benutten; ✓ je persoonlijke effectiviteit wilt vergroten; ✓ beter wilt begrijpen waarom je bepaalde situaties als lastig ervaart; ✓ je focus wilt verschuiven van probleem (veroorzaakt door valkuil en allergie) naar iets positiefs (kernkwaliteit en uitdaging), een oplossing.
Kortom, een kernkwadrant is inzetbaar bij werk- en privé-vragen.
Meer zicht krijgen op jouw kwaliteiten? → doe mijn 4 loopbaantests
Kernkwadranten vergroten inzicht in jouw sterke punten en ontwikkelpunten. Nog meer zelfinzicht krijg je met testen die gebaseerd zijn op de Big Five en de Holland-code plus testen die competenties meten. In loopbaantrajecten gebruik daarvoor loopbaantests. Wil je toegang tot deze gevalideerde loopbaantest bestel dan een loopbaantestpakket.
Dit artikel is mede gebaseerd op informatie over het kernkwadrant uit de 2011 opleidingssyllabus van de Alba Academie voor Leiderschap & Coaching.
Solliciteren op een vacature heeft veel weg van meedoen aan de loterij. Met veelanderen op een vacature reageren kan. Je maakt een kans, maar de uitkomst is ongewis. Wat zou het mooi zijn als je het kans-element een stuk kleiner kan maken. Door je volgende baan min of meer te creëren. Niet onmogelijk, want professionals die succesvol als ZZP’er werken, doen dat in wezen al. Zij spelen geen kansspel maar een behendigheidsspel.
Prima als je liever in dienstbetrekking blijft werken. Want ook dan kun je als een ZZP’er handelen om op een volgende plek terecht te komen. Waarbij je één doel scherp voor ogen houdt: als enige aan tafel komen bij die nieuwe werkgever. Maar hoe zorg je ervoor dat je die werkgever zonder concurrentie te spreken krijgt? En vooral: dat hij na dat gesprek de conclusie trekt dat hij jou moet hebben?
Marjolein Kalter legt dat uit in het boek Creëer je volgende baan. Zorg dat je in gesprek komt met de nieuwe werkgever. Leg uit hoe jij hem kunt helpen zijn probleem op te lossen. En zorg dat hij de conclusie trekt dat hij een met jou een beter bedrijfsresultaat behaalt dan zonder jou.
Cruciaal is dan wel dat je weet wie jouw ideale werkgever is. En wat zijn probleem is. Plus je moet hem overtuigen dat jij zijn probleem kan oplossen. Kortom, succesvol werk vinden dat goed bij je past vereis dat:
– je in staat bent jezelf goed te verkopen, – je duidelijk maakt welke waarde jij kunt toevoegen, – je weet wat relevant is voor die werkgever.
Met voorbeelden en opdrachten werkt Creëer je volgende baan toe naar het schrijven van een ‘gesloten open sollicitatiebrief’. Bied je businesscase aan als bijlage van een inleidende brief. Kom met een aanbod. Geef aan welk probleem je hebt gesignaleerd bij het bedrijf. En vertel dat je een interessant voorstel voor de ondernemer hebt dat je in de bijlage en een gesprek toelicht.
Dat aanbod doe je alleen aan een bedrijf dat werk biedt dat echt bij je past. Je wilt immers dat er een duidelijke match is tussen jou en het bedrijf. Het boek introduceert hiervoor een 6 stappenplan:
Ontwikkel jezelf als merk: wat heb je te bieden, waar wil jij graag verder mee en hoe sluit dat aan op de behoefte van de werkgever?
Wie is jouw ideale werkgever: voor wie wil je graag werken?
Wat is het probleem van jouw ideale werkgever: wat zijn de relevante thema’s van het bedrijf waar je met jouw expertise toegevoegde waarde kan leveren?
Ontwikkel contacten om erachter te komen met wie je aan tafel wilt komen.
Bied de oplossing aanbieden: jouw expertise presenter je als oplossingsvoorstel dat het bedrijf verder helpt.
Tot slot: afsluiten van en contract.
Zo handel je als een ondernemende werknemer die zijn ideale werkgever kiest alsof hij op zoek gaat naar een klant die een product of dienst afneemt. Je zoekt als het ware een probleem dat nog niet als vacature is gepubliceerd en zoekt vervolgens contact om jezelf als oplossing aan te bieden. Die ideale werkgever behandel je niet als leverancier van jouw volgende baan maar als klant. Waarbij je aansluit bij zijn beleving, interesses en wensen en uitlegt dat jij toegevoegde waarde kunt bieden. Dan kun je het oplossingsvoorstel zonder concurrentie brengen, want zonder vacature ben jij de enige sollicitant.
Een verfrissend boek, want even een CV plus motivatiebrief over de schutting gooien en dan maar afwachten hoe het uitpakt is meestal een kansloze exercitie.
Een lezenswaardige inspiratiebron voor alle professionals die op een pro-actieve manier hun kansen willen vergroten om op een werkplek terecht te komen die beter bij hun past. Het is concreet, to-the-point en leest prettig weg.
Bezoekers van mijn coachpraktijk komen vaak uit Amsterdam, Aerdenhout, Beverwijk, Bloemendaal, Driehuis, Haarlem, Heemskerk, Heemstede, Leiden, Den Haag, Overveen en omgeving. Mijn praktijk is in Santpoort-Zuid.
loopbaanbegeleiding * loopbaanadvies * loopbaancoaching * personal coaching
Succesvol een carrièreswitch maken, helemaal down to earth? Dat kan! En wat mij betreft pak je nog € 50 aan ook als je er voor 14 maart a.s. voor gaat (zie eind van dit artikel).
Je moet wel van nuchterheid houden en een beetje wars zijn van weeïge kreten als: je droombaan zoeken, werken met passie, helemaal in je kracht staan, innerlijk leiderschap tonen, volop leven vanuit bezieling, je innerlijke kompas volgen, bla-bla-bla …
Want dat klinkt wat losgezongen van de werkelijkheid en past beter bij gouden bergen beklimmende fantasten.
Liever vertel ik je eerlijk wat nodig is voor een succesvolle carrièreswitch en begeleid ik je aan de hand van vier no-nonsense stappen.
In dit artikel: – de succesformule voor een carrièreswitch – toegang krijgen tot online loopbaantests – een € 50 biljet ligt voor je klaar (tot 14/3)
Zo maak je een succesvolle carrièreswitch
Er bestaat geen recept voor een carrièreswitch, maar de vier werkzame ingrediënten voor een geslaagde ommezwaai zijn:
1. weet wat je persoonlijk drijft, wat je motiveert, waar je energie van krijgt (jouw persoonsprofiel*), 2. vertaal jouw persoonsprofiel naar concrete werkzaamheden die hierbij passen (het beroepsprofiel), 3. bekwaam je in overtuigend aan een ander vertellen welke competenties jij bezit en welke toegevoegde waarde jij kunt leveren ( de interne jobmarketing), 4. zoek contact met werkgevers, presenteer jezelf als oplossing voor de organisatie en onderbouw dit aan de hand van concrete voorbeelden uit jouw loopbaan (de externe jobmarketing).
* tip: Loopbaantests zijn nuttig als je een goed persoonsprofiel wilt maken.
Presenteer jezelf als een asset, niet als werkzoekende
Zorg dat je bij de externe jobmarketing ingrediënten 1 en 3 combineert. Laat dus in jouw presentatie naar de buitenwereld doorschemeren wat je drijft en waar je energie van krijgt. Je gesprekspartner pikt dan non-verbaal ook op dat het jou menens is en dat je supergemotiveerd bent.
Daarmee onderscheid je van andere werkzoekenden die zich meer als probleem presenteren: ik zoek werk, hier heb je mijn CV, mag ik bij jou?
Je draait het om, je bied jezelf als aantrekkelijk product op de arbeidsmarkt aan: dit ben ik, dit heb ik te bieden, luister naar de loopbaanervaringen die ik je vertel, zie waarover ik enthousiast ben en je snapt mijn toegevoegde waarde voor het bedrijf.
Dat gaat allemaal niet vanzelf
Zit je nu niet op de juiste plek, dan adviseer ik je dat het rijtje van vier in de praktijk toepast. De what’s-in-it-for-you-benadering van hierboven werkt alleen als jij actie onderneemt.
Dat kan best lastig zijn als je al een tijd niet hebt gesolliciteerd en alleen een slecht scanbaar CV met een suffe layout bezit. Met een beetje pech ga je dan reageren op vacatures en je motivatiebrief met CV over de schutting gooien terwijl er veel effectievere manieren bestaan. En al helemaal moeilijk is het als je niet goed weet wat je echt wilt.
Maar ook voor dit rampscenario is er hoop, want een succesvolle tactiek kun je je snel eigen maken.
Anderen gingen je voor
Veel klanten worstelden ook met de vraag welke volgende stappen ze moesten zetten en wat nou de beste aanpak is voor een switch. Maar in korte tijd, circa drie maanden, liepen ze supergemotiveerd bij mij de deur uit met een concreet aanvalsplan onder hun arm gebaseerd. En nu zitten ze dankzij een succesvolle strategie op de juiste plek.
Waarom zou jij dat niet kunnen? Sterker nog, je mag hierin best wel wat vertrouwen hebben want als je al wat jaren op de arbeidsmarkt rondloopt, ben je van waarde. Je hebt niet alleen kennis en vaardigheden opgedaan maar ook nog waardevol bewijsmateriaal in handen. Je kunt immers putten uit je loopbaanervaringen, vertellen wat je zoal gepresteerd hebt en een ander duidelijk maken wat jou nou echt motiveert.
Bied je dus aan, vertel de buitenwereld in welke behoefte jij voorziet en gebruik jouw bewijsmateriaal. Wat je zegt en hoe je het zegt, dáár gaat het om. En dit kun je allemaal goed van tevoren voorbereiden.
Geef de ander zicht op jouw persoonsprofiel. Want daarmee wordt duidelijk dat je iemand van vlees en bloed bent: enthousiast, gedreven om en energie krijgend van het werk dat jij wilt doen en waarvoor je nu bij het bedrijf op gesprek komt.
Conclusie
Als je eenmaal weet wat bij je past, zorg dan je de buitenwereld op een slimme manier uitlegt waarom ze jou moeten hebben en laat jezelf hierbij leiden via het spoor: persoonsprofiel > beroepsprofiel > interne jobmarketing > externe jobmarketing.
Het kan best zijn dat je nu goed inziet dat je het heel anders moet aanpakken dan je altijd dacht. Maar zolang een mens niet dood is kan-ie altijd veranderen.
Misschien kun je wel wat support gebruiken bij die andere aanpak? In dat geval heb ik dit advies: druk op een van die supervette schreeuwerige gifgroene buttons hieronder:
Van Dam Coaching in de media over carrièreswitchen
Carrièreswitch van fiscalist naar coach. Hoe bevalt Richard dat? terugluisteren >>
Een overstap of zijstap maken zonder ervaring? Richard legt uit hoe. terugluisteren >>
Hoe gaat een loopbaancoach te werk als je het niet meer naar je zin hebt en denkt aan een carrièreswitch? terugluisteren >>
Blijf je zitten waar je zit, of ga je voor een nieuwe job? teruglezen >>
* tot 14 maart 2016: € 50 euro contant in de hand voor de eerste 14 professionals die zich naar aanleiding van dit artikel aanmelden en daadwerkelijk een loopbaantraject boeken. Deze actie geldt ook voor loopaantrajecten verzorgd via Online Coaching per Skype
Introverte mensen werken graag zelfstandig in een rustige stille omgeving. Ze komen meestal goed tot hun recht in ‘helpende’ beroepen waar er interactie is met individuen en ze doen graag iets waarbij ze het gevoel hebben dat ze nodig zijn.
Hoe vertaal je dat nu naar een lijst van de 7 geschiktste banen voor introverte professionals? Lastige vraag, want er zijn talloze geschikte banen waarin een introvert iemand zich prima thuis voelt en succesvol kan zijn.
Daarom leg ik liever uit wat veel belangrijker is dan een top 7 lijst.
Introvert en omgang met mensen
Introverten zijn niet mensenschuw ook al houden ze van een rustige werkomgeving, werken ze het liefst zelfstandig en willen ze zichzelf terug kunnen trekken om op te laden. Het is dan ook niet zo dat het loopbaanperspectief van iemand die introvert is beperkt blijft tot beroepen als schrijver, postbode, beveiligingsmedewerker of boswachter.
Neem een spreker op een groot event. Waarschijnlijk denk je niet direct aan een introvert iemand, maar het kan best zo zijn dat die persoon het wel is.
Er zijn namelijk genoeg introverte professionals die met gemak het podium opstappen en succesvol voor grote groepen voordrachten houden. Na afloop praten ze ook met alle plezier inhoudelijk door over besproken onderwerpen. Bij de lunch zullen ze zich echter liever afzonderen omdat ze graag alleen eten en zich dan weer op kunnen laden. Dat heeft echter niets met mensenschuwheid te maken.
Waar introverte mensen in uitblinken
Kwaliteiten verschillen van persoon tot persoon, maar over het algemeen zal een baan voor een introvert in de categorie ‘potentieel geschikt’ vallen als hij of zij daarin het volgende kwijt kan:
✓ goed kunnen luisteren, ✓ kunnen wikken en wegen ✓ bedachtzaamheid, ✓ rust en kalmte ✓ op inhoud focussen ✓ vragen stellen ✓ goed onderbouwde standpunten innemen
Daarnaast zijn er vele andere persoonlijke kwaliteiten die ingezet kunnen worden in werk en die een baan wel of niet geschikt maken.
7 voorbeeldberoepen voor introverten
De eigenschappen die hierboven staan zijn voor zeer menig beroep keiharde eisen. Denk bijvoorbeeld aan:
Het zijn slechts voorbeelden, geen lijst van dé 7 geschiktste beroepen, want zo’n lijst bestaat niet.
Bewustwording van persoonlijke kwaliteiten
Zoek je een geschikte baan dan is het belangrijk dat een ander weet welke persoonlijke kwaliteiten je in je werk kan inzetten. Cruciaal dus dat je je eigen kernkwaliteiten kent. Bovendien is het verstandig dat je aan de hand van concrete ervaringen aan een ander uit kan leggen welke kwaliteiten jij bezit en daarbij uitstraalt dat je ze graag in je werk inzet.
Praktijkvoorbeeld:
Bewustwording van eigen kwaliteiten geeft positieve energie en een toekomstgerichte blik. Vorige week coachte ik een vrouw die in de eerste twintig minuten een heel andere energie uitstraalde dan in de rest van het gesprek. Haar werkgever had via een beëindigingsovereenkomst aangestuurd op een einde dienstverband en zij voelde zich duidelijk afgedankt. Twintig minuten kwam aan de orde wat allemaal niet goed was, wat niet goed ging en wat allemaal anders had gemoeten. Emotionele minuten waarbij de tissuedoos niet onaangeroerd bleef.
Toen verlegde ik de aandacht naar haar kwaliteiten. We bespraken een paar succeservaringen en noteerden al gauw een hele bulk aan persoonlijke kernkwaliteiten: vijf talen sprekend, goed omgaan met mensen, analytisch, kritisch, ziet details, nieuwsgierig, klantgericht, gedegen, probleemoplossend, vriendelijk, doorzetter, flexibel, intelligent, precies, geduldig, vasthoudend, onafhankelijk, dienstverlenend. De glans in de ogen kwam terug en de blik was veel meer gericht op de toekomst.
Enthousiasme werkt krachtig
En daar gaat het om, het persoonlijke verhaal dat zo belangrijk is, want als je aan de hand van concrete ervaringen uit kan dragen wat je persoonlijke kwaliteiten zijn, ziet een potentiele werkgever vanzelf of het menens is en wat jouw toegevoegde waarde voor het bedrijf kan zijn. Je gesprekspartner ziet het aan je ogen, hoort het aan de manier waarop je vertelt en hoe je er bij zit.
Introverten willen nog wel eens denken ‘ik heb helemaal geen zin om mezelf te verkopen’, maar in feite behelst een goed verkoopverhaal niets meer dan rustig aan een ander vertellen wat jouw persoonlijke kwaliteiten zijn geïllustreerd aan de hand van je praktijkervaringen. Met zo’n aanpak kom je beter uit de verf dan afwachten welke vraag er komt en daar braaf antwoord op geven.
Wat je precies over jezelf gaat vertellen is allemaal goed van tevoren voor te bereiden, waarbij je succeservaringen en gekregen complimenten eens goed overdenkt en daar in alle rust een selectie uit maakt.
Voor introverten een makkie dus:
✓ goed voorbereiden, ✓ overdenken, ✓ in alle rust, ✓ selectie maken.
Heb je een coach dan kun je jouw zelfpresentatie mooi oefenen en op video op laten nemen zodat je het nog eens op je gemak terug kunt kijken. En met de feedback van de coach kun je jouw verhaal nog verder verbeteren. Heb je geen coach, dan weet ik wel een geschikte 😀
7 smartphone tips, 2 handige apps, een leerzaam filmpje en een oproep aan de lezer.
Mijn jongste zoon speelt cricket. Prachtig om naar te kijken, maar bij de wedstrijden observeer ik ook vanuit een ooghoek de vader van twee teamgenootjes. Vaders is een van de coaches van het team, en wat nou zo bijzonder is:dat heb je helemaal niet door als je niet wéét dat hij coach is.
Als dochterlief namelijk aan de beurt is met batten en een prachtige zes slaat, blijft het voor de beste man onopgemerkt. De zoon mag bowlen en daarbij de ene na de andere wicket raken, het ontgaat vaderlief volledig.
Wat wil het geval? De man kijkt onafgebroken op zijn telefoonscherm, typt driftig of browst als een dolle. De hele wedstrijd lang! Op zich een prestatie van formaat want een jeugdcricketwedstrijd duurt al gauw 3 uur.
Nomofobie is ergerlijk
Zo extreem als bij deze cricketcoach zie je het niet vaak, maar wie kent er nou niet iemand in zijn omgeving die nomofobische (no mobile phone phobia) trekjes vertoontof aan infobesitas lijdt?
Nou kan een smartphone best leuk zijn, maar dat is wijn drinken ook. En net zoals het bij wijn drinken raadzaam is om af en toe een pauze te nemen voor een volgende slok, geldt ook voor smartphones dat een onderbreking zinvol is.
Continu schermgeloer maakt je tureluurs en voor je omgeving is het meestal ook geen pretje. Maar ja, hoe verander je een ingesleten gedragspatroon? Lees verder.
7 tips om de smartphone de baas te blijven
Wie meer aandacht wil voor wat er om zich heen gebeurt en graag minder vaak telefoontje checkt, kan deze tips gebruiken:
Facebook, Twitter en LinkedIn temmen
Sta even stil bij twee eenvoudige vragen: (1) wat voegen alle social media berichten nou toe aan jouw leven? en (2) hoe nodig is het aandacht te krijgen of te geven met al die geüploade foto’s en chit chat, opdat iedereen 24 uur per dag kan zien waar iedereen mee bezig is?
Niks mis mee om fysiek contact te verrijken met virtueel contact, maar beperk het ruwweg tot één check op nieuwe berichten per dag. Je aandacht raakt daardoor minder verstrooid.
Wat ook helpt: gooi alle apps van je smartphone. Check social media voortaan alleen nog op computer of tablet. Want die past lekker niet in je zak.
E-mail checks minderen
In feite een herhaling van tip 1. Check je email op een paar vaste tijdstippen of alleen op laptop of computer.
Notificaties uitzetten
Verander je instellingen zo dat er geen piepjes of meldingen komen bij elk nieuw bericht. Ook een aanrader: leg je telefoon met het scherm naar beneden neer. Hoe verder, hoe beter.
Handig: de Quality Time app
Zet jezelf rigoureus op een digitaal dieet. Android gebruikers doen dit met de Quality time app. Gebruiker van iOS met de Moment app.
Vliegtuigmodus
Ongestoord dineren, wijn proeven, cricketen of een wilde vrijpartij tot een climax brengen? Zet je telefoon in de vliegtuigmodus.
Gebruik een normale wekker
Vooral niet doen: een smartphone als wekker gebruiken: a) je loopt het risico voor het slapen gaan nog het een en ander te checken, b) je slaapt slechter omdat je melatonine omlaag gaat door de lichtstraling en c) bij het wakker worden is het eerste wat je doet je telefoon checken.
Pas de harde methode toe
Meest simpele, maar uiterst doeltreffende methode: zet die smartphone uit wanneer dat kan of wenselijk is. Het maakt een hemelsbreed verschil, zoals je goed ziet in onderstaand 90 seconden filmpje.
Maar … laten we de selfie stick juist veel meer gebruiken!
Er is één grote uitzondering. De smartphone zou veel vaker gebruikt moeten worden in combinatie met een selfie stick.
Vier jaar geleden zag ik hem voor het eerst. Een stel dertigers druk in de weer met zo’n stick op een kade in Venetië. Ik wist niet wat ik zag, het was een ‘huh wat is dat nou?’-momentje!
Sindsdien heeft de stick echter een ware vlucht genomen en terecht! Een paar weken terug zag ik in Parijs heel wat malloten bezig met hun stick. In het Paleis van Versailles, in de tuin van het Rodin museum en op de Champs-Élysées.
En als me daar een ding duidelijk werd, dan is het wel dat we gebruik van de selfie stick ruimhartig moeten toejuichen. Ga maar na wat de voordelen zijn:
1. Gratis vermaak voor de medemens. Waar je voor de Apenheul of cabaret in de portemonnee moet duiken, is het aanschouwen van selfie-lovers helemaal gratis en voor niks. Laagdrempelig ook, want gewoon op straat en zonder toegangskaartje!
Helemaal mooi is het natuurlijk als via de TV een nog breder publiek kan worden aangeboord, zoals René heeft lol met selfiestick.
2. Enorme focus. De bedieners van de selfiestick hebben een focus waar doorgewinterde vipassana beoefenaars stinkend jaloers op zijn. Want of selfie lovers nou voor De kus of De Denker van Rodin staan, voor de Eiffeltoren of de Sacré-Coeur (zak likeur, zegt mijn zoon), het blijft totaal onopgemerkt dankzij hun extreme focus die geheel en al gericht is op de stick.
Een knap staaltje van aandachtig in het nu zijn.
3. Bereikbaar voor een zeer groot publiek. De investering in een selfie stick is miniem. Voor een exemplaar met een uitschuifbaar statief ben je met een euro of 8 de trotse eigenaar.
4. De gigantische afterfun. Zijn ze eenmaal thuis dan stel ik me zo voor dat stick eigenaren volop nagenieten van alle shots. Als ze dan hun eigen poffertjeskop weer terugzien, moeten ze toch van goede huize komen om hun lachen in te houden.
Tijd dringt, want hoe lang nog?
Kortom, bedien de stick zoveel het kan en doe dat zolang het nog kan. Want het wordt er allemaal niet makkelijker op.
Gisteren las ik in de Metro een artikel met de onheilspellende kop “Help, selfiestick mag straks alleen nog in je eigen huis”. Volgens de krant is de stick nu al in de ban in alle Plopsaland-pretparken, Ziggo Dome, het Stedelijk Museum en verschillende voetbalstadions.
Met dunkt dat dit een zeer verontrustende ontwikkeling is. Wat voor de gewone man binnen handbereik lag wordt hem, alle voordelen ten spijt, nu langzamerhand onmogelijk gemaakt.
Hier past een krachtig tegengeluid. Neen! Alsjeblieft, doe dit niet!! Laten we de stick in ere houden!!!
Oproep aan de lezer:
Vind jij dit ook een verontrustende ontwikkeling? Wil je daar met een gepaste tegenreactie aandacht voor vragen? Vergeet tip 1, like en share dit artikel. Like nu!
Waarom Van Dam Coaching inschakelen voor jouw coachvraag?
Introverte mensen worstelen soms met hun introvertheid. Ze kunnen zich een buitenstaander voelen, denken dat ze saai zijn of zichzelf inprenten dat ze lichtelijk contactgestoord zijn.
Een negatief zelfbeeld kan ontstaan als ze zichzelf vergelijken met mensen om zich heen. Ben je introvert dan ben je in de minderheid, want 2/3 van de mensen is extravert.
Introversie heeft echter ook zo zijn voordelen. Voordelen die pleiten voor een positief zelfbeeld.
Biologische verklaring
Introvert gedrag kan biologisch verklaard worden. Het zenuwstelsel van introverten werkt anders. Terwijl extraverten weinig gevoelig zijn voor dopamine is dat bij introverten precies omgekeerd. Bovendien hebben introverten een behoorlijke dosis van de neurotransmitter acetylcholine nodig.
Die twee samen maken dat het centrale zenuwstelsel van iemand met een introverte aanleg sneller overprikkelt raakt. Daardoor ligt uitputting op de loer in een omgeving waar de energie vooral op de buitenwereld gericht is.
Dat betekent niet dat introverte mensen in groepen niet tot hun recht kunnen komen. Laat ze gerust een inhoudelijke presentatie voor een zaal vol mensen geven. Dat gaat prima. Maar kom niet met small talk gesprekjes vooraf of oppervlakkige praatjes achteraf. Start liever een gesprek dat de diepte induikt.
✓ concentratie ✓ intern ✓ diepte ✓ beperkt aantal relaties ✓ energie behouden ✓ reflectief ✓ eerst denken, dan spreken.
Juist hierdoor scoren introverte mensen nogal wat positieve punten.
Tien positieve kenmerken van introverte mensen
Het zijn uitstekende luisteraars, zij weten dat er een reden is dat je twee oren en één mond hebt,
In tegenstelling tot extraverte mensen nemen zij niet snel de stemming van hun omgeving over,
Zij houden van diepgaande conversaties,
Ze zijn getalenteerd om presentaties te geven,
Introverten nemen de tijd om over doelen na te denken en met weloverwogen oplossingen te komen,
Zij vervelen zich niet snel,
Hun acties en ideeën zijn goed doordacht en ze hebben een rijke verbeeldingskracht,
Zij zijn in staat het maximale uit de menselijke geest te halen als ze op zichzelf zijn,
Introverten zijn to-the-point en wars van blabla verhalen,
Introverten kunnen goed klussen klaren die een langdurige focus vereisen (programmeren, hogere wiskunde, boeken schrijven).
Positief zelfbeeld vanwege introvert zijn
Deze voordelen kunnen uitstekend tot hun recht komen MITS de omstandigheden juist zijn.
Neem de werkomgeving bijvoorbeeld. Wat kan is super productief thuis werken of op een werkplek waar je je ook terug kunnen trekken en anderen even niet hoeft te zien. Een rumoerige kantoortuin en een extraverte omgeving daarentegen werkt minder goed.
Doodongelukkig zijn of een negatief zelfbeeld hebben omdat je introvert bent, is nergens voor nodig. Probeer ook niet een aangepaste extraverte versie van jezelf te worden.
Spiegel je aan soortgenoten als Bill Gates, Albert Einstein, JK Rowling of Warren Buffett. Succesvol en introvert zijn gaan heel goed samen. Omdat je als introverte in andere dingen goed bent en andere dingen prettig vindt dan die 2/3 van de mensen om je heen.
En wie introversie als hobbel ziet om ondernemer te zijn: onzin, lees The introvert entrepreneur van Beth L. Buelow eens!
Waarom Van Dam Coaching inschakelen voor jouw coachvraag?
Als sportpsychologen het hebben over doelen maken ze een onderscheid tussen resultaatdoelen, prestatiedoelen en procesdoelen. Een onderscheid dat ook leerzaam is als je in je persoonlijke leven verandering wilt.
Afgelopen week heb ik de inzichten uit de sportpsychologie toegepast op mezelf. Hieronder lees je hoe en waarom het voor mij werkte.
De belangrijkste conclusie is dat de kans op vooruitgang een stuk groter wordt als je je aandacht en energie op de juiste doelen richt: procesdoelen.
Drie soorten doelen
Wat is precies het verschil tussen de doelen?
Resultaatdoelen zijn doelen die zich richten op een bepaald resultaat, bijvoorbeeld een wedstrijd winnen met 2 punten verschil of de grootste moppentapper zijn in je vriendengroep.
Prestatiedoelen zijn doelen die zich richten op een prestatie van jezelf, bijvoorbeeld 10 kilo lichaamsgewicht eraf of een persoonlijk record verbeteren.
Procesdoelen zijn doelen die je stelt aan het proces er naar toe, zoals het uitvoeren van bepaalde handelingen, bijvoorbeeld 3x per week 20 minuten mediteren
Procesdoelen zijn superbelangrijk
Over resultaatdoelen heb je over het algemeen minder controle. Je kunt je best doen om het doel te halen, maar als de ander beter presteert dan jij haal je het doel niet. Bij resultaatdoelen ben je afhankelijk van anderen.
Prestatiedoelen heb je al veel meer onder controle. Toch halen veel mensen zo’n doel niet, omdat ze niet doorzetten, geen discipline hebben of geen concrete stappen bedenken om hun doel te behalen.
Procesdoelen echter zijn bij uitstek doelen waar je maximale controle over hebt. Procesdoelen zijn daarom veel effectiever zijn als je vooruitgang wilt boeken, zeker als je korte termijn handelingen koppelt aan strakke deadlines.
Voorbeeld uit eigen praktijk
Nadat ik vorige keer mijn don’t break the chain artikel live had gezet, dacht ik: loser dat moet je zelf maar eens toepassen op die vage wens die al een jaar ergens in je achterhoofd zweeft. Ik dacht al een tijd na over een korte video die ik op mijn website kon plaatsen en waar ik in een paar minuten iets over mijn werkwijze zou vertellen.
Zeg maar een virtuele eerste indruk voor de kijker, die dan snel kon bepalen: is dit een coach waar ik een klik mee heb?; spreekt zijn aanpak me aan, wil ik met hem in zee gaan?
Van smoezen en uitsteltactieken naar actie
Allerlei vage smoezen – niet echt nodig, ik heb al klanten genoeg, ik weet niet hoe ik iets op youtube krijg, ik heb geen goede videocamera etc. – dienden zich sneller aan dan dat ik concrete stappen zette om mijn doel te verwezenlijken.
de komende 10 dagen elke dag 20 minuten besteden aan het formuleren en uitvoeren van concrete stappen zodat ik op dag 11 een video heb
Toen ben ik wat gaan googlen, heb ik een videoscript geschreven en heb ik met een eenvoudige digitale fotocamera een filmpje opgenomen. Toen ik dat bekeek en afluisterde kwam ik erachter wat een ruis er wel niet zit in een camera van nog geen € 80. Ben toen weer gaan googlen, leerde dat het heel eenvoudig is om ruis met een denoiser te minimaliseren, heb vervolgens wat dia’s en muziek erin gemixt met Windows Livemaker, en voilà op dag 8 had ik een ketting met 8 schakels en concreet resultaat.
Wat bracht de doorbraak?
Wat al een jaar vaag als doel in mijn hoofd rondzweefde maar waar ik nooit enige actie op ondernam, bleek nu opeens binnen 8 dagen haalbaar. Het geheim? Ik ging procesdoelen stellen.
Loop je al langere tijd rond met een voornemen, veranderwens of plan en wil je eindelijk eens resultaat boeken? Doe dan het volgende:
gebruik procesdoelen,
stel jezelf concrete deadlines en
monitor je daadkracht met een don’t break the chain formulier.
Een simpel maar krachtig recept voor daadwerkelijk resultaat. Probeer het maar eens uit.
Waarom Van Dam Coaching inschakelen voor jouw coachvraag?
Denken-doen-zijn: wanneer die uit balans raken is ongezonde stress het resultaat. Aandacht is dan een probaat tegengif en preventieve maatregel.
Waarom aandacht? Lees het volgende voorbeeld van de Franse psychiater Christophe André. In zijn boek Mediteren dag na dag) beschrijft hij hoe hij op een dag weer eens op weg was naar een congres, en op een perron op de trein stond te wachten:
Ik was echt aan het wachten: ik keek hoe laat het was, blikte in de verte en vroeg me af of de trein links of rechts zou aankomen. Al wist ik dat hij pas over tien minuten zou vertrekken.
Maar ik vroeg me af of het een trein was die ergens anders vandaan kwam (die zou precies op tijd aankomen) of dat hij van hieruit zou vertrekken (dan zou hij lang van tevoren aan het perron staan, en zou ik kunnen instappen). Kortom, ik werd totaal in beslag genomen door oninteressante en nutteloze gedachten.
Gelukkig drong het tot me door (dat is niet altijd het geval…). Ik merkte dat ik bezig was op mijn trein te wachten zoals een hond op zijn eten wacht. Ik zei bij mezelf dat ik zo niet kon leven, ook niet voor heel even. Vervolgens dacht ik aan mijn patiënten, en aan de oefeningen in aanwezig zijn die we regelmatig deden. En ik deed precies hetzelfde als zij, precies wat ik hun vroeg te doen.
Ik verliet de mentale toestand van in actie zijn (of liever van trappelen van ongeduld, op dit moment waarop ik niets anders kon doen dan wachten en kijken of de trein op tijd kwam of vertraging had) en ging over naar de geestestoestand van aanwezig zijn. Ik liet mijn horloge en de horizon voor wat ze waren. En ik richtte mijn aandacht op mijn ademhaling en mijn lichaamshouding; ik richtte me langzaam op en trok mijn schouders wat naar achteren. Daarna zette ik mijn oren open: ik luisterde naar de geluiden op het station, het geroezemoes, het lawaai van de wielen op de rails en het gezang van de vogels.
Ik zag het licht van deze lentedag, het trage optrekken van een goederentrein ginds, helemaal aan het einde van het perron, de wolken, alle apparatuur, de mededelingenborden, de gebouwen in de verte. Ik snoof de kille metaalgeur op die je vaak op perrons van treinstations ruikt. Ongelooflijk wat er allemaal te zien en te ervaren was. Ongelooflijk hoe interessant en rustgevend het was er helemaal te zijn, intensief aanwezig in dit moment van mijn leven.
Toen ik in de trein stapte, voelde ik me serener dan ooit. Ik had geen seconde meer gewacht. Er alleen maar zijn, volledig bewust. Weten dat je leeft. Doe je dan niets? Jawel je bent aan het leven. Bewust aan het leven.
Aandacht zorgt voor stressreductie
Dit voorbeeld over wachten illustreert de heilzame werking van aandacht: stressreductie. In andere situaties kun je het principe van aandacht ook goed toepassen. Of het nou gaat om werken, spreken in het openbaar, voor jezelf opkomen of welke stressvolle situatie dan ook, aandacht heeft veel nut.
Kortom: meer aandacht > minder hersenspinsels > meer zijn > minder stress.
Neuroloog laat alles achter zich en gaat doen wat hij werkelijk wil
Dit inspirerende filmpje toont hoe één enkele opmerking iemand kan aanzetten tot radicale verandering en ‘put yourself in the zone’ op latere leeftijd.
Zie wat er gebeurt met een neuroloog idie n een lunchbar in de rij staat en een oude man voor hem hoort zeggen ‘do what you want to’.
Één opmerking schudt Slomo wakker. Hij geeft zijn baan op. Hij gaat iets totaal anders doen.
Uiteraard kan niet iedereen zich deze vorm van vrijheid permitteren. Maar minder extreem kan ook. Als het schuurt en knelt in je werk een besluit nemen dat er verandering moet komen.
Als jij vindt dat het anders moet en je daar actie op wilt nemen, kom dan vrijblijvend langs, dan praten we verder.
Hoe win je anderen voor je als jouw belangen en doelen en die van mensen in je omgeving uiteenlopen?
Het korte antwoord op deze vraag is:
1. ken de tien beïnvloedingsvaardigheden, 2. weet wat jouw voorkeursstijl is, 3. leer vervolgens te schakelen tussen de tien mogelijkheden, 4. let op de context en tot slot 5. kies uit die tien de beste om je doel te bereiken.
Belangrijk hierbij: (1) val niet automatisch terug op je eigen voorkeursstijl en (2) je doel bereiken kan een stuk realistischer worden als andere beïnvloedingsvaardigheden meer effect hebben.
10 manieren voor beïnvloeding van anderen
Is je doel eenmaal helder en weet je wat je wilt bereiken, dan komt het er op aan dat je een strategie hebt waarmee het doel ook gehaald wordt.
Daarvoor kun je kiezen uit tien beïnvloedingsvaardigheden en het hangt helemaal van de context af welke je inzet. Een korte en bondig beschrijving staat in het boek Tien beïnvloedingvaardigheden van Jan Bijker:
5. luisteren, samenvatten en doorvragen 6. de ander erbij betrekken 7. erkenning geven
Om iemand te inspireren:
8. schetsen van een lonkend toekomstperspectief 9. aansluiten bij het belang van de ander 10. het zetten van de eerste stap
Ik vind het een uiterst praktisch boekje. Je hebt het in nog geen 2 uur uit, maar kan er jarenlang profijt van hebben. Een korte test geeft inzicht in je eigen voorkeur voor beïnvloeden.
Al lezend kun je bij jezelf nagaan of je voor jouw doel gewoontetrouw iets aan het doen bent terwijl ander gedrag effectiever zou zijn.
voorbeeld
Neem bijvoorbeeld een jurist. Die werkt meestal in een omgeving waar kennis en logica belangrijk zijn. Argumenteren en stelling nemen zijn dan vaak gebruikte vaardigheden. In een juridische werkomgeving wordt dat ook op prijs gesteld en gestimuleerd. Maar als dat niet meer werkt omdat alle argumenten al gehoord zijn, kan het wel eens verstandig zijn over te schakelen naar een andere strategie. Schetsen van een zo aantrekkelijk toekomstperspectief kan bijvoorbeeld meer resultaat opleveren.
Focus op de context waarbinnen je het doel wilt bereiken
Bij het kiezen van de meest effectieve strategie is de context waarbinnen je het doel wilt bereiken belangrijk. Een goede doel-context analyse geeft een indicatie welke van de 10 beïnvloedingsvaardigheden het beste resultaat kan opleveren.
Een paar voorbeelden:
schetsen van een lonkend toekomstperspectief » goed inzetbaar als over een issue lang is gediscussieerd en je nieuw leven in de discussie wilt blazen.
profileren » goed bruikbaar als het tijd is om je rol en positie helder te etaleren
luisteren en de ander er bij betrekken » handig als er nog alle tijd is of als veel draagvlak nodig is.
stelling nemen en argumenteren: » geschikt als de tijd dringt, of de noodzaak dat je bereikt wat je wilt groot is*.
* Zelf heb ik geleerd dat daarbij vasthoudendheid en tijd twee niet de onderschatten factoren zijn. Ik nam ooit het lesprogramma van een opleidingsinstituut onder vuur. Drie jaar lang werden mijn beargumenteerde adviezen halstarrig terzijde gelegd, totdat het bestuur er murw van werd en opstapte. Een jaar later vroeg het nieuwe bestuur mij een notitie op te stellen met verbeterpunten en concrete voorstellen voor de inrichting van de opleiding ….
Andere manieren en toepassingsmogelijkheden
Er zijn natuurlijk ook andere manieren waarmee je kunt beïnvloeden, zoals
Strak onderhandelen over je salaris gaat slecht samen met een afwachtende houding, laag zelfvertrouwen en risico-avers gedrag.
Met een beetje voorbereiding kun je wel het een en ander aanscherpen en inzetten in salarisonderhandelingen.
Hieronder wat basisinformatie, technieken en tips over onderhandelen over salaris.
Een goede planning en wat assertiviteit maakt onderhandelen over je salaris een stuk makkelijker.
Begin zo snel mogelijk
De grootste winst is te behalen in begin van de carrière en bij elke nieuwe baan. Hoe eerder je de salarisonderhandeling inzet hoe meer profijt dus.
Zorg dat je bij elke nieuwe start scherp onderhandelt. Een € 200 hoger maandsalaris aan het begin van je carrière levert al gauw meer dan € 100.000 op.
Bereid je goed voor
Bij de voorbereiding zorg je ervoor dat je in staat bent jezelf als een product te verkopen. Schrijf van tevoren een ijzersterk script waarin je je resultaten en prestaties uit de doeken doet. Hierin geef je antwoord op vragen als:
wat is er allemaal goed gegaan?
waar ben je sterk in?
waar ben je trots op?
waar heb je je goed in ontwikkeld?
Leer het script uit je hoofd en belangrijk: oefen het gesprek met iemand.
Het hele jaar door
Zie die voorbereiding niet als een eenmalige exercitie. Het is zaak dat je het hele jaar door goed contact houdt met je leidinggevende, vertel regelmatig over waar je mee bezig bent, je resultaten en prestaties. Als je niet zegt wat je kunt en wilt, wie moet jou dan opmerken?
Vraag ook regelmatig feedback op jouw werkzaamheden, noteer die en verwerk positieve punten in het onderhandelingsscript. Handig, want hiermee kun je mooi een effectieve argumentatielijn opbouwen: je begint met iets waar consensus over is, zie ook: Hoe je snel je overtuigingskracht kan verhogen.
Doe zelf geen openingsbod
Laat je werkgever altijd het openingsbod doen. Beschouw dit ook als een opening waar rek in zit. Er kan altijd wat bij, want welke gek legt meteen zijn hoogste bod op tafel?
Solliciteer je op vacatures dan wordt vaak gevraagd naar het gewenste salaris. Vul NOOIT een bedrag in, laat het open of vul in ‘marktconform’, ‘in onderling overleg’ o.i.d.
Ziet de werkgever jou zitten, er is dus een match, pas dan is het tijd om te onderhandelen. Niet eerder.
Onderhandel als een man
Vrouwen zijn vaker dan mannen terughoudend als het op onderhandelen aankomt, Zij denken vaak dat als je goed werk aflevert, de werkgever dat zelf wel zal zien en belonen.
Mannen daarentegen zien onderhandelen over hun salaris meer als een spel, nemen niet snel genoegen met een openingsbod en zetten vaak hoger in dan vrouwen. En als blijkt dat er geen ruimte (meer) is, komen ze met creatieve alternatieve oplossingen voor compensatie in de secundaire arbeidsvoorwaardensfeer: meer vakantieverlof, cursusbudget, onkostenvergoeding etc.
Mannen hanteren ook sneller een ‘take it, or leave it’ benadering, vooral als ze merken dat de werkgever tevreden of eager is: ‘als ik er niet € 15.000 op vooruitga, kijk ik nog even verder’.
Vrouwen zouden meer als een vent kunnen onderhandelen. En niet bangzijn voor een afwijzing of het maken van een inhalige indruk. Mogelijk denkt de werkgever juist dat je creatief bent, dat je weet wat je wilt en dat hij een zelfbewuste werknemer binnenhaalt of binnen boord houdt.
Effectief reageren op een ‘nee’
Ga er vanuit dat je een ‘nee’ krijgt. Zodra die ‘nee’ er uit is, begint de echte onderhandeling. Je kunt nu druppelsgewijs aan de slag gaan met het materiaal dat in je script staat.
Je geeft één argument waarom het ‘ja’ moet zijn, dan zwijg je en wacht je rustig af wat de reactie aan de andere kant van de tafel is. Daarna geef je een ander argument, je zwijgt en wacht weer af. Zo druppel je alle argumenten er stapsgewijs in.
De juiste uitstraling
Blijf tijdens het hele onderhandelingsproces enthousiast en positief. Qua kleding en persoonlijke verzorging werkt een zakelijke uitstraling het best.
Voor houding en non-verbale communicatie geldt: rechtop zitten, goed oogcontact houden en glimlachen. Voordat je de onderhandeling ingaat, kun je wat powerposes doen, zie Hoe je snel kracht genereert, stress verlaagt en je zelfvertrouwen een boost geeft. Laat in al je enthousiasme goed merken dat een salarisverbetering belangrijk is voor je.
Kortom, een scherpe onderhandelaar:
✓ bereidt zich goed voor ✓ begint zo snel mogelijk in zijn loopbaan met onderhandelen over salaris ✓doet zelf geen openingsbod ✓onderhandelt als een man ✓weet dat bij een ‘nee’ de onderhandeling pas begint ✓let op de juiste uitstraling
Assertief onderhandelen is: helder en direct uiten wat je waard bent, vertellen wat je waard bent en krijgen wat je waard bent. Succes, enjoy and share!
Waarom Van Dam Coaching inschakelen voor jouw coachvraag?
Spanning vermijden door niet assertief te zijn: wel of geen kerstdiner dit jaar?
Stel je krijgt een verzoek waarvan je meteen denkt ‘urrgh, daar heb ik helemaal geen zin in’ of ‘néé, alsjeblieft niet, dat komt verdomd slecht uit’. Wat doe je dan?
Een voorbeeld: je (schoon)ouders nodigen je uit voor het kerstdiner. Maar jij hebt een gloeiende hekel aan kerstmis. Dat weeïge zoete gedoe aan tafel, je hebt helemaal geen zin in verplichte praatjes, leuk en aardig doen en moeten luisteren naar verhalen die je al tig keer hebt aangehoord. Als je eerlijk bent, zeg je dat je niet wilt en bedank je voor de uitnodiging.
Maar doe je dat ook echt? Waarom niet, het is immers je goed recht je eigen plan te trekken voor kerst. Een verplicht nummer bij je (schoon)ouders is niet jouw plan, dus dan ga je toch gewoon niet?
MAAR …… zo eenvoudig ligt het niet, de praktijk is vaak anders. Tegen heug en meug gaan veel mensen toch braaf, ze laten zelfs geen enkel tegengeluid horen. Andere mogelijkeheid: ze gaan niet omdat ze daarvoor gezorgd hebben: een vakantie geboekt om aan alle ellende te ontsnappen.
Is dit assertief gedrag? Nee. Je zegt namelijk niet wat je denkt, je eigen behoeften hebben geen prioriteit. Gek? Nee! Er is zelfs een goede reden voor: spanning vermijden.
Beloning: spanningsreductie
Natuurlijk krijg je commentaar als je niet komt. Zonder jou is het anders, niet compleet, ze zullen je missen, het is een familietraditie, blablabla.
Tegen beter weten in ga je uiteindelijk toch. Of je boekt die vakantie en omzeilt zo het probleem. Dit is typisch vermijdingsgedrag. Je ontloopt de spanning die het oproept als je gehoor zou geven aan je eigen behoefte: kerst vieren zoals jij dat wilt.
De beloning is dus spanningsreductie. Doordat je de moeilijke situatie ontwijkt voel je niet de spanning van duidelijk zeggen wat je echt wilt. Spanningsreductie maakt het verleidelijk om elk jaar het zelfde gedrag vol te houden.
De wet van Hebb gaat nu zijn werk doen: zenuwcellen die samen afvuren, vormen samen bedradingen in je hersenen en als je herhaaldelijk dezelfde zenuwcellen activeert, wordt het telkens makkelijker voor ze ze opnieuw tegelijk af te vuren. En zo ontstaat een gewoonte en wordt je toegeeflijkheid voorspelbaar.
Een ‘beloning’ vol nadelen
Het nadeel van die spanningsreductie is dat je nooit leert hoe je omgaat met dit soort situaties. Je laat toe dat mensen jouw rechten schenden. Bijvoorbeeld die van de eerste assertiviteitsregel, besproken in de eerste blogpost van deze serie:
Je hebt het recht zelf te oordelen over je gedrag, gedachten en gevoelens. Alleen jij bent verantwoordelijk voor de consequenties ervan. Onafhankelijk over jezelf oordelen betekent dat je niet denkt in termen van ‘ik moet’/’ik mag niet’, maar in termen van ‘dit bevalt me’/’dit bevalt me niet’. Hierbij oordeel je of iets past bij jouw individuele persoonlijkheid of levensstijl.
Bovendien zul je met vermijdingsgedrag je doel niet bereiken. Grote kans dat je volgend jaar kerst weer viert zoals je niet zou willen.
Verder zul je je op de avond zelf gefrustreerd voelen en geïrriteerd zijn: daar zit je weer een verplicht nummer uit te zitten.
En dat allemaal omdat je meer rekening houdt met anderen dan met jezelf. Subassertief gedrag vol nadelen.
Alternatief: assertief gedrag, je grenzen stellen en grenzen bewaken
Veel prettiger zou het zijn wat assertiever om te gaan met dit soort verzoeken.Daar kun je mee oefenen. Je zou bijvoorbeeld eens voorzichtig kunnen zeggen dat het voor jou niet zo hoeft met de kerst en aangeven hoe jij dit jaar het liefst kerst viert.
Je kiest voor jezelf als je zegt dat je de uitnodiging waardeert en rustig en eerlijk uitlegt dat jij kerst wilt vieren zoals jij zelf in gedachten hebt. Je beschermt zo je eigen rechten en behoeften en tegelijkertijd respecteer je de rechten van de ander.
Op die manier verstop je jezelf niet langer en voel je je tevredener met jezelf. Je maakt gebruik van assertiviteitsregel 7 (zie deel 1):
Het is niet nodig dat anderen je aardig vinden om met elkaar te kunnen omgaan. Als iemand je bijvoorbeeld uitnodigt kun je gewoon zeggen ‘nee, daar heb ik nu geen zin in, misschien een andere keer’. Je kunt niet leven in de voortdurende angst iemand in zijn gevoelens te kwetsen.
Voordelen van assertiever zijn
En ja, het kan best zijn dit nieuwe gedrag even spannend is, want dat ben je misschien niet zo gewend. Maar of het nu om een uitnodiging voor kerst gaat, een extra taak die je leidinggevende je in de maag probeert te splitsen of een eigen behoefte die je liever vervuld ziet, assertief gedag levert je een hoop op:
✓ je beschermt je eigen rechten met behoud van de relatie met de ander ✓je kiest zelf ✓je laat je niet afschepen ✓je verstopt jezelf niet langer, de ander weet wat je wilt ✓je bent eerlijk in het weergeven van jouw gedachten en gevoelens ✓ je laat anderen in hun waarde
Spannend als je de eerste stappen naar meer assertiviteit nog moet zetten, maar wat dan nog? Gewoon proberen en oefenen en je zult merken dat assertiviteit iets is wat je heel goed kunt leren.
Assertiviteit en assertief gedrag behelst niets meer dan eigen behoeften erkennen en je onderliggende gevoelens bespreekbaar maken.
Kortom, het is heel goed mogelijk assertiever te worden zodat je je leven meer inricht volgens eigen behoeften en wensen.Blijft het moeilijk effectief voor jezelf opkomen, je eigen grenzen stellen, nee zeggen en ruimte innemen? Laat je in dat geval coachen.
Pak aan die 50 euro en maak een succesvolle carrièreswitch! Succesvol een carrièreswitch maken, helemaal down to earth? Dat kan! En wat mij betreft pak je nog € 50 aan ook als je er voor 14 maart a.s. voor gaat (zie eind van dit artikel).
Je moet wel van nuchterheid houden en een be… Read more
Personal coaching Handige app als je beter wilt slapen ’s Avonds nog even achter een laptop, smartphone of tablet en binnen 2 minuten krijgt je biologische klok een signaal dat het dag is. Dat komt omdat je melatonineproductie wordt onderdrukt, met als gevolg dat je lichaam zich nie… Read more Tips Tips Zo stel je nog snel een aftrekpost van € 1141,50 veilig Misschien wist je niet dat je het wilde doen totdat je het onderstaande las. Stel je hebt genoeg van je werk, je bent er achter gekomen dat je huidige baan niet goed meer bij je past en je beseft dat het goed zou zijn om jezelf ui… Read more Loopbaan actie • loopbaan • loopbaanactieplan Hoe vind en doe je werk dat je leuk vindt? Deloitte heeft ooit eens onderzocht hoeveel mensen hun werk niet leuk vinden. Dat bleek een behoorlijk grote groep te zijn: maar liefst 80% doet niet leuk werk.
Of zo’n hoog percentage ook voor Nederland geldt, vraag ik me af… Read more
10 basisregels voor het ontwikkelen van assertiviteit
Hoe verhoog je je assertiviteit en bewaak je effectief je eigen grenzen? Een veelgestelde vraag en niet zonder reden. Want wie assertief is, zal zich minder snel ergeren, burn-out raken, overspannen worden of relatieproblemen krijgen.
Niet over je heen laten lopen, maar je grenzen aangeven en je wensen kenbaar maken. Niet iedereen is daar even vaardig in, maar assertiviteit en grenzen aangeven is heel goed te leren.
Assertief optreden betekent dat: ✓ je goed voor je zelf zorgt, ✓ rekening houdt met de belangen van de ander en ✓ de relatie met die ander goed houdt.
Soms betekent dit dat je voor jezelf kiest om recht te doen aan je wensen of behoeften, zodat je de regie over je eigen leven houdt. Dat kan op een manier dat je nee zegt zonder je schuldig te voelen.
Wil je assertiever worden, realiseer je dan dat niemand jouw emoties of gedrag kan manipuleren. Vanuit dat uitgangspunt is assertiviteit heel goed te ontwikkelen, zeker als je de basisregels van assertiviteit in acht neemt. In het boek Als ik nee zeg, voel ik mij schuldigbeschrijft Manuel J. Smith er tien.
10 regels voor assertiviteit
1. Je hebt het recht zelf te oordelen over je gedrag, gedachten en gevoelens. Alleen jij bent verantwoordelijk voor de consequenties ervan. Onafhankelijk over jezelf oordelen betekent dat je niet denkt in termen van ‘ik moet’/’ik mag niet’, maar in termen van ‘dit bevalt me’/’dit bevalt me niet’. Jij oordeelt of iets past bij jouw individuele persoonlijkheid of levensstijl.
2. Je hebt het recht geen excuses of verklaring voor je gedrag te geven.
3. Je hebt het recht zelf te bepalen of je een oplossing moet zoeken voor andermans problemen.
4. Je hebt het recht van mening te veranderen. Je hoeft nieuwe keuzes niet te rechtvaardigen, je mag je eigen besluit nemen.
5. Je hebt het recht fouten te maken en er zelf de verantwoordelijkheid voor te dragen. Niemand is volmaakt, vergissen is menselijk, fouten maken is niet verkeerd, je hoeft je niet schuldig of verplicht te voelen deze goed te maken. Een reactie als “ik heb een fout gemaakt, die fout heeft je last bezorgd, dom van me” volstaat.
6. Je hebt het recht te zeggen ‘ik weet het niet’. Je hoeft niet onmiddellijk antwoord te weten op vragen die mensen je stellen.
7. Het is niet nodig dat anderen je aardig vinden om met elkaar te kunnen omgaan. Als iemand je bijvoorbeeld uitnodigt kun je gewoon zeggen ‘nee, daar heb ik nu geen zin in, misschien een andere keer’. Je kunt niet leven in de voortdurende angst iemand in zijn gevoelens te kwetsen. Soms moet je de mensen een beetje beledigen.
8. Je hebt het recht onlogisch te zijn bij het nemen van beslissingen. Als het om je eigen behoeften of die van een ander om motivatie en gevoelens, heb je aan logica niet veel.
9. Je hebt het recht te zeggen: ‘ik begrijp het niet’.
10. Je hebt het recht te zeggen: ‘dat kan me niet schelen’. Loop niet in de manipulatieve val waarbij je aanneemt dat je jezelf moet verbeteren volgens wat voor een ander beter is. Vel je eigen oordeel over wat jij wilt veranderen of niet.
Assertiviteit en coaching
Assertiviteit vergroten is ontwikkelbaar. Misschien moet je hiervoor laten coachen zodat je meer bewust wordt van onderliggende belemmerende patronen. En vervolgens meer oefenen met effectief voor jezelf opkomen, eigen grenzen stellen, nee zeggen en ruimte innemen.
Assertiever worden gaat niet vanzelf, dus kom in actie als je je leven meer wilt inrichten volgens eigen behoeften en wensen.
Waarom Van Dam Coaching inschakelen voor jouw coachvraag?
Pak aan die 50 euro en maak een succesvolle carrièreswitch! Succesvol een carrièreswitch maken, helemaal down to earth? Dat kan! En wat mij betreft pak je nog € 50 aan ook als je er voor 14 maart a.s. voor gaat (zie eind van dit artikel).
Je moet wel van nuchterheid houden en een be… Read more
Personal coaching Handige app als je beter wilt slapen ’s Avonds nog even achter een laptop, smartphone of tablet en binnen 2 minuten krijgt je biologische klok een signaal dat het dag is. Dat komt omdat je melatonineproductie wordt onderdrukt, met als gevolg dat je lichaam zich nie… Read more Tips Tips Zo stel je nog snel een aftrekpost van € 1141,50 veilig Misschien wist je niet dat je het wilde doen totdat je het onderstaande las. Stel je hebt genoeg van je werk, je bent er achter gekomen dat je huidige baan niet goed meer bij je past en je beseft dat het goed zou zijn om jezelf ui… Read more Loopbaan actie • loopbaan • loopbaanactieplan Hoe vind en doe je werk dat je leuk vindt? Deloitte heeft ooit eens onderzocht hoeveel mensen hun werk niet leuk vinden. Dat bleek een behoorlijk grote groep te zijn: maar liefst 80% doet niet leuk werk.
Of zo’n hoog percentage ook voor Nederland geldt, vraag ik me af… Read more
Het kan wèl, dit jaar veranderingen in je leven doorvoeren waar je vooralsnog zelf niet uitkomt. Vandaag krijg je 10 tips over hoe je dat kunt doen en wellicht heb je iets aan het cadeau waarmee je jouw persoonlijke doelstelling voor 2014 nog dichterbij kunt brengen.
Misschien heb je al goede voornemens gemaakt? Mooi, maar niet altijd genoeg.
10 tips voor gegarandeerd resultaat
Als er iets is dat remmend werkt op gewenste veranderingen in je werk of privéleven dan is het wel gebrek aan durf, niet weten hoe en twijfels.
Dat hoeft niet, want je kunt altijd op het gewenste doel afkoersen als je (1) een echt besluit neemt, (2) dat koppelt aan acties en (3) let op de volgende punten:
1. Laat belemmerende gedachten los. Een excuus om iets niet te doen is vaak snel gevonden maar het resultaat is dat je werkelijk niets doet. Je zet jezelf klem met gedachten als ‘kan ik niet’, ‘durf ik niet’, ‘wat als het mis gaat?’.
Stimulerende gedachten hebben meer effect. Richt je denken daarom op ‘wat kan ik doen om dit haalbaar te maken?’, ‘wat is de winst als dit gaat lukken?’, ‘wiens hulp kan ik inroepen’, ‘wat is de eerste stap die ik moet nemen?’.
2. Geef je omgeving niet de schuldvan jouw problemen en blijf niet in het verleden hangen. Iets bereiken is je eigen verantwoordelijkheid. Met een ander de schuld geven, ontken je die verantwoordelijkheid en komt je leven in de macht van de ander.
Wat gebeurd is, is gebeurd en verandert toch niet meer. Focus daarom op de toekomst.
3. Kies voor ander gedrag en neem actie. Je kunt denken tot je een ons weegt en de juiste oplossingen voor je zien of de beste intenties hebben, maar zonder actie of gedragsverandering zal er weinig gebeuren.
Maak daarom een actieplan. Neem daadwerkelijk actie. Check dagelijks of je alles doet om je doel te halen.
4. Neem kleine actiestappen. Einddoelen zijn vaak groots en nooit snel in een keer bereikbaar. Werk daarom ook met streefdoelen: die zijn makkelijker te behalen en zorgen dat je einddoel steeds meer in zicht komt.
Een zwemmer die over 4 jaar een Olympische medaille wil halen (= einddoel) weet dat hij daarvoor zeker 1 minuut sneller moet zwemmen dan nu. Een minuut gedeeld door het aantal trainingsuren over de komende 4 jaren betekent een dagelijks streefdoel van 0,07 seconde per dag sneller zwemmen.
5. Wacht niet op een geschikt moment. Schuif alle argumenten voor uitstel aan de kant en begin gewoon! Als je nu begint creëer je meteen energie. Je blijft gemotiveerd en je kunt mensen opzoeken die je kunnen helpen.
6. Angsten zijn geen waarheid: erken ze en doe toch wat je wilt. Verandering gaat meestal gepaard met allerlei benauwdheden: zal het wel lukken?, ben ik wel goed genoeg?, zal ik niet afgaan? etcetera.
Die angsten mogen er best zijn, maar ……. ZE ZIJN GEEN REALITEIT. De meeste angsten worden ook nooit realiteit. Doe dus toch gewoon wat nodig is zodat je kunt bereiken wat je wilt.
7. Benut al je hulpbronnen. Als je er zelf niet uitkomt, onderzoek dan andere mogelijkheden waarmee je vooruitgang kan boeken. Lees over het onderwerp. Vraag hulp van vrienden of huur een professionele coach in.
Alles wat of iedereen die de oplossing voor jouw probleem dichterbij kan brengen, moet je gewoon gebruiken.
8. Vergroot het vertrouwen in jezelf. Dan wordt de slagingskans dat de gewenste verandering ook werkelijkheid wordt veel groter. Wat er ook gebeurt, je hebt de potentie en vindingrijkheid er effectief mee om te gaan.
9. Stretch jezelf uit je comfort zone. Doe je dat niet dan heeft jouw comfortzone controle over jouw leven. Je voorkomt dit als je op zijn minst twee van de drie zones die we allemaal hebben gebruikt.
10. Onderbreek je gedachtenpatroon op mindagen waarbij je het even niet ziet zitten, niet meer weet hoe je het aan moet pakken of als uitstel op de loer ligt.
Doe op zulke momenten iets totaal anders. Ga bijvoorbeeld onder een koude douche staan, zing een stevige versie van Welcome to the jungle of las een lachyoga kwartiertje in. Nadat je dit gedaan hebt, is de negatieve gedachtensfeer van daarvoor in een klap weg. Daarna ga je onverschrokken door op weg naar je doel.
You can taste the bright lights but you won’t get there for free
Gebruik deze tips en je zult doelgerichter naar de gewenste verandering gaan, meer mogelijkheden zien voor positieve verandering en je blijft gemakkelijker in actie.
Combineer de tips met discipline en doorzettingsvermogen en ze zullen daadwerkelijk verandering brengen. Jouw goede voornemens vertaal je zo naar het resultaat dat je wilt bereiken in 2014.
De tips zelf veranderen je leven natuurlijk niet, wat je met de tips doet wel.
Gratis cadeau
Kun je hierbij nog wel wat hulp gebruiken? Dan help ik je graag met een persoonlijk cadeau: deel jouw veranderplan met mij en ik zal je 30 minuten gratis online coachen en met je meedenken hoe jij je plannen op een slimme manier bereikt.
Je hebt niets te verliezen, alleen een beetje tijd en een gezamenlijk inspanning met mij. Dus als je echt verandering wilt, laat het me weten via info@vandamcoaching.com, beantwoord de volgende twee vragen en daarna praten we verder over de antwoorden:
Welke plannen heb ik voor 2014?
Wat heb ik hiervoor nodig?
Ik wens je heel veel succes in 2014. Laat je intenties waarheid worden dit jaar, want echt: het kan wèl, veranderingen in je leven doorvoeren waar je zelf tot nu toe niet uitkwam.
Met de start van het hagelnieuwe jaar wens ik alle lezers een goede gezondheid en alle geluk in de wereld.
Wat ik een beetje hoop is dat je geen goede voornemenshebt geformuleerd. Want voor echte veranderingen of vooruitgang zijn louter goede voornemens ontoereikend.
Komende woensdag lees je wat wel werkt, hoe je op een geloofwaardige manier echte verandering bereikt in je persoonlijke of professionele leven. Èn je ontvangt van een persoonlijk cadeau van me.
Waarom een cadeau?
– omdat je er verder mee komt dan nieuwjaarsretoriek,
– opdat je een slap voornemen transformeert in een krachtig besluit met impact,
– zodat je de vooruitgang die je jezelf toewenst dit jaar daadwerkelijk kunt bereiken.
Dus houd de blogpost van volgende week in de gaten en doe je voordeel met het geschenk.
Wat je altijd en overal bij de hand hebt, steeds kunt gebruiken zonder dat het veel tijd kost en helpt bij krachtig overkomen, is je eigen lichaam.
Met een paar eenvoudige lichaamshoudingen kun je jezelf binnen twee minuten opladen en je stress niveau verlagen. Je voelt je krachtiger en durft meer aan.
Wetenschappelijk onderzoek toont aan dat een paar simpele aanpassingen in jelichaamshouding groot effect hebben. Welke houdingen zijn dat? Hoe kan dat positieve effect verklaard worden? En hoe kan ook jij er gebruik van maken?
Wat gebeurt er als je een krachtige houding aanneemt?
Dat is nog niet zo lang geleden wetenschappelijk onderzocht. In Psychological Science doen drie psychologen verslag van een onderzoek naar de effecten van ‘Power Posing’. Power posing betekent dat iemand een krachtige expansieve houding aanneemt. Centrale vraag in het onderzoek was of het louter aannemen van een power pose daadwerkelijk kracht (macht, sterkte) oplevert.
De onderzoekers keken hiervoor naar een paar kenmerkende eigenschappen van krachtige mensen:
een hoger gevoel van kracht (macht, sterkte)
een hoger niveau van het hormoon testosteron
een lager niveau van het stresshormoon cortisol
een hogere risico tolerantie
Bij 42 personen werden de effecten van het aannemen van de volgende low/high power poses onderzocht:
Bovenste foto: high power poses, open houding en breed lichaam.
Onderste foto: low power poses, gesloten houding en compact lichaam.
Resultaat van het onderzoek:
bij high power poses voelden de proefpersonen zich sterker, hun testosteron steeg, hun cortisol ging omlaag en ze waren eerder geneigd risico te nemen en te focussen op resultaten in plaats van de veilige weg kiezen.
bij low power poses ging testosteron juist omlaag, cortisol omhoog en bleken de proefpersonen meer risico-avers.
Uit het onderzoek blijkt dat we met wat simpele houdingen ons mentale en fysiologische systeem kunnen voorbereiden op moeilijke en stressvolle situaties, waardoor zelfvertrouwen en presteren verbeteren.
Dit kan waardevol zijn bij bijvoorbeeld belangrijke gesprekken met een leidinggevende, een sollicitatiegesprek, een presentatie of wanneer je meer risico moet lopen om resultaat te behalen.
Vrouwen opgelet!
Vooral vrouwen blijken zich in de praktijk nogal eens minder krachtig te voelen, omdat zij veel verantwoordelijkheden primair bij zichzelf leggen, anderen tevreden willen stellen en schuldgevoelens hebben als dat niet lukt.
Bij deze groep is winst te behalen. ‘Fake it till you make it’ helpt om ineffectieve patronen te doorbreken. Een flinke dosis non-verbale krachtsvertoning vóór een spannend moment, bijvoorbeeld ‘nee’ zeggen, of situaties waarin jezelf krachtig presenteren wenselijk is, kun je zo in je eigen voordeel gebruiken.
Ga bij sollicitaties wachtend in de hal ook niet op je smartphone tikken (= je klein maken), maar lees een krant waarbij je je bovenlichaam breed maakt. Breed maken aan de onderkant zoals mannen dat wijdbeens makkelijk doen is geen optie, maar het bovenlichaam biedt voldoende mogelijkheden!
Laat je inspireren door de video hieronder, daarin wordt nog eens kort uitgelegd wat je het beste kunt doen:
What’s new?
Jezelf zo nu en dan afzonderen, wat powerposes doen en je zelf oppeppen kan dus handig zijn. Op de toilet power posen zonder een tafel als op de afbeeldingen hierboven gaat wat moeilijk, maar houdingen met soortgelijke effecten zijn wel te bedenken:
De metingen in het onderzoek zijn misschien nieuw, maar de effecten van iemands lichaamshouding zijn niet nieuw. Yoga beoefenaars kennen al veel langer de mentale en fysieke effecten van bepaalde houdingen. Het lichaam wordt sterker, leniger, soepeler. Spijsvertering wordt bevorderd, ademhaling verbetert en lichamelijk en geestelijk ontspant yoga.
De positieve werking van yoga is grotendeels hormonaal te verklaren, want yoga zorgt onder meer voor:
een lager cortisol (stresshormoon),
hoger serotonine (van invloed op zelfvertrouwen, emotie en stemming),
een lagere monoamino-oxidase (van invloed op verminderen van depressie)
hoger oxytocine (van invloed op pleziergevoelens)
Bovendien heeft yoga een grote invloed op het autonome zenuwstelsel, bloedsamenstelling (CO2 waarden, suikerspiegel) etc. Vandaar ook dat yoga effectief inzetbaar is bij ziekten, zie Yoga as medicine geschreven door Timothy McCall.
Vitaal en energiek in het leven staan, de hormonale balans optimaliseren en rustig blijven in de hectiek van alledag: het is allemaal te bereiken met yogahoudingen.
Kortom, power poses of asana’s beïnvloeden je state of mind, je gevoel en je gedrag. Doe er je voordeel mee en gebruik ze als je frustraties hebt, je ergens doorheen moet bijten, je zelfvertrouwen een boost wilt geven of een beetje meer moet durven van jezelf.
Soms wil je het graag anders, maar sta je machteloos als het gaat om ‘hoe dan?’ Ondertussen kan het blijven borrelen en broeien.
Tot de explosie komt en alle opgekropte boosheid er in één keer uitkomt.
Kan het anders? Jazeker, het alternatief is confronteren en assertiviteit. Niet altijd gemakkelijk, zeker niet als je van nature niet zo assertief bent. Daarom een mini-cursus confronteren.
Binnen een paar minuten weet je hoe je je assertiviteit een nieuwe impuls geeft. Je leert hoe je effectiever en doelgerichter naar verbetering toewerkt en succesvoller en effectiever omgaat met mensen.
Hoe confronteer je effectief?
De situaties die ergernis opwekken, kunnen zich op privé of werk vlak afspelen, lang of kort duren en een kleine of forse wissel trekken op je humeur.
Hoe de concrete situatie ook is, je kunt er het beste zo mee om gaan:
✓ laat de ander eerst weten wat de situatie waarover je je opvreet met je doet, ✓ betrek hem of haar vervolgens bij de oplossing.
Ervaar zelf hoe dat is als je hierbij het volgende stappenplan volgt:
Stap 1: Kijk of de situatie passend is en kondig de confrontatie aan
Kies het juiste moment en de juiste plaats. Het kan zijn dat het irritatiemoment zich voordoet als er meerdere mensen bij zijn. Soms is het dan verstandiger de confrontatie onder vier ogen aan te gaan.
Bij de aankondiging zeg je zoiets als “Er zit me al een tijd iets dwars, ik wil daar met je over praten. Waarschijnlijk zul je het niet graag horen”. Laat ook non-verbaal zien dat het je ernst is.
Stap 2: Geef een ik-boodschap waarin je het effect van het gedrag van de ander op jou benoemt
Bijvoorbeeld: “Ik krijg het verwijt dat ik [vul maar in]/ik heb meerdere malen gevraagd of [….], we hadden afgesproken dat [..] maar wat ik merk/constateer is […]. Ik ben hier boos/teleurgesteld over en ik wil dit niet meer meemaken”.
Stap 3: Maak duidelijk dat je wilt dat dit verandert, geef aan hoe je wilt dat het in de toekomst gaat
Vertel dat je graag een goede relatie met de ander hebt èn dat er wel wat moet veranderen.
Bijvoorbeeld: “Ik wil graag samenwerken met je vanuit een teamgeest en wil dat je mij […]”.
Stap 4: Vat samen en vraag om een reactie
Bijvoorbeeld: “ Kortom, ik heb meerdere malen gevraagd of [….], maar wat ik merk is […]. Met jouw heb ik graag een goede relatie en ik wil dat […] verandert. Hoe kijk jij hier tegen aan?”
Stap 5: Zoek gezamenlijk naar oplossingen
Deze stap is belangrijk, want nu gaat het er om dat het in het vervolg beter zal zijn. Zelf geef je natuurlijk suggesties, maar vraag vooral ook de ander om oplossingen aan te dragen.
Voor alle oplossingen en suggesties geldt: hoe concreter hoe beter.
Stap 6: Stem af wat de stappen in de toekomst zijn
Vat samen welke oplossing is gekozen en benoem concreet wie wat gaat doen. Zo kan er geen onduidelijkheid ontstaan over wie wat wanneer moet doen.
Stap 7: Bedank de ander
Spreek je waardering uit dat dit even besproken kon worden en geef aan dat je er vertrouwen in hebt in de follow-up.
Waarom werkt dit stappenplan?
Niemand vindt het fijn om het gevoel te krijgen dat hij iets fout heeft gedaan. Als je al confronterend de ander een fout in de schoenen schuift of bestookt met waarom-vragen, gaan de hakken gelijk in het zand. Met de 7 stappen voorkom je dat je in die valkuil stapt.
Een respectvolle benadering werkt beter dan iemand een schuldgevoel opdringen. Focus op de inhoudelijke kant van je irritatie werkt beter dan een gerichte aanval op de man. En zoeken naar een oplossing maakt verandering eerder mogelijk dan het accent leggen op het probleem.
Kortom, leg de nadruk niet op de irritator, maar op
1. je ik-boodschap 2. de gewenste verandering en 3. een goede relatie.
Deze aanpak heeft veel voordelen:
✓ je communiceert transparant; ✓ beperkende gedachten als ‘laat ik maar niets zeggen want dat verpest de sfeer’, ‘nu maar even niet want de ander heeft het al zo moeilijk’ etcetera laat je los; daardoor ontstaat ruimte voor verandering; ✓je maakt de ander deelgenoot van het probleem alsook de oplossing voor het probleem; ✓je kunt hard op de inhoud zijn en tegelijkertijd zacht naar de persoon; als de ander zich niet aangevallen voelt, kun je meer bereiken.
Tip voor leidinggevenden
Deze 7 stappen zijn ook waardevol bij het aansturen van teamleden, met name onderpresteerders. Op een respectvolle manier kun je duidelijk maken dat je verandering wilt. Zo blijft de werksfeer positief, ook als het werk beter moet en de ander niet optimaal presteert
Hulp nodig bij het aanscherpen van je assertiviteit? Bel gerust, je bent van harte welkom.
Als het dan toch moet dan wel graag een beetje vrolijk: doodgaan. De vijf tips hieronderhelpen.
Ook als is de dood hopelijk nog een eind weg, soms is geen pech hebben al mazzel genoeg. Één gedurfde opmerking tegen de verkeerde persoon, een gruwelijk ongeluk of een gemene ziekte en voor je het weet is het einde opeens dichterbij.
Het verleden creëer je nu en daar zit hem gelijk de crux: het verleden een stuk vreugdevoller maken kan alleen maar nu.
The Top Five Regrets of the Dying
Zo luidt de titel van Bronnie Ware’s boek. Zij kan weten hoe mensen vaak op hun leven terugkijken want ze is verpleegster op een palliatieve afdeling. In ”The Top Five Regrets of the Dying” beschrijft Ware de wijze levenslessen van haar terminale patiënten.
Vijf spijtbetuigingen komen, steeds weer terug, zaken die mensen het meest betreuren aan het einde van hun leven. Deze ‘had-ik-maar’’- top 5 is hieronder vertaald in vijf positieve leefregels:
1. Leef minder volgens de verwachtingen van anderen en blijf meer trouw aan jezelf
Het meest voorkomende zelfverwijt is: “had ik maar de moed gehad om een leven te leiden waarin ik trouw was aan mezelf, in plaats van te voldoen aan de verwachtingen van anderen”.
Ware zegt hierover: Als mensen beseffen dat hun leven bijna voorbij is, worden ze geconfronteerd met dromen die ze nooit hebben vervuld. De meeste mensen hebben nauwelijks de helft van hun dromen gerealiseerd en vaak ligt dat aan de keuzes die ze destijds hebben gemaakt. Het is belangrijk om op zijn minst een paar dromen gedurende je leven in de praktijk te brengen. Als je je gezondheid kwijt bent geraakt is het te laat.
2. Werk minder hard
“Had ik maar niet te hard gewerkt”.Alle mannelijke patiënten die verzorgd werden, wensten dat zij niet zo hard gewerkt hadden. Ze misten hun opgroeiende kinderen en het gezelschap van hun vrouw. Bij vrouwen kwam dit minder vaak voor, omdat ze van een oudere generatie bleken met de man als enige kostwinner.
Versober je levensstijl en maak bewuste keuzes; je zult merken dat je het inkomen niet nodig hebt ook al denk je van wel. Als je meer ruimte in je leven creëert wordt je gelukkiger en ontvankelijk voor nieuw mogelijkheden.
3. Heb de moed je gevoelens te uiten
De derde spijtbetuiging: “had ik maar de moed gehad mijn gevoelens te uiten”. Veel mensen onderdrukten hun gevoelens om de lieve vrede te bewaren. Gevolg is dat ze met een ‘middelmatig’ bestaan genoegen namen. Ze werden niet degene die ze werkelijk hadden kunnen worden, werden vaak ziek doordat ze verbitterd raakten.
Als je je wel uitspreekt, kan een relatie naar een gezonder niveau uitgroeien. Of je wordt bevrijd van die relatie. In beide gevallen winst.
4. Blijf contact houden met je vrienden
De vierde had-ik-maar speelt zich af in de vriendenkring: “was ik maar contact blijven houden met mijn vrienden”. Heel lang realiseerden Ware’s patiënten zich de voordelen van oude vrienden niet. Tot ze de dood in de ogen keken. Pogingen om die vrienden alsnog op te sporen draaiden dan soms op niets uit.
Deze mensen waren zo bevangen met hun eigen leven, dat ze hun kostbare vriendschappen lieten verwateren. Maar het gemis van vrienden openbaarde zich toen hun einde naderde.
5. Maak jezelf gelukkiger
De laatste levensles is “ik wou dat ik mezelf gelukkiger had gemaakt”. Velen realiseerden zich niet dat geluk een eigen keuze is totdat ze in hun laatste weken van hun leven beland waren.
Tijdens hun leven bleven ze vasthouden aan oude gewoonten en patronen. Vanwege de angst voor verandering deden ze tegenover anderen en zichzelf alsof ze gelukkig waren. Maar diep van binnen, verlangden zij om lekker te lachen en vrolijkheid in hun leven te hebben
Uit deze spijt top 5 blijven
Het is vaak een kwestie van kleine veranderingen in denken doorvoeren en actie in de gewenste richting nemen. Meer is niet nodig als je verbeteringen in je leven wilt.
Soms vergt het durf. Maar mensen die bereid zijn hun gewoonten, gedrag en angsten ter discussie te stellen en de diepte in durven gaan voor verandering, leven gelukkiger.
Alle levenslessen hierboven, kun je in kleine doelgerichte acties vertalen, waar je levenslang profijt van hebt en waarmee je uit de had-ik-maar top 5 kunt blijven.
Het overkomt ons allemaal wel eens dat we In een gesprek of vergadering merken dat een ander met meer overtuiging spreekt dan wij. Hoe komt het dat sommige mensen moeiteloos iedereen voor zich weten te winnen? Is dat aangeboren of kan iedereen het leren? Wat moet je doen om je overtuigingskracht te vergroten? En hoe kun je voortaan vaker gelijk hebben en ook krijgen?
Lees even door en binnen een paar minuten weet je het. Pas wat hieronder staat in de praktijk toe en je boodschap zal beter blijven hangen, je zal ook krachtiger overkomen en gelijk krijgen wordt een stuk leuker.
Waarom je overtuigingskracht vergroten?
Het opschroeven van je overtuigingskracht maakt dat je je eigen standpunt beter kunt verdedigen en dat kan goed van pas komen:
✓ tijdens werkoverleg, ✓ in beoordelingsgesprekken ✓ in privé-gesprekken ✓ bij presentaties ✓ tijdens vergaderingen ✓ in onderhandelingen ✓ in adviesgesprekken
Mensen die zich beter willen profileren, assertiever willen worden en meer overtuigingskracht willen ontwikkelen, moeten eens experimenteren met een zorgvuldig opgebouwde argumentatielijn en voorkomen dat ze eigen standpunten voorop zetten. Ik herhaalt het nog een keer want het zijn twee superbelangrijke regels voor meer overtuigingskracht:
✓ zorg dat je verhaal een duidelijke en zorgvuldig opgebouwde argumentatielijn heeft; ✓ begin nooit met je standpunt of mening.
Een goed beargumenteerd verhaal houden dat lukt ons nog wel, maar niet met je standpunt beginnen blijkt moeilijk. Terwijl snel met je eigen mening of standpunt komen een nadelig effect heeft op overtuigingskracht.
Als je meteen je mening verkondigt en met jouw standpunt komt, roep je weerstand op bij de ander. Die zit meteen op een andere golflengte en begint te denken: ‘dat vind ik niet’, ‘ik zou juist …’, ‘het is veel beter om…’. Dat wil je liever niet. Immers hoe lager iemands weerstand is, des te gemakkelijker je hem of haar kunt overtuigen. Daar heb je dan ook gelijk de crux. Blijf zo lang mogelijk weg van je eigen standpunt!Doe in plaats daarvan het volgende:
– begin met een argument dat weinig weerstand oproept > bij voorkeur een argument waar iedereen het wel mee eens is; – maak dat argument in een paar stappen concreter > dit kun je voorbereiden met waarom vragen, zoals in het voorbeeld hieronder; – kom dan pas met je standpunt.
Hoe bereid je jezelf goed voor?
Je eigen standpunt ken je natuurlijk al. Dus de voorbereiding zit hem in het terugredeneren naar dat standpunt. Hiervoor stel je een paar keer de waarom-vraag. Als je dit een paar keer oefent zul je merken hoe makkelijk het is om naar je eigen standpunt toe te redeneren.
Je begint altijd met een punt dat weinig weerstand oproept en gaat dan geleidelijk ‘omhoog’ naar jouw standpunt of mening.
NIET ZO:
Stel iemand zit al een tijd niet lekker in zijn vel omdat hij in privé problemen heeft. Hij lijkt er maar niet uit te kunnen komen en maakt een ontevreden indruk. Hij vertelt en klaagt erover in geuren en kleuren, maar ondertussen verandert er niets.
Jouw standpunt in deze: aangezien je niet tevreden bent met je leven op dit moment, moet je je laten coachen.
Zeg je dat straight-forward dan wordt de weerstand meteen geprikkeld. Die persoon denkt dan ‘dat zoek ik zelf wel uit’, ‘ik ben toch geen zwakkeling’, ‘dat kost me alleen maar geld’ etc.
Het effect is dat je iemand de andere kant op programmeert, weg van jouw standpunt. De weerstand bij je gesprekspartner zal ervoor zorgen dat hij minder aandacht heeft voor de argumenten – hoe goed ze ook mogen zijn – waar je straks nog mee komt.
MAAR ZO:
Wat moet je dan wel doen? Steeds een paar waarom-vragen stellen bij jouw standpunt. Dat doe je net zo lang totdat je een antwoord hebt dat weinig weerstand oproept. En dat antwoord is ook waarmee je straks begint. Concreet uitgewerkt:
Standpunt: Laat je coachen, want je bent niet tevreden met je leven op dit moment.
Waarom coaching? Een coach biedt deskundige begeleiding voor gewenste verandering.
Waarom is dat belangrijk? Jij komt er zelf niet goed uit.
Waarom is dat erg? Je ontevredenheid over je leven blijft bestaan als je er zelf niet uitkomt.
Waarom is dat erg? Dat kost je een hoop energie.
Waarom is dat erg? Je voelt je dan ook moe en lusteloos
Waarom is dat erg? Iedereen wil graag vitaal en gelukkig zijn > dit is het punt dat weinig weerstand oproept.
Tadaahh! Nu heb je een argumentatielijn waarmee je jouw boodschap met minder weerstand en meer overtuigingskracht er in kan knallen. Want nu begin je van onder af aan, daarna ga je steeds een stap omhoog in de argumentatielijn. Je gesprekspartner neem je dan mee in jouw gedachtegang:
“Kijk iedereen wil graag vitaal en gelukkig zijn. Maar jij voelt je al een tijd moe en lusteloos. Dat kost je een hoop energie. Dat komt omdat je ontevreden over je leven bent en die ontevredenheid niet spontaan verdwijnt. Sterker nog, die ontevredenheid blijft bestaan want je komt er zelf niet uit. Wil je hierin verandering dan kun je een coach vragen jou te begeleiden zodat de verandering die jij wenst realiteit wordt. Laat je daarom coachen, want anders blijf je ontevreden over je situatie. Een topsporter die al goed is, wordt dankzij een coach nog beter. Dus waarom jij niet? Je werkt niet alleen aan een oplossing van het probleem nu, maar doet een investering waar je de rest van je leven nog plezier zal hebben.”
Dit is maar een voorbeeld. Van laag naar omhoog argumenteren kun je op elk willekeurig onderwerp. Oefen maar eens voor jezelf als het bijvoorbeeld gaat om een standpunt over: voor/tegen de doodstraf, een salarisverhoging, een verbeteringsplan, mag een Piet zwart of niet?
CONCLUSIE
Overtuigingskracht is goed te ontwikkelen:
✓ blijf zolang mogelijk weg van je eigen standpunt of mening, anders roep je weerstand bij de ander op; ✓ bouw met een aantal waaromvragen een argumentatielijn op; ✓start met iets wat met jou onderwerp te maken heeft en waar overeenstemming over bestaat; ✓neem vervolgens van onder af iemand mee in je gedachtegang, omhoog naar je standpunt of mening; ✓kom als laatste met je standpunt of mening.
Waarom Van Dam Coaching inschakelen voor jouw coachvraag?
We weten allemaal dat het leven kort duurt, mits je er iets van weet te maken. Maar hoe consequent doe je dat, iets van je leven maken?
Op zijn best besteed je vooral aandacht aan dingen die echt belangrijk zijn en verlummel je geen tijd. Des te meer ruimte er is voor waardevolle zaken.
In weerwil van deze logica is de praktijk wel eens anders. En dan kan het zo maar zijn dat verveling, verspilling van tijd of pietluttigheid een aanzienlijk deel van je leven vult.
Hoe waardevol je invulling van tijd is valt met vier vragen te controleren:
1. Wat is op dit moment het belangrijkste dat ik kan doen?
Het is niet altijd helder hoe je vandaag of komende week je tijd het nuttigst kunt besteden, maar geef eerlijk antwoord op deze vraag en je kom er snel achter. Vaak is het niet het eerste punt op je spontane actielijst, want voor dat wat echt belangrijk is meestal de nodige inspanning vereist.
Facebooken, surfen of TV kijken gaat een stuk spontaner dan wat echt belangrijk is. Maar het zijn tijdvreters die weinig opleveren. De godganse dag op social media reikhalzend uitkijken of je al geliked bent, of al die shared videos of tegelspreuken van je vrienden bekijken? Lekker belangrijk?!
Alternatief: concentreer je op wat ècht van belang is. Dan is er voor onzinnige dingen vanzelf geen tijd meer.
2. Hoe relevant is wat ik nu doe?
Komt dat wat je doet voort uit een diepgeworteld weten wat goed is, of zit je op de automatische piloot dingen te doen? Misschien is wat je doet relevant gezien de rol die je hebt, maar is het relevant voor jou als persoon?
Stel je werkt fulltime en je heb een salaris dat hoger is dan je uitgavenpatroon. Alle vijf dagen ben je geneigd veel belang te hechten aan een hoge output en je werkt hard.
Alternatief is 4 dagen gaan werken en een vrije dag besteden aan lezen, een hobby, sporten of persoonlijke ontwikkeling. Wat is voor jou essentieel? Misschien is die vijfde werkdag minder van belang maar een geschikte mogelijkheid voor een relaxter leven.
3. Is waar mijn energie naar uitgaat belangrijk voor de langere termijn?
Misschien zit er op dit moment iets dwars, spookt het al dagen door je hoofd. Een meningsverschil met een familielid, een fout die je hebt gemaakt of wellicht baal je ervan dat je het afgelopen half jaar een beetje stil hebt gestaan.
Hoe belangrijk is dit echter voor de langere termijn? Bezie zulke dingen vooral in een breder perspectief. Jammer dan, dat iets niet liep zoals je gewild had, maar de relevantie voor de langere termijn is meestal gering. Het probleem is vaak niet zo zwaar of groot als het in je huidige beleving lijkt.
Relativeer zwaartillerij eens met de vraag “Is dit belangrijk voor over drie jaar?”
4. Wat is mijn visie of doel?
Succesvolle mensen hebben meestal een visie of doel voor ogen. Hèt grote voordeel van een doel is dat het richting geeft aan handelen. Bovendien levert elke stap voorwaarts een goed gevoel op.
Hoe je de vraag ‘Wat is mijn belangrijkste doel op dit moment?’ beantwoordt, maak niet uit, àls je hem maar kunt beantwoorden. En dan gaat het niet om doelen die je jezelf ‘oplegt’ in het kader van een beoordeling of evaluatie voor je werk. Nee, dat wat jou intrinsiek motiveert, wat jij zelf wilt, los van wat een ander van jou wil, dáár gaat het om.
Waar je echt voor warm loopt en in lijn is met je eigen levensmissie. Ken deze (zie ook: persoonlijk mission statement formuleren) en zet de benodigde stappen, voor een goed gevoel en een goed doel.
CONCLUSIE
Vier simpele vragen, die je zonder hocus pocus of diepgravende analyse kunt beantwoorden, kunnen een groot effect hebben op:
hoe je je nu voelt,
hoe je je leven inricht
wat voor jou een zinvolle tijdsbesteding is.
Maak er ruimhartig gebruik van wanneer het nodig is.
Waarom Van Dam Coaching inschakelen voor jouw coachvraag?
Werk dat niet echt vervullend is, is bij uitstek een prima manier om je onbehagelijk te voelen. Alleen: hoe houd je dat onaangename gevoel nou zo lang mogelijk vast?
Er zijn zoveel mogelijkheden dat je door de bomen het bos niet meer dreigt te zien. Gelukkig zijn er een paar simpele vuistregels
Hieronder een aantal tips die hun waarde in de praktijk ruimschoots bewezen hebben.
Spanningen thuis
Er zijn allerlei methodes om een onbehagelijk gevoel te intensiveren. Een goede manier om mee te beginnen is zorgen voor spanningen thuis.
De bedoeling is dat de spanningen thuis groot genoeg worden zodat die ook effect op je werk krijgen. Je merkt dat je op de goede weg zit als je op je werk aan niets anders kunt denken dan de vervelende situatie thuis. Eenmaal thuis heb je dan weer alle tijd om te piekeren over wat je op je werk eigenlijk allemaal had moeten doen.
Misschien is je partner eerder thuis dan jij. Een geschikte manier is dat je hem of haar met een geïrriteerde toon vraagt hoe het komt dat het eten nog niet klaar staat. Het kan ook zijn dat de maaltijd al klaar staat. Wat je dan kunt doen is bij de eerste hap vragen hoe het toch komt dat het eten niet gaar is. Of je kunt vilein opmerken dat dit nu de zoveelste keer is dat dit gerecht op je bord ligt.
Ben jij eerder thuis begin dan uitgebreid de krant te lezen en wacht totdat je partner thuiskomt. Bij binnenkomst kun je vragen: ‘Vertel, wat heb je meegenomen van de Chinees?’.
Ook opmerkingen in de trant van ‘Wat heb jíj nu aan?’ of ‘Ben je soms vergeten je deo op te doen?’ doen het altijd goed om wat meer spanning te krijgen.
Ben je single, dan zijn er vast wel buren die je tegen je in het harnas kunt jagen. Geluid of penetrante geuren kunnen op vele manieren ingezet worden om meer spanning te krijgen. Alles wat zorgen oproept of je het huis bij thuiskomst nog wel in originele staat terug zult vinden, is behulpzaam om tijdens het werk steeds aan de situatie te hoeven denken.
Werk en privé uit balans
Het is best hard werken wil je een optimum krijgen in het slechte gevoel vanwege je werk. Vaak helpt het als werk en privé structureel niet in evenwicht zijn. Heel effectief is langer dan 10 uur op je werk te blijven.
Misschien lukt het ook om regelmatig vroeg in de ochtend breakfastmeetings te bezoeken. Verder helpt het als je laat aangeschoten van bedrijfsborrels thuis kan komen. Bijkomend voordeel is dat je productiviteit vanzelf lager wordt, zodat het mes aan twee kanten snijdt:
(1) Thuis creëer je ontevredenheid en krijg je vragen als ‘Ben jij met je werk getrouwd?’ of ‘Ben ik soms niet de moeite waard?’
(2) Op je werk gaat opvallen dat de verhouding uren op kantoor omgekeerd evenredig is aan je output.
Met dit laatste stimuleer je tegelijk het kritisch vermogen van degene die jou beoordeelt. Zo kan jouw beoordelaar je weer verder helpen om aan jezelf te twijfelen. En zelftwijfel is vaak een goed startpunt om een gevecht tegen de bierkaai aan gaan. Zien ze dan niet hoeveel uren je maakt? Beseffen ze dan niet dat het crisis is en dat de output over de hele linie sowieso stukken lager ligt?
Angst vergroten
Als je verder wilt werken aan een onbehagelijk gevoel, is angst om je baan te verliezen een goede raadgever. Naast een lagere productiviteit is voldoende ziekteverzuim dan uiterst waardevol.
Hiermee val je niet alleen meer op bij je collega’s. Ook geef je je leidinggevende nieuwe impulsen om een eventuele exit te overwegen. Zo creëer je een vruchtbare bodem voor je angst.
Zorg voor een mismatch taken – interesses/talent
Een gedoseerde toepassing van bovenstaande tips is een delicaat maar noodzakelijk proces. Het is namelijk wel de kunst je baan te behouden, want bij een daadwerkelijke exit kun je het onbehagelijk gevoel bij je werk niet langer vasthouden.
Blijf daarom interesse tonen voor wat zich in het bedrijf afspeelt. Maar neem liever geen initiatieven om je productiviteit te verhogen of je ziekteverzuim in toom te houden, anders is het effect snel weg.
Besef dat je sneller gillend gek zal worden als je dagelijks voor de rest van je leven precies weet wat je moet doen. Kun je er niet aan ontkomen iets nieuws aan je takenpakket toe te voegen? Zorg dan dat het iets is dat slecht aansluit bij je persoonlijkheid of interesse.
Of het nu sales, risk management of iets anders is, maakt niks uit. Belangrijk is dat je er:
✓ geen talent maar wel interesse voor hebt ✓ wel interesse voor hebt maar geen talent ✓geen talent en geen interesse voor hebt
De laatste situatie is natuurlijk het mooist, maar je mag er nooit op rekenen dat jouw leidinggevende je die kans gunt.
Wat je vooral NIETmoet doen is zinvolle cursussen volgen of je persoonlijk ontwikkelen. Doe dat vooral niet. Het helpt je niet vooruit als je wilt dat vooral je zwakke punten bloot blijven liggen.
De buitenwereld als schuldige aanwijzen
Heel waardevol is ook dat je alles wat vervelend is op de buitenwereld projecteert. Dus het ligt niet aan jou, maar het zijn de collega’s en klanten om je heen. Of ‘de economische crisis’ maakt dat jij niet tevreden bent.
De mensen om je heen onthouden jou erkenning en waardering. Ze hebben geen oog voor wat je waard bent of hoe moeilijk je het al hebt. Ondertussen ben jij wel steeds het slachtoffer. Heel mooi, want vanuit die slachtofferrol zul je nooit levensvreugde en innerlijke vrede ervaren, maar kun je dit wel tevergeefs buiten jezelf blijven zoeken.
Het gevoel dat je vastzit, kun je versterken met de gedachte dat het aan andere mensen ligt dat jij in de penarie zit. Focus je zoveel mogelijk op die mensen, zodat zij in de weg gaan staan aan je zelfontwikkeling.
Het gevaar van een goede dag
Soms ontkom je er niet aan dat opeens alles op rolletjes loopt. Het gevaar is dat je het onbehagelijke gevoel dan kwijtraakt.
Focus je dan vooral op wat fout loopt of ontbreekt en op frustraties in je werk die er ook degelijk zijn. Je kunt je daar niet genoeg blind op staren. Het is tenslotte de bedoeling dat je op den duur het goede niet eens meer ziet.
Handreiking als je wel functioneert
Als je onverhoopt uitstekend functioneert, is een andere invalshoek nodig. Richt dan je focus op wat de mensen om je heen niet goed doen. Jij bent bijvoorbeeld steeds succesvol in pitches voor globale projecten, maar dan blijken je buitenlandse collega’s te laks of ze reageren te traag zodat het project alsnog aan je neus voorbij gaat.
Of jouw hoogwaardige output wordt weer belemmerd omdat de leiding zo nodig op huisvesting moet besparen. Daardoor zit jij nu met twee andere collega’s op een kamer zodat jij je niet meer goed kan concentreren.
Een pessimistische grondhouding aankweken
Vergeet niet dat je bij alle bovengenoemde methoden tevredenheid geen enkele kans geeft en je het concretiseren van idealen en verlangens steevast uit de weg gaat. Na verloop van tijd zal je merken dat een pessimistische grondhouding een tweede natuur is geworden.
Het mooie daarvan is dat het plekje waar je nu zit eeuwigheidswaarde krijgt en elke groei buiten je comfortzone effectief de pas wordt afgesneden. Situaties die je nooit eerder hebt meegemaakt en waarvan je niet weet of je het kunt of niet, komen gewoonweg niet meer voor.
Zo profiteer je het meest van een wel heel krachtige combinatie: ontevredenheid èn zekerheid.
Samengevat:
✓ Een onbehagelijk gevoel bij je werk behouden, is iets dat je grotendeels zelf in de hand hebt. ✓Begin met spanningen thuis te creëren, dat heeft namelijk ook effect op je werk. ✓Een slechte work-life balance is zeer behulpzaam. ✓Angst om je baan te verliezen kan niet groot genoeg zijn, evenals een mismatch tussen taken en interesses en talent. Alleen dan kom je in de richting van de situatie dat je een Stradivarius in de kast hebt staan, terwijl “Boer er ligt een kip in het water’ het enige is dat je daar op kan krassen. ✓Wees je er steeds van bewust dat er genoeg redenen te bedenken zijn dat het de schuld van de buitenwereld is dat jij het nu niet naar je zin hebt. ✓Erger je aan de mensen om je heen en sta niet stil bij wat jezelf kunt doen. ✓Stap nimmer buiten je eigen comfortzone. Diep van binnen woont weliswaar een uniek en origineel persoon, maar met aanhoudend stilzwijgen kun je dat voor de buitenwereld mooi verbergen. ✓Een signaal dat je in de goede richting gaat, is dat je jezelf afvraagt wat je in hemelsnaam zit te doen op je werk en gesterkt wordt in je overtuiging dat je daar niet thuis hoort.
Zelfvertrouwen is nodig als je in je persoonlijke of professionele leven veranderingen wilt doorvoeren. Heb je veel zelfvertrouwen dan kun je vlot gewenste wijzigingen in je leven aanbrengen.
Mensen met weinig zelfvertrouwen kiezen voor de veilige weg, stappen moeilijk uit hun comfortzone en handhaven liever de status quo. Zolang dat prettig voelt, is daar overigens niets mis mee.
Maar omdat de wereld om hen heen verandert en zijzelf ook komt er een moment dat verandering wenselijk is en dat blijkt dan moeilijk bij gebrek aan zelfvertrouwen. Hoe krijg je meer zelfvertrouwen?
4 bronnen van zelfvertrouwen
Naar zelfvertrouwen is veel onderzoek gedaan. Uit dat onderzoek blijkt dat er vier bronnen van zelfvertrouwen zijn: Acceptatie, Handelen conform je waarden, Invloed, Iets bereiken.
Acceptatie
Je geaccepteerd voelen is van invloed op hoe je jezelf voelt. De relaties met ouders, familie, vrienden, collega’s, je partner vormen een goede graadmeter. Heb je een positieve sociale interactie met relaties, mag je bij hen jezelf zijn, dan heeft dat een gunstig effect op zelfvertrouwen en zelfbeeld.
Acceptatie kan verschillende vormen aannemen:
aandacht,
respect,
liefde,
bewondering,
zorg.
Aan de andere kant ontstaat niet geaccepteerd voelen bij afwijzing, mishandeling, genegeerd worden of niet gewaardeerd worden.
Acceptatie kan altijd veranderen. Vindt een nieuwe liefde en het neemt toe. Bij relaties die uitgemaakt worden kan het acceptatiegevoel afnemen.
Handelen op basis van waarden
Ieder mens heeft waarden die belangrijk voor hem zijn. Als wat iemand doet in lijn is met persoonlijke waarden neemt het gevoel van eigenwaarde toe.
Waardenconform handelen is een uiting van waar je voor staat. Het gaat om zaken die je wenselijk of goed vindt en voor jou belangrijk zijn.
Invloed
De derde bron is invloed. Hiermee wordt bedoeld dat je een effectieve interactie met je omgeving hebt. Dankzij je eigen invloed geef je richting aan je eigen leven en kun je op een positieve manier omgaan met uitdagingen waarvoor je gesteld wordt.
Iets bereiken
Hier gaat het vooral om persoonlijke doelen halen en effectief om weten te gaan met obstakels of problemen. Het zorgt ervoor dat je iets bereikt. Door iets te bereiken ervaar je een vorm van succes die voor jou als persoon belangrijk is.
Optimaal scoren op de 4 bronnen
Veel zelfvertrouwen hebben, hoeft niet te betekenen dat je hoog scoort op alle bronnen. Het is situatieafhankelijk en het blijkt dat elke bron in combinatie met een van de andere een hoog zelfvertrouwen kan geven. Een lage score op een van de vier hoeft dus geen probleem te zijn.
Wel is een optimale mix van belang. Optimaal wil zeggen dat er sprake is van een combinatie van bronnen waar competentie èn eigenwaarde aan bod komen. Dus bijvoorbeeld acceptatie en invloed. Of waardenconform handelen en iets bereiken.
Weinig zelfvertrouwen
Mensen met weinig zelfvertrouwen ontwikkelen zelfbeschermende strategieën. Omdat zij liever geen risico lopen, vestigen zij hun aandacht op het vermijden van lastige situaties en zijn ze gefocust op het vermijden van eigen minpunten.
Vaak stellen ze lage verwachtingen aan het leven. Minder snel in beweging komen om veranderingen te bereiken, heeft als gevolg dat veilige – maar onplezierige – situaties voortduren. Totdat de bom barst en verandering niet langer uit kan blijven.
Vergroten van zelfvertrouwen
Het is onnodig dat je vast komt zitten in een ongelukkig leven omdat verandering moeilijk lijkt en het waarschijnlijk gemakkelijker is om te blijven doen wat je nu doet.
Met wat coaching is het goed mogelijk effectiever om te leren gaan met faalangst, een negatief zelfbeeld of onzekerheid.
Voordat daadwerkelijk de eerste stappen gezet worden voor het bereiken van een bepaald doel, kan het nodig zijn eerst te werken aan het krijgen van meer zelfvertrouwen. De slagingskans dat de gewenste verandering ook werkelijkheid wordt, wordt dan groter en je zit lekkerder in je vel. Je kunt concrete vooruitgang boeken als je:
Onzekerheid in zelfvertrouwen wilt omzetten.
Een positiever zelfbeeld wilt krijgen.
Eigen grenzen beter wilt bewaken.
Moeilijke situaties niet langer uit de weg wilt gaan.
Onder het genot van een Rosso Conero op een terras in Petritoli hoorde ik twee Vlaamse dertigers aan.
Zij: “Ik mag hem heel erg. Hij is zo’n fijne vent, echt iemand die inspireert”. Hij: “Waarom dan?” Zij: “Omdat hij authentiek is” Hij: “Wat bedoelt ge daarmee, authentiek wezen?” Zij: “Nou gewoon dat hij helemaal zichzelf is. Hij zal niet van krommenaas gebaren, maar eerlijk zeggen als iets mis is. Niks niet gesofostikeerd, maar helemaal zuiver”.
Op een bierviltje noteerde ik alvast: wanneer ben je authentiek, hoe erg is het als je het niet bent, hoe test je of je eigenlijk wel jezelf bent? Kortom, het idee voor de blog van deze week was geboren.
Uiterlijke schijn
In de praktijk zien we ze allemaal wel eens: mensen die aan de buitenkant succesvol lijken, maar innerlijk helemaal niet zo gelukkig zijn.
Qua baan, relatie en materiele bezittingen lijken ze het gemaakt te hebben, maar van binnen wordt stilletjes gehuild. Sommigen meten zich een spiritueel aura aan, maar bij een oppervlakkige analyse blijken ze echter een ego te hebben waar je U tegen zegt.
Of ze zijn uiterlijk geslaagd, maar voelen zich innerlijk leeg omdat ze anderen hebben gebruikt of door anderen worden gebruikt.
Oorzaak nummer 1 waarom deze mensen ongelukkig zijn: ze zijn niet of nauwelijks zichzelf.
Test: ben jij authentiek?
Met een korte test kun je voor jezelf checken hoe authentiek je bent. Kijk naar de volgende vragen en noteer achter elke beweringen een 1, 2 of 3 (1 = geldt vaak voor mij; 2 = geldt soms voor mij; 3 = geldt zelden voor mij):
1. Bezorgd zijn over verwachtingen die anderen van je hebben. 2. Niet in staat zijn keuzes te maken over wat jij in het leven wil. 3. Niet in staat zijn open en eerlijk meningen, ideeën en wensen te uiten. 4. Eigen waarden of wensen ten koste van anderen opgeven. 5. Moeilijk eigenaarschap van succes kunnen claimen, succes ontkennen of toerekenen aan geluk. 6. Het gevoel hebben dat je leeft volgens instructies van iemand anders. 7. Je een bedrieger van je eigen leven voelen. 8. Veelvuldig zorgen maken over verwachtingen die anderen van je hebben.
Scoor je bij een of meerdere vragen een 1, dan is er duidelijk ruimte om meer jezelf te zijn. Misschien wring en dwing je jezelf in een bepaalde baan, relatie of leefstijl waar je allang uitgegroeid bent. Niet prettig, iemand moeten zijn die je eigenlijk niet bent, is ronduit vervelend.
Geen acuut gevaar
Niet authentiek zijn, leidt echter ook niet weer meteen tot onhoudbare situaties. Een mens kan flink wat hebben, dus je kunt het best een tijd verduren.
In het begin is er vaak alleen maar een vaag onprettig gevoel. Gaandeweg kan het intenser worden. Het gaat tergend langzaam en valt niet direct op. De ademhaling wordt elke dag wat oppervlakkiger, de bloeddruk ietsjes hoger, de slaap wordt minder optimaal, gepieker komt steeds vaker voor.
Het is eigenlijk een geschenk uit de hemel dat je merkt dat je eraan onderdoor dreigt te gaan, want dan komt een no-change-veto in zicht: je hebt geen idee hoe het verder moet, maar één ding is zeker: niet zo.
De verandering
Als je op een punt bent dat je het niet langer volhoudt om niet jezelf te zijn, dan kan de verandering beginnen. Je gaat onderzoeken hoe je een gelukkiger leven voor jezelf kunt creëren.
Een leven met meer vervulling, maar ook meer zelfrespect, zelfvertrouwen en positieve emoties. Je kijkt meer naar wat jij belangrijk vindt. Niet zozeer wat jouw omgeving belangrijk vindt.
Vijf aandachtspunten voor meer authenticiteit
Vraag is natuurlijk hoe je dit in de praktijk brengt. Louter een besluit of intentie brengt nog geen verandering.
Vijf aandachtspunten voor omzetting intentie in realiteit:
Ga na welke overtuigingen je nu belemmeren om jezelf te zijn. Wat maakt dat je op dit moment geen ‘je neemt me maar zoals ik ben’ houding aanneemt? Inventariseer welke gedachten wel zouden helpen.
Stel duidelijk vast wat belangrijk voor je is. Waar sta je voor? Wat zijn belangrijke waarden voor jou?
Welke talenten, kwaliteiten en vaardigheden zou je meer in willen zetten?
Wat zou je willen leren? Welke talenten/kwaliteiten/vaardigheden zou je verder willen ontwikkelen?
Zoek iemand die je kent en vertrouwt. Een goede vriend of een coach die met een onbevangen blik naar je kijkt. Praat over het bovenstaande. Vraag hoe die gesprekspersoon jou ziet, vraag positieve punten van jou te noemen, zijn er blinde vlekken en mogelijke ontwikkelpunten?
Daadkracht
Nadat bovenstaande vijf punten zijn doorlopen, rest nog een vraag die je voor jezelf eerlijk moet beantwoorden: wil je actief aan je ontwikkeling werken of blijf je in je comfortzone? Ga je daad bij woord voegen?
Waarom Van Dam Coaching inschakelen voor jouw coachvraag?
Vakantie is een geschikt moment voor loopbaanbezinning. In alle rust fantaseer je hoe heerlijk het zou zijn om eigen baas te worden. Met een beetje durf, voldoende doorzettingsvermogen en vertrouwen in eigen kunnen, kan je daadwerkelijk stappen zetten naar zelfstandig ondernemerschap.
Financiële (on)zekerheid is relatief
Financiële onzekerheid blijkt in de praktijk nogal eens een hobbel te zijn om een eigen bedrijf op te zetten.
Aan de andere kant: hoe realistisch is de inkomenszekerheid die je als werknemer hebt? Ook al werk je nu in dienstverband, de garantie dat dat volgend jaar nog zo is, heb je niet.
Inkomenszekerheid als werknemer min of meer schijnzekerheid en met een beetje pech betaal je een prijs voor die ‘job security’ in de vorm van toenemende werkdruk, een pensioen dat versoberd wordt, minder plezier omdat het werk niet inspireert etc.
Stoppen met je dienstbetrekking
Een ondernemingsplan ten uitvoer brengen kan verfrissend zijn. Je spreekt andere vaardigheden aan, creativiteit krijgt de vrije loop en je wordt enthousiast omdat je bezig bent met iets wat van jou is.
Ligt de focus nog teveel op mogelijke problemen, onzekerheden, nadelen en alle inspanning die je moet leveren, dan ben je snel geneigd de status quo te handhaven. Dus misschien is eerst een andere manier van denken nodig.
Wat helpt om een ommezwaai te maken is: zelfvertrouwen, drang naar persoonlijke ontwikkeling en niet door willen sudderen in hetzelfde vak tot pensioendatum.
Zelfvertrouwen
Zelfvertrouwen, een belangrijke factor bij ingrijpende veranderingen, groeit door je leervermogen te benutten. Wat je tot nu toe in je leven hebt bereikt, kan alleen maar dankzij het leervermogen dat je bezit. Het begint met zoiets simpels als leren lopen, dat ging eerst honderden keren niet goed, maar steeds ben je weer opgestaan en heb je het geleerd.
In de loop der jaren heb je je op sociaal en professioneel vlak steeds verder ontwikkeld. Allemaal dankzij je leerpotentieel. Wat je nu wilt maar nog niet kunt, is te leren. Ongetwijfeld zal het een keer tegenzitten, dat is bij elk leerproces wel het geval, maar op de lange termijn is iets zelf opbouwen, eigen baas zijn en je ambities waarmaken mogelijk
Vergelijk het met huren of kopen
Het fijne van huren is dat de verhuurder zorgt voor reparaties en dingen waar je als huurder niet aan hoeft te denken. Een huurder investeert niet zo snel in een huis in tegenstelling tot een eigenaar. De eigenaar neemt gewoon die mooie badkamer of keuken en kan daarvan genieten.
Het opstarten van een eigen bedrijf is een beetje vergelijkbaar met een huis kopen in plaats van huren. Als beginnend ondernemer heb je qua vermogen nagenoeg niets. Maar toch. Net als het gevoel in een eigen huis anders is, is het gevoel bij een eigen bedrijf ook anders.
Je hebt geen ‘gegarandeerd’ maandsalaris, maar je gevoel is anders. Dus hoe belangrijk is dat vaste salaris?
Zelfvertrouwen ontwikkelen
Als je weet wat je echt wilt en wat bij je past, raak je vanzelf meer gemotiveerd. Het vertrouwen dat je iets nieuws kunt doen groeit. Zelfvertrouwen kun je ontwikkelen door dingen te gaan doen.
DOEN is cruciaal. Zonder doen, zal aan zelfvertrouwen weinig veranderen. Je leervermogen blijft in potentie weliswaar aanwezig, alleen je benut het niet.
Nu besluiten iets te gaan doen betekent: nu leren, nu meer motivatie, nu meer vertrouwen opbouwen. Als je het zo bekijkt, is het eigenlijk best leuk om tot actie over te gaan.
Speelt de gedachte je eigen bedrijf op te zetten, dan kun je altijd beginnen zonder veel risico te lopen. Gewoon starten met het schrijven van een businessplan. Zet het op papier en je loopt nog geen enkel risico. Grote kans dat je steeds enthousiaster wordt, een beter beeld krijgt van ontwikkelingsmogelijkheden en besluit om de stap te wagen. Het is geen sprong in het diepe, het is gebaseerd op een doordacht plan!
Dus uiteindelijk begin je gewoon. Of (nog) niet, zonder dat je echt tijd hebt verspild. Je hebt namelijk een plan B voor als de nood aan de man komt. En dat is altijd nuttig, want job security is een illusie.
Regelmatig ontvang ik positieve reacties op mijn blog. Leuk om te horen, want dan weet ik dat de stukjes voor de lezers nuttig zijn.
Graag sluit ik zoveel mogelijk aan op wat jij als lezer wilt lezen. Daarom zou ik het plezierig vinden als je laat weten wat jou het meeste bezig houdt, welke vragen bij jou leven of waar je in een volgende blogpost wel eens meer over zou willen lezen.
Ook andere suggesties, kritiek en commentaar op eerdere blogposts, schrijfstijl, layout, de frequentie van de posts etc., zijn van harte welkom. In elk minpunt schuilt een potentieel verbeterpunt dus schroom niet kritiek te leveren.
P.S. Alle feedback komt anoniem binnen. Wil je een persoonlijke reactie terug, meldt dan ook je e-mailadres.
[‘Geef nu je feedback in onderstaand tekstveld.’ closed]
Het kan best een keer gebeuren dat het even niet lekker loopt en dat je uitvalt tegen je leidinggevende. Soms loopt het uit de hand zoals bij Jan uit het voorbeeld hieronder.
Na een woordenwisseling loopt het bij de rechter uiteindelijk nog goed af. Of dat in de praktijk ook positief uitwerkt, is nog maar de vraag.
Een dik varken als leidinggevende
Jan werkt als hulpmonteur rolluiken-zonwering. Hij had de opdracht om lamellen te zagen voor twee rolluiken in de kleur naturel – alu metallic. Dit staat duidelijk op de productielijst, die bij de zaag hangt. Wat doet Jan? Hij zaagt gewoon de verkeerde lichtgrijze lamellen in plaats van de kleur naturel – alu metallic.
Als hij de lamellen heeft gezaagd en in elkaar geschoven begint hij te twijfelen. Dus op naar kantoor waar hij zijn leidinggevende vraagt welke kleur lamellen het moest zijn. Zijn baas bevestigt dat het alu metallic moest zijn. Waarop Jan fijntjes opmerkt: ‘dan heb ik de verkeerde gezaagd’.
De baas is wat verbolgen, loopt achter Jan aan naar de werkplaats en spreekt op luide toon zijn ongenoegen uit. Jan voelt wat bloed achter zijn nagels wegtrekken en roept terug: ‘dik varken, schreeuw niet zo’.
De leidinggevende wordt nog kwader! De dag ervoor was het met Jan ook al niet lekker gegaan. Hij had een opdracht mee gekregen voor het uitwisselen van een motor. Normaal is dit een werk van ongeveer 1 uur. Jan werkt er meer dan 3 uur aan en meldt dan telefonisch dat het niet lukt.
Jan had verder nog meer service afspraken bij zich. Hiervan slaat hij er één gewoon over met als excuus dat deze dubbel heeft gezeten. Dit ondanks zijn eigen nummering per servicebon.
Het lijkt er op dat Jan het productieproces moedwillig gesaboteerd heeft. Jan wordt op staande voet ontslagen.
Rechterlijk oordeel
Maar dan gaat Jan naar de rechter. De rechter vindt ontslag op staande voet niet terecht. Het is nu eenmaal niet te voorkomen dat een werknemer fouten maakt in de uitoefening van zijn werk.
De rechter vindt het wel begrijpelijk maar uit oogpunt van goed werkgeverschap als werkgever niet juist om op luide toon het ongenoegen daarover te uiten wanneer de werknemer uit zichzelf zijn fout komt opbiechten. Door dat te doen heeft de leidinggevende zelf een ruziesfeer in het leven geroepen waarin de door haar gestelde escalatie kon ontstaan.
Juristen kijken met een rechtskundige blik naar zo’n uitspraak, terwijl een coach daar weer heel anders naar kan kijken. Ik heb het genoegen met beide blikken er naar te kunnen kijken, maar beperk mij even tot de blik van de coach. Nu dit allemaal is gebeurd, rijst de grote vraag:
Hoe nu verder?
Het eerste dat aandacht behoeft is hoe de werkrelatie verder verloopt. Wordt het hakken in het zand, of is het een leerzame gebeurtenis voor (een van beiden)?
In de praktijk wil een gebeurtenis als deze het bitter en zuurgehalte nogal eens doen toenemen. Maar dat hoeft natuurlijk niet, er ruimte voor zelfreflectie:
Achter ieders gedrag zitten ongetwijfeld een paar kwaliteiten, valkuilen, allergieën en uitdagingen waar ik als coach wel wat mee zou kunnen. Achter de allergie van de een zit waarschijnlijk iets teveel van de uitdaging van de ander. Aan de slag gaan met kernkwaliteiten en kernkwadranten kan een frisse blik opleveren.
Jan en/of de leidinggevende hebben elk misschien gedachtes die niet zo effectief werken. Irrationele opvattingen kunnen opgespoord cognitief uitgedaagd worden (Socratisch Coachen).
Wellicht heeft een van de heren iets te veel last van slachtoffergedrag zonder zich bewust te zijn van het effect ervan. Mooi aangrijpingspunt om te onderzoeken welke scheppersgedrag effectiever zou uitwerken en wat alternatief gedrag voor hen zelf oplevert.
Afhankelijk van hun gevoel voor humor kan provocatieve coaching tot zelfreflectie en verandering zetten. Bijvoorbeeld met opmerkingen zoals ‘Hmm, wat heb je nou bereikt met je rechtszaak? Nu moet je met een dik varken verder blijven werken. Het lijkt wel of je helemaal niet nadenkt, weet je eigenlijk zelf wel wat je wilt?’ Met wat wroeten kan de meest hardnekkige zwartkijker meestal wel verleid worden om iets positiefs te zeggen.
Goed werkt ook de NLP-oefening waarnemingsposities. Jan (of leidinggevende) vertelt dan het hele gebeuren na aan de hand van systematische vragen van de coach. Eerst vanuit zichzelf, dan vanuit de andere partij en tenslotte als derde waarnemer die iets ziet gebeuren tussen de twee partijen. In de derde waarnemingspositie wordt gevraagd wat ieder als advies meegegeven kan worden.
En zo zijn er nog wel meer dingen te bedenken. Wat al die dingen gemeen hebben:
een bepaalde mate van zelfreflectie hebben,
open staan voor bewustwording over hoe iets bij jezelf werkt en hoe dat bij een ander werkt,
zelf een bijdrage willen leveren voor het verkrijgen van meer werkplezier.
Dat laatste lijkt een open deur, maar vergis je niet. Er zijn genoeg mensen die onbewust liever hun gelijk dan hun geluk willen hebben.
Kortom: bij ontslag op staande voet misschien eerst overwegen of betrokken partijen liever niet naar de rechter maar naar een professionele coach gaan? Zo kan een pijnlijk leermoment aanzetten tot persoonlijke groei.
Hypegiaphobia is angst voor het nemen van eigen verantwoordelijkheid.
Het uit zich bijvoorbeeld in ergens een nachtje over slapen, dan nog een nacht en nog één en ………. voor je het weet ben je een week, een maand of een jaar verder. Uit zo’n impasse komen, is mogelijk. Hoe? Door anders te denken en doen.
Hypegiaphobia binnen organisaties
Hypegiaphobia komt nogal eens voor in organisaties met veel compliance regeltjes. Als enkeling is het niet gemakkelijk daar verandering in te brengen, maar met genoeg medestanders is het ook weer niet onmogelijk
Angst om verantwoordelijkheid te nemen in organisaties laat ik hier verder onbesproken. Wil je er meer over weten, lees dan hoofdstuk 12 van het (gratis downloadbare) boek Waarom goede mensen soms de verkeerde dingen doen.
Hypegiaphobia in het privé-leven
Bij hypegiaphobia in het privé domein speelt angst om verantwoordelijkheid voor eigen leven te nemen. Onprettig ervaren situaties kunnen daardoor lang in stand blijven. De stille schreeuw om verandering is er, maar naarmate verandering langer uitblijft worden de frustraties steeds groter.
Gewenste verandering is alsnog haalbaar bij:
meer bewust zijn van de drie zones die bij alle veranderingen een rol spelen: de comfort zone, stretching zone en risk zone, en
het aanleren van een positieve mindset die buiten de comfortzone bewegen niet blokkeert.
In eerste instantie is je comfortzone plezierig, want het zorgt voor een vertrouwd gevoel. Maar die comfortzone kan ook zorgen voor verminderd levensgeluk en weglekken van energie.
Hypegiaphobia uit je leven
Bij een veranderingsproces is de werking van die verschillende zones èn je mindset goed begrijpen belangrijk. In coachsessies maak ik wel eens een tekening.
Op een vel papier teken ik een cirkel, met een dikke punt in het midden. Die punt is de persoon waar het om draait, noem hem ‘ik’. Hij krijgt een binnencirkel om zich heen; in die binnencirkel bevindt zich het terrein waar hij zich veilig voelt, zijn comfortzone.
Uit die binnencirkel stappen is griezelig, want dan komt ‘ik’ terecht in het omringende gebied, de ‘risk’ of ‘panic’ zone. Daar is hij zichtbaar en kwetsbaar.
Vervolgens teken ik een tussenzone die ‘stretch’ heet. Het is een probeergebied dat je op kunt rekken, maar waarvandaan je ook altijd weer terug kunt. Terug naar de comfortzone. De ‘ik’ zet eerst een klein stapje in het stretchgebied, dan wat groter en nog wat groter. Zo ontstaat geleidelijk verandering. Met het gevoel van veiligheid, want je kunt altijd terug.
Op een gegeven moment ontdek je dat je al ver in het riskgebied staat. Je voelt je daar eigenlijk best wel veilig. Zo rekt ‘stretch’ steeds verder uit en wordt de comfortzone groter.
Effectieve gedachten
Neem een situatie die niet prettig is, doe er niets aan, en ….. er zal weinig gebeuren. De situatie is beroerd en dat blijft zo. Totdat je jouw stretching zone in gaat. Een beetje eng want dat ben je niet gewend, dus logisch dat de neiging is: ‘dat wil ik niet’, ‘dat vind ik eng’, ‘dat durf ik niet’ of ‘dat kan ik niet’.
Als je daadwerkelijk verandering wilt, zul je anders moeten gaan denken en jezelf in beweging brengen. De volgende gedachten helpen:
1. Leef het leven dat je wilt
Voor dit motto heb je niemands toestemming nodig. Zodra je die beslissing neemt, voer je zelf de regie over je leven en ga je op weg naar de verandering. Ook als die tot nu toe steeds in de zou-willenfase is blijven steken.
Zelf verantwoordelijkheid nemen en je angsten overwinnen, maakt je persoonlijke effectiviteit groter. Het levert meer op dan de schuld afschuiven op je omgeving of vasthouden aan ‘dat kan ik niet’-gedachten.
2. Heb zelfvertrouwen
Mensen kun vaak meer dan gedacht. Neem bijvoorbeeld de personen in het filmpje uit Succesvol zijn, juist door tegenslag: 4 tips, allemaal zijn ze succesvol geworden omdat zij vertrouwen in zichzelf hadden en actie ondernamen.
Verantwoordelijkheid voor je eigen leven nemen, voelt beter en vergroot je zelfvertrouwen omdat je invloed op je eigen leven uitoefent.
3. Verander wat je niet kan aanvaarden
Aanvaard wat je niet kan veranderen, verander wat je niet kan aanvaarden. Dat laatste kun je door zelf verantwoordelijkheid te nemen.
Als dat vervolgens meteen het gewenste resultaat oplevert is dat fijn. Is dat niet zo, dan kun je het op een andere manier proberen. Net zo lang tot het wel werkt.
4. Alleen jij bent baas over je eigen gedrag
Intenties voor verandering zijn mooi, maar slechts het begin. Actie is nodig om wensen in realiteit om te zetten. Je eigen gedrag aanpassen is hierbij cruciaal.
Eigen gedrag heb je zelf in de hand, waarom zou je daar geen gebruik van maken? Proactief handelen maakt verandering mogelijk.
5. Uitstel werkt niet
Op korte termijn is stilzitten aanlokkelijk, oplossen kan later wel. De korte termijn winst van passiviteit, lost op de lange termijn echter niets op. Je bent beter uit als je zo snel mogelijk start, verantwoordelijkheid neemt en toewerkt naar de gewenste verandering.
Daar is geen vast antwoord op te geven. Het hangt een beetje af van welke verandering je precies wilt. Ongeacht de veranderwens die je hebt, is er echter altijd een ding wat je zeker kunt doen: vandaag 10 minuten inplannen om verder na te denken over de eerste stap die je in jouw stretchgebied zou moeten zetten.
Een nachtje er over slapen kan natuurlijk, maar als dat nachtje een week wordt, gaat het hem waarschijnlijk niet worden! [sitecreator show=”1″]
‘46.000 ontslagen in financiële sector’, las ik in NRC Handelsblad. Dat de financiële sector krimpt, was allang duidelijk, maar zo fors? Sinds 2009 is de werkgelegenheid maar liefst 12,3% gedaald!
Het ergste is nog wel dat de werkgelegenheid naar verwachting niet op het oude niveau zal terugkeren.
Elders slaat de schrik van de Zuidas zijn slag al. Hoogopgeleide professionals (accountants, marketing consultants, fiscalisten, advocaten of professionals die werken bij een bank of verzekeraar) komen langzaam maar zeker in zijn greep. Wie stil blijft zitten, gaat vanzelf de gevarenzone in en dreigt afhankelijk van hem te worden.
Als professional wordt je dan op een nogal ongebruikelijke manier aan werk geholpen. Èn op een wel hele nieuwe manier naar je werk vervoerd:
Mijn advies als coach: leun niet achterover en doe je voordeel met de 8 tips hieronder, vóórdat de mobiele banenmakelaar zijn werkgebied naar de Zuidas uitbreidt.
Hoe houd je de schrik van de Zuidas op afstand?
Verklein het degradatierisico en wordt geen oproepkracht voor de Zuidas:
bedenk hoe je je onderscheidingsvermogen kunt vergroten,
werk aan je employability: netwerk onderhouden, opleidingen volgen,
werk aan minder sterke punten van jezelf nadat je een persoonlijke sterkte zwakte analyse hebt gemaakt en vergroot je persoonlijke effectiviteit,
stel je open voor nieuwe ideeën en vraag feedback,
concretiseer en communiceer je ambities zodat je voor nieuwe ervaringen wordt gevraagd, en niet alleen voor projecten die je al hebt gedaan,
bedenk een goede pitch met een paar positieve dingen over jezelf, je werk en voorbeelden van jouw resultaten en prestaties, waarmee je duidelijk maakt waarom jij de aangewezen persoon voor promotie bent. Als jouw prestaties je leidinggevende koud laten, is het tijd voor de volgende tip!
Lionel Messi, bijgenaamd La Pulga (de vlo), is succesvol geworden ondanks tegenslag op jonge leeftijd. Toen hij de diagnose van een groeihormoontekort kreeg, was niet alleen duidelijk waarom hij kleiner was dan zijn leeftijdgenoten, het zorgde er ook voor dat de Argentijnse topbclub Riverplate geen interesse in hem had.
Een forse tegenslag, die succes niet in de weg stond. De 11-jarige Messi ging naar Barcelona en groeide uit van vlo tot engel en speelt nu als een van de beste spelers van de wereld de sterren van de hemel.
Loopt het niet zoals je wilt in je leven dan hel\pen deze vier tips je verder:
1. Formuleer helder voor jezelf wat je wilt
Formuleer heel gedetailleerd wat je wilt. Geen vage doelen als ‘ik wil me energieker voelen’, maar een zo gedetailleerd mogelijke beschrijving van wat je echt wilt.
Bijvoorbeeld ‘ik wil tijd vrij maken voor 8 uur yogabeoefening in de week, waarvan 2 uur in lesverband, en met ingang van 1 juli wil ik 4 uur minder (over)werken’.
Vage doelen leiden tot vage resultaten. Een concreet geformuleerd doel zorgt ervoor dat je aandacht en energie uitgaat naar activiteiten die leiden tot het gewenste resultaat. Een concreet doel heeft ook positieve invloed op je doorzettingsvermogen.
2. Wacht niet op een geschikt moment
Als je iets wilt en de neiging hebt te denken dat het nu niet het geschikte moment is: wacht niet op een geschikt moment, maar begin gewoon. Als je nu begint creëer je meteen energie die je motiveert.
Schuif alle argumenten voor uitstel aan de kant, ga direct aan de slag. Roep eventueel hulp in van een professionele coach die je helpt gericht naar je doel toe te werken.
3. Neem kleine stappen
Werk met streefdoelen en einddoelen, zie ook het artikel 5 tips voor het schrijven van je carriereplan. Einddoelen heb je nooit 100% in de hand, maar helpen wel bij het vaststellen van streefdoelen die je in kleine stappen op kunt delen.
Denk als een zwemmer die over 4 jaar een Olympische medaille wil halen en daarvoor zeker 1 minuut sneller moet zwemmen dan nu. Een minuut gedeeld door het aantal trainingsuren over de komende 4 jaren betekent een dagelijks streefdoel van 0,07 seconde per dag sneller zwemmen. Een streefdoel dat makkelijker te behalen is.
Als je in kleine stappen werkt, komt het einddoel steeds meer in zicht, geeft elke afzonderlijke stap energie en blijf je gemotiveerd voor de volgende stap.
4. Laat je inspireren
Pep jezelf verder op en kijk naar dit life = risk filmpje van iets meer dan 1 minuut:
Wat de mensen in dit filmpje deden om succesvol te zijn is niet alleen weggelegd voor beroemdheden. Bij elk probleem hoort een oplossing!
De vier tips voor succesvol omgaan met tegenslag samengevat:
Formuleer gedetailleerd wat je wilt.
Wacht niet op een geschikt moment, begin direct. ls dat moeilijk voor je: investeer in jezelf en schakel een coach in.
Werk met eind- en streefdoelen, denk en handel in kleine stappen.
Laat je inspireren door mensen die niet opgaven en succesvol werden.
Waarom Van Dam Coaching inschakelen voor jouw coachvraag?
Mooi verwoord, maar hoe doe je dat? In privé of werk dingen veranderen waar je al een tijd tegen aanhikt, waar je weinig lol aan beleeft en dus anders zou willen?
Verandering gaat meestal niet vanzelf, maar één lichtpuntje: voor positieve verandering kun je de allereerste stap – meteen ook de belangrijkste – binnen 1 minuut nemen.
De eerste stap binnen 1 minuut
Als wat je nu doet niet leuk is, kun je het laten zoals het is. Je weet wat je hebt. Als je niets doet zal dat ook wel zo blijven.
Maar als je het liever anders zou hebben, kun je in nog geen minuut NU een besluit nemen. Een besluit dat het anders moet, dat de huidige situatie lang genoeg heeft geduurd. Die allereerste stap kost niets, je loopt geen enkel risico en je hoeft niet meer te doen dan een bewuste keuze maken, het besluit dat het anders moet.
Is dat alles? Ja, dat is alles, een bewuste keuze waarmee je invloed krijgt op de verandering die je zo graag wilt. Het lijkt zo simpel, maar schijn bedriegt. Maar al te vaak wordt deze eerste stap namelijk niet gezet.
Onbewuste keuze
Als je niet bewust kiest voor verandering, de eerste stap niet zet, maak je een onbewuste keuze, maar dan wel één die haaks staat op wat je eigenlijk zou willen.
Achter niet bewust kiezen zit een sneaky proces van pijn vermijden. Daardoor laat je na wat je eigenlijk zou willen doen. Het voelt veiliger om niets te doen: het kan niet mis gaan, je faalt niet, je loopt geen risico.
Zolang je niets doet, kun je het uitblijven van succes nog altijd wijten aan de omstandigheid dat je geen echte poging hebt gedaan. Het ligt dan ieder geval niet aan jou dat het nog niet gelukt is. Pijn van een mogelijke mislukking hoef je niet te voelen, risicoloos kabbel je voort.
Durf?
Als dit mechanisme nu speelt, terwijl je toch echt verandering wilt, lijkt het alsof je niet durft. Dat is nog maar de vraag. Mogelijk heb je zoals veel andere mensen alleen maar last van het psychologische fenomeen van niets doen om pijn te vermijden.
Durven komt pas aan de orde als je bewust de balans opmaakt: ga je zo door of moet het anders? ‘Durf’ kun je dan in een ander perspectief plaatsen; het betekent niet dat je roekeloos bent, maar bewuste keuzes maakt omdat je vindt dat iets beter kan.
En wat dan nog als het niet meteen goed gaat? Dat wil helemaal niet zeggen dat het mislukt, maar is wel een leermoment. Jammer dat het niet meteen lukte maar daarna kun je iets anders bedenken wat wel werkt.
En dan verder met een doel voor ogen
Als het don’t do it besluit genomen is, komt het echte werk: in positieve termen formuleren wat je wilt, op welke termijn je dat wilt, welke acties daarvoor nodig zijn (vooral kleine stappen die naar het doel toewerken) en uiteindelijk met de juiste mindset die acties nemen.
Het is belangrijk dat je voor jezelf de volgende vragen kunt beantwoorden:
Zijn jouw doelen SMART geformuleerd?
Ken je je korte en lange termijn doelen?
Welke resultaten wil je precies bereiken?
Heb je belemmerende overtuigingen? Hoe ga je die omzetten in stimulerende overtuigingen?
Wat is de eerste stap die je gaat zetten, wat de volgende etc.?
Alsdan kun je de DAM-formule toepassen.
Doelen:
stel haarscherp je doelen vast.
Acties:
stel vast welke acties je wilt gaan nemen
Mindset:
zorg dat je de juiste mindset hebt, denk en handel vanuit stimulerende i.p.v. belemmerende overtuigingen.
Conclusie:
Een privé- of werksituatie die niet is zoals je wilt, kun je met een aantal stappen positief veranderen. De allereerste stap neem je binnen 1 minuut: bewust kiezen of je de huidige situatie laat voortduren of wilt veranderen. Daadwerkelijke verandering bereik je met toepassen van de DAM-formule.
Nieuwe uitdagingen aangaan voor meer plezier in werk en privé?
Weet je niet hoe je verandering in gang kan zetten?
Vandaag, 20 maart 2013, is het Nationale Boomfeestdag. Mooi excuus om een boom op te zetten over iets wat we allemaal willen: plezier en sjeu in het leven.
Als daar nu wat te weinig van is, hoe verander je dat dan en kom je van lijden naar leiden?
Tegenwind
Plezier beleven, is een onmiskenbare drang van de mens. Met genoeg ruimte en voeding kun je je op een gezonde manier ontwikkelen, plezier beleven en tot volledige ontplooiing komen.
Gaandeweg ontkom je niet aan mindere periodes, waarbij er opeens veel tegenwind is. Hoe ga je hier mee om, is het een belemmering of juist een stimulans?
Bij tegenwind kunnen takken van een boom meebewegen of afbreken. Mensen hebben veel meer opties: meebewegen, breken, luwte opzoeken, kracht creëren, de situatie veranderen
Omdat een mens nogal wat invloed heeft bij tegenwind, is het is niet louter een kwestie van ruimte en voeding krijgen. Het gaat ook ruimte nemen en zelf voor voeding zorgen. Een situatie veranderen of zelf veranderen. Externe omstandigheden lijdzaam verduren hoeft niet.
Kansen zien
Toch kan het zo zijn dat een probleem niet oplosbaar lijkt. Als je niet weet wat je kunt doen, hoe je ruimte moet nemen, jezelf (geestelijk) moet voeden of gewoonweg niet ziet dàt het anders kan, blijf het zoals het nu is. Als je zelf geen oplossing ziet is-ie er dan ook niet?
Die vraag doet denken aan een bekend filosofisch raadsel over waarneming en kennis van de werkelijkheid:
Als een boom in een bos omvalt en er is niemand in de buurt om het te horen, maakt die dan geluid?
Twee verschillende antwoorden op deze vraag:
Geluid is een trilling die opgevangen wordt door het oor en herkend wordt als geluid via de zenuwcentra. Het vallen van de boom zal trillingen veroorzaken. Als er geen oren zijn om ze te horen, is er geen geluid.
Geluid is een trilling die opgevangen kan worden door ons oor, en herkend wordt als geluid in onze zenuwcentra. Het vallen van de boom zal trillingen veroorzaken. Als er geen oren zijn om ze te horen, wordt er geen geluid gehoord. Als er wel oren zijn om te horen, zal wel geluid gehoord worden. De boom zal geluid maken.
Iedereen kiest natuurlijk antwoord 2. In situaties waarin je oplossingen niet ziet omdat die buiten jouw persoonlijke waarneming vallen, zou je de route van antwoord 2 kunnen volgen. Zoek een paar oren, bijvoorbeeld een goede vriend(in) of een coach. Iemand die het antwoord op jouw vraag wellicht ook niet weet, maar wel kan luisteren, vragen stellen, spiegelen. Met de antwoorden op zijn/haar gestelde vragen en zelfreflectie kun je dan alsnog je vraag beantwoorden. Wat eerst buiten je waarneming viel, valt vanaf dat moment binnen je waarneming.
Van probleem naar oplossing
Eenmaal bewust van de oplossingsrichting kan ergens naar worden toegewerkt. Pro-actief de situatie veranderen, invloed op je omgeving uitoefenen en aan de slag gaan.
Dus ruimte innemen en voor voeding zorgen. Externe omstandigheden niet langer lijdzaam verduren, maar doel, acties en mindset op elkaar af te stemmen, de DAM-formule (doelen stellen en actie ondernemen met een positieve mindset) toepassen, en bereiken wat je wilt.
Conclusie: soms hoef je alleen maar op zoek naar oren om je te horen als de oplossing nu nog buiten je waarneming valt.
Zeker als de toehoorder behalve luisteren ook vragen stelt volgens de Creative Problem Solving methode. Meer daarover de volgende keer.
Waarom Van Dam Coaching inschakelen voor jouw coachvraag?
Inzicht in persoonlijkheid is waardevol voor het oplossen van privé problemen, loopbaanvragen, communicatieverbetering en persoonlijke ontwikkeling.
Iemands persoonlijkheid zegt heel veel over:
potentiele knelpunten op werk of privé-vlak,
het type omgeving waarin iemand zich thuis voelt,
mogelijkheden voor verdere ontwikkeling.
Persoonlijkheid ‘meten’ kan op verschillende manieren: MBTI, JTI, Big Five en het enneagram zijn bekende instrumenten. Meetresultaten kunnen voor verschillende doeleinden gebruikt worden, bijvoorbeeld:
✓ zelfinzicht vergroten, ✓ samenwerking verbeteren met mensen met een ander voorkeurstype, ✓een sterkte-zwakteanalyse maken gekoppeld aan een actieplan voor verdere groei, ✓bewustzijn vergroten over communicatiestijl, potentieel stressvolle situaties, etc., ✓loopbaanvragen beantwoorden, ✓een goede profielschets t.b.v. een CV, sollicitatiegesprek of een LinkedIn profiel.
Hieronder bespreek ik MBTI in vogelvlucht. Voor persoonlijkheidsmeting op grond van de Big Five, lees: Big Five.
MBTI
MBTI is gestoeld op de persoonlijkheidstheorie van Carl Gustav Jung. Volgens Jung kunnen mensen in verschillende voorkeurstypen worden onderverdeeld. Katharine Briggs en Isabel Myers hebben Jung’s theorie verder uitgewerkt tot wat nu de Myers-Briggs Type Indicator (MBTI) heet. MBTI onderscheidt 16 persoonlijkheidstypen, die bepaald worden op basis van vier dimensies. Elke dimensie kent 2 polen waarvan er één domineert en de andere uitsluit:
Dimensie:
óf
óf
Energie: waar haalt iemand zijn energie/inspiratie uit?
Extraversion E
Introversion I
Waarneming: hoe neemt iemand informatie op?
Sensing S
Intuition N
Oordeel: hoe neemt iemand beslissingen?
Thinking T
Feeling F
Levensstijl: op welke manier gaat iemand met de buitenwereld om?
Judging J
Perceiving P
16 lettercombinaties (Intuition is met een N aangegeven want de I wordt al gebruikt om Introversion aan te duiden) levert 16 verschillende persoonlijkheden op:
ISTJ
ISFJ
INFJ
INTJ
ISTP
ISFP
INFP
INTP
ESTP
ESFP
ENFP
ENTP
ESTJ
ESFJ
ENFJ
ENTJ
Kort samengevat staan de afzonderlijke letters voor:
E: energie en inspiratie voornamelijk van de wereld om je heen, interactie met de buitenwereld.
I: energie stroomt bij voorkeur naar iemands innerlijke belevingswereld, overdenken van zaken.
S: aandacht voor de feiten, zoals waargenomen met de 5 zintuigen, scherpzinnig waarnemen.
N: verbanden en grote lijnen zien, gebruik makend van ervaringen en eerder opgedane informatie.
T: beslissen en oordelen op basis van logica, objectief redeneren.
F: beslissen en oordelen op basis van waarden, persoonlijke emoties en idealen.
J: planmatig en geordend leven, georganiseerd zijn, gestructureerd.
P: flexibel en spontaan in het leven staan, openstaan voor nieuwe ervaringen, niet te veel structuur.
Bij elk persoonlijkheidstype hoort een uitgebreide omschrijving met kenmerken en eigenaardigheden.Persoonlijkheidstypering is geen etikettenplakkerij. Je krijgt geen sticker op je voorhoofd geplakt waarop staat wie je bent. De indeling in 16 verschillende typen kan ook nooit alle individuele nuances van mensen omvatten. Verschillen tussen mensen – ook van hetzelfde type -, zijn er altijd. Het ene type is ook niet beter dan het andere. Toch geeft de typering goed inzicht in overeenkomsten en verschillen tussen mensen.
Hoe wordt het persoonlijkheidstype bepaald?
Iemands persoonlijkheidstype kan met een vragenlijstworden vastgesteld. In coachtrajecten gebruik ik een set vragen die elk 2 beweringen bevatten over denken, handelen en voelen. Hieruit kies je de de bewering die het meest van toepassing is en op grond van de totaalscore kan het persoonlijkheidstype bepaald worden en beschreven worden welke kenmerken, potentiële valkuilen en sterke eigenschappen daar bij horen.
Behalve de vragenlijst kun je ook zelf een idee krijgen van jouw persoonlijkheidstype door de te lezen over kenmerken van de verschillende voorkeuren en daar dan een keuze uit te maken, bijvoorbeeld:
Extraverts (E)
Introverts (I)
interactie
concentratie
extern
intern
breedte
diepte
veel relaties
beperkt aantal relaties
energie verbruiken
energie behouden
gezellig
reflectief
spreken dan denken
denken dan spreken
Sensors (S)
iNtuitives (N)
heden
toekomst
realistisch
conceptueel
daadwerkelijk
theoretisch
feit
fantasie
praktisch
vindingrijk
specifiek
algemeen
transpiratie
inspiratie
Thinkers (T)
Feelers (F)
objectief
subjectief
regels
omstandigheden
standvastig
overtuigend
helderheid
harmonie
analytisch
waarderend
beleid
sociale waarden
afstandelijk
betrokken
Judgers (J)
Perceivers (P)
opgelost
onderhanden
beslist
afwachten
vast
flexibel
controle
aanpassen
gesloten
openheid
gepland
open einde, spontaan
definitief
voorlopig
Is je type eenmaal vastgesteld, dan kun je met wat googelen op jouw lettercombinatie een schat aan informatie vinden.
Mismatch persoonlijkheid – omgeving
De persoonlijkheidsvoorkeur heeft invloed op iemands gedrag en optreden. Omgekeerd komt het voor dat gedrag in privé of werk niet overeenstemt met de eigen persoonlijkheidsvoorkeur. Iemands gedrag kan bijvoorbeeld een reactie zijn op de eisen en verwachtingen van de directe omgeving en niet iets ‘natuurlijks’ zijn.
Dit kan gaan schuren en tot onvrede leiden. Op professioneel vlak kan duidelijk worden dat het werk niet aansluit bij wie je in wezen bent. Mogelijk dat een ander type baan en werkomgeving beter past.
Voorbeeld
Harry werkt op een afdeling waar van hem wordt verwacht dat hij zijn werk volgens een vaste routine uitvoert, terwijl hij liever bezig zou zijn om het werk beter te organiseren. Nu wordt alles gedaan volgens procedures die in jaren niet veranderd zijn. Hij vindt dat er mensen op een plek zitten die daar eigenlijk niet horen. In teamoverleg heeft hij dit herhaaldelijk naar voren gebracht, maar niemand die er iets mee doet. Zijn leidinggevende is van mening dat alles juist goed werkt, want iedereen kan met duidelijke procedures zelfstandig zijn werk uitvoeren zonder dat overleg met anderen nodig is. Harry voelt zich rusteloos en futloos en gaat naar een coach.
In een coachtraject wordt duidelijk dat hij een ENFP type is. Dat betekent dat hij graag dingen met andere mensen bespreekt, zich gemakkelijk voelt als hij in een groep opereert, snel op voorvallen kan reageren en graag experimenteert met het onbekende. Een groot contrast met zijn collega’s die bedachtzaam dingen willen overdenken, gestrest raken als ze met veel mensen contact hebben, liever blijven bij wat ze kennen en minder gecharmeerd zijn van spontane acties. Harry zit als ENFP’er ingeklemd in een werkomgeving gedomineerd door ISTJ types. In een loopbaantraject wordt verder onderzocht in welke werkomgeving en functie hij beter tot zijn recht komt. Dat blijkt een plek te zijn waar innovatieve ideeën gewaardeerd worden, waar hij open en spontaan kan zijn en collega’s kan begeleiden die zaken afhandelen. Een functie als festivalorganisator bijvoorbeeld.
Persoonlijkheid veranderen
Het voorkeurstype is geen statisch gegeven. In de loop van het leven ontwikkelt iemand zich, er zijn veranderingen binnen een voorkeur. Dat gaat niet van de een op de andere dag, maar is een proces dat tijd nodig heeft. Het kan een verademing zijn als je begrijpt dat mensen met een ander persoonlijkheidstype ander gedrag tonen en dat de belemmering die je vanwege een ander ervaart niet tegen jou als persoon is gericht, maar volgt uit het persoonlijkheidstype van de ander. Wie dit inziet, kan effectiever omgaan met andere persoonlijkheidsvoorkeuren.
Je kunt ook zelf het een en ander veranderen. Experimenteren met nieuw gedrag bijvoorbeeld. Een ISTJ’er kan leren om af en toe gebaande paden te verlaten en nieuwe benaderingen gaan toepassen. Een ESTP’er kan leren meer discipline op te brengen zaken af te maken zonder onmiddellijk resultaat te verwachten. En een INFP’er kan perfectionisme leren temperen en werken aan het ontwikkelen van realistisch objectief oordeelsvermogen.
Waarom Van Dam Coaching inschakelen voor jouw coachvraag?
Iemand wil een verandering, wil af van iets vervelends dat al langere tijd duurt, maar weet niet hoe. Dat suddert een tijd zo door, totdat de bom barst. Dan is het echt genoeg, de hulp van een coach wordt ingeroepen.
Vijf coachgesprekken later is niet alleen duidelijk wat er precies mis is, maar ook hoe de situatie daadwerkelijk aangepakt zal worden. In no-time blijkt het euvel opgelost. Ra-ra-ra, hoe kan dat?
Hoe doet een coach dat?
Een professionele coach geeft geen antwoorden, geen tips en trics, geen advies. Wel maakt hij je bewust van wat je niet weet. Blinde vlekken en beperkende overtuigingen worden in kaart gebracht, belangrijke obstakels voor gewenste verandering worden weggenomen. Verandering komt met de succesformule:
In het begin van het coachtraject ben je nog onbewust onbekwaam. De coach stelt open vragen en doet zijn interventies, die voor bewustwording zorgen zodat je bewust onbekwaam wordt. Vanaf dat moment kun je nadenken over hoe het ook anders kan, daarmee experimenteren en bewust bekwaam worden. Is het nieuwe gedrag zo vanzelfsprekend geworden dat het automatisch gaat, dan ben je bent onbewust bekwaam.
Vier fasen van een leerproces
Elk leerproces verloopt volgens de 4 fasen zoals boven beschreven:
Fase 1: Onbewust onbekwaam: je hebt niet door hoe je de verandering kunt bewerkstelligen, je beseft niet dat bepaald gedrag niet effectief is;
Fase 2: Bewust onbekwaam: je komt erachter welk gedrag en welke gedachten niet effectief zijn;
Fase 3: Bewust bekwaam: nieuw gedrag aanleren en dat bewust toepassen;
Fase 4: Onbewust bekwaam: nieuwe gedrag is vanzelfsprekend geworden.
Als je in fase 2 beland bent, weet je wat je niet wist. Vanaf dan kun je verder onderzoeken wat je anders gaat doen. En dat vertalen in acties. Fase 2 voelt ongemakkelijk aan, maar is cruciaal voor oplossing van het probleem of knelpunt. In een coachtraject wordt aan deze fase dan ook veel aandacht besteed.
Knelpunten zelf achterhalen is moeilijk. Van heel veel gedrags- en denkpatronen ben je je niet bewust, laat staan van de effecten daarvan. Zonder dat je het weet, loop je daarom steeds weer tegen dezelfde problemen aan. Als een coach de rol van spiegel vervult, ga je inzien wáárdoor het misgaat. Een effectieve manier om bewustwording te vergroten, is het doorlopen van de 6 logische niveaus.
+ 6 logische niveaus
De 6 logische niveaus is een model dat gebruikt kan worden om belemmeringen voor het bereiken van wensen op te sporen en weg te nemen. Als eenmaal een helder doel is geformuleerd, kan de huidige situatie geanalyseerd worden door aan alle niveaus afzonderlijk aandacht te besteden.
De 6 logische niveaus hebben een waar-wat-hoe-waarom-wie-waarvoor volgorde en ziet er in piramidevorm als volgt uit:
In een coachsessie kunnen deze niveaus op 6 kaartje geschreven en op de grond gelegd worden, waarbij de feitelijke situatie per niveau doorlopen wordt. Van Omgeving stapt de gecoachte naar Gedrag en zo verder door naar Vaardigheden, Overtuigingen, Identiteit en Missie, terwijl de coach elk niveau uitvraagt.
Voor de gewenste situatie stapt de gecoachte vanuit Missie terug naar Identiteit tot en met het niveau Omgeving. Kortom, de heenweg gaat over hoe de situatie nu is, de terugweg analyseert de situatie waarin het doel al is bereikt.
Bij het analyseren van een probleemsituatie stelt een coach bij het onderste niveau Omgeving vragen als: ‘Waar ben je?, Wie zijn er bij?, Wat zie je?’. Daarna stapt gecoachte op Gedragsniveau en beantwoordt vragen als “Wat doe je? Wat zeg je?” Zo wordt elk niveau afzonderlijk doorlopen.
Wat de gewenste verandering ook is, vanaf het niveau Overtuigingen en hoger is de oplossing te verwachten. Gedrag wordt namelijk aangestuurd door onderliggende overtuigingen, gedachten- en denkpatronen. Verander die en ook het gedrag verandert. Bij het niveau Overtuigingen worden vragen gesteld als ‘Wat wil je?, Wat is belangrijk voor je? Waarom is dat belangrijk voor je? Wat denk je, maar spreek je niet uit? Welke overtuigingen heb je?’
Een verandering op hoger niveau heeft invloed op elk onderliggend niveau. Door nieuwe vaardigheden te leren, ga je ander gedrag vertonen. Hoe hoger het niveau van de verandering des te krachtiger en duurzamer is het effect op onderliggende niveaus.
Het model van de 6 logische niveaus maakt ook begrijpelijk dat ongewenst gedrag niet verdwijnt als alleen de omgeving verandert, bijvoorbeeld een andere baan, andere partner, ander huis etc.. Na verloop van tijd zal hetzelfde gedragspatroon in een andere omgeving weer terugkomen. Voor een duurzame gedragsverandering is daarom verandering op hoger liggende niveaus nodig.
= daadwerkelijk je doel bereiken
Het model geeft inzicht in hoe je jezelf belemmert in het bereiken van een doel. Vervolgens wordt je gecoacht in het ombuigen van belemmerende overtuigingen naar stimulerende overtuigingen. Zo ontstaat de beweging naar echte verandering, omdat je met de juiste mindset actie durft te nemen om je doel te bereiken. Doelen-Acties-Mindset, de DAM-formule, dáár draait het om.
Conclusie: een coach geeft geen antwoord op jouw vraag, maar met een interventie als de 6 logische niveaus zorgt hij er wel voor dat je:
✓ zelf een passend antwoord vindt, ✓ gewenste veranderingen op gedrags-, overtuigingen- of identiteitsniveau kan formuleren, ✓ deze daadwerkelijk in de praktijk gaat brengen, en ✓ uiteindelijk onbewust onbekwaam zult worden.
Waarom Van Dam Coaching inschakelen voor jouw coachvraag?
Recent lunchte ik met een oud-collega die ooit begonnen was als fiscalist, daarna bij verschillende banken werkte en uiteindelijk gespecialiseerd was geraakt in structured finance projecten. In het begin best boeiend, maar zo vertelde hij, nu ervaart hij dat toch heel anders.
Het begon al bij de tweede bank waar hij ging werken. Banden met collega’s waren niet hecht, de één wist nauwelijks wat de ander deed, ieder deed zijn eigen ding. Hij verliet de bankwereld en specialiseerde zich in structured finance projecten. Een intellectuele verademing in het begin, maar nu zijn het routine klussen geworden. In wezen behelst zijn werk niet meer dan schuiven met papier. Het verdient als een gek, maar hij heeft er genoeg van. Hij wil wat anders.
Wat hieruit duidelijk wordt is dit: ook al heb je bij de keuze van je carrière de juiste keuze gemaakt, dat is nog geen garantie dat dat voor altijd zo blijft. Om een aantal redenen kan het verstandig zijn je huidige loopbaan een andere richting te geven.
Je kunt aan een carrière verandering denken als ….
Je leven is veranderd.Aan het begin van je loopbaan kan je leven er heel anders uitzien dan nu. Als je single bent kan van hot naar her reizen heel leuk zijn, maar wat als je bent gaan samenwonen en een gezin gesticht hebt? Een meer gezinsvriendelijke baan kan dan beter passen.
De arbeidsmarkt is veranderd. Fiscalisten die 10 jaar geleden begonnen met werken werden met open armen ontvangen en daarvóór al in de watten gelegd toen ze nog studeerden en Big Four kantoren in een schaarse markt in dezelfde vijver zaten te vissen. Inmiddels zijn er meer fiscalisten dan er werk is, zijn uurtarieven hoger dan klanten bereid zijn te betalen en zijn bepaalde werkzaamheden grotendeels vervallen (bijv. boekenonderzoeken die door horizontaal toezicht in het rariteitenkabinet beland zijn) of verplaatst naar het buitenland. De vooruitzichten zijn daardoor minder rooskleurig geworden. Het kan tijd zijn om naar wat anders uit te kijken.
Je hebt last van een bore-out. In het begin was alles nog nieuw, je leerde veel en ontwikkelde jezelf volop. Maar dat gevoel is er niet meer, het werk is routine geworden. Misschien toch beter om iets inspirerenders te zoeken, iets waarin je weer kunt leren?
Je zit tegen een burn-out aan. Het werk is zo stressvol geworden, de organisatie waarin je werkt wordt gestuurd op cijfers. Meer doen, met minder mensen in minder tijd heeft de werkdruk opgeschroefd. En dat voel je aan den lijve als je ‘s avonds uitgeput op de bank hangt. Voor je mentale en fysieke gezondheid is het goed om wat anders te gaan doen.
Je hebt weinig carrièreperspectief meer. Het geijkte carrièrepad is bewandeld, je bent op een eindrang aangekomen. Motivatie door een promotie zit er niet meer in. Integendeel er wordt gesproken over demotie: hetzelfde werk blijven doen met inlevering van salaris. Een carrière verandering kan weer nieuwe uitdagingen opleveren.
Je financiële behoefte is veranderd. Je verdient geld als water, meer dan je echt nodig hebt. Het banksaldo groeit maar papier is geen werkplezier. Financiële zekerheid is minder belangrijk geworden, voldoening in je werk des te meer. Als die voldoening niet in je huidige baan te vinden is, is het goed om naar iets uit te kijken waar je meer warm voor loopt.
Je behoefte aan zelfstandigheid is groter geworden. In het begin van je loopbaan stoorde het volgen van bepaalde regels en procedures niet zo. Leidinggevenden die zich bemoeien met hoe jij je werk doet en allerlei geneuzel op bijvoorbeeld risk & compliance gebied vind je nu echter irritant. Je wilt zelf bepalen wat je doet en hoe je iets aanpakt. Uitkijken naar een baan met meer zelfstandigheid of de stap naar ZZP’er worden kan beter bij je passen.
Gezelligheid en werksfeer is ver te zoeken. Er heerst nauwelijks teamgeest en wat je stoort zijn de hoge productiviteitseisen, politieke spelletjes en gebrek aan openheid in de organisatie. Soms lijkt het wel of je in een mortuarium rondloopt. Zoeken naar een meer enerverende werkomgeving kan een flinke verbetering opleveren.
Je talent, kennis en vaardigheden kun je onvoldoende inzetten. In de jaren achter je heb je jezelf verder ontwikkeld. Omdat je meer in je hebt dan je huidige werk vraagt, mis je voldoening. In een andere baan zul je je lekkerder voelen omdat die beter past bij wie je bent en wat je kunt.
En dit lijstje is nog niet eens uitputtend. Je zou er triest van worden ….. tenzij je NU besluit er echt iets aan te gaan doen.
Misschien denk je ‘ik heb geen tijd om hier goed over na te denken’ en komt het er niet van. In feite is dit geen gebrek aan tijd, maar gebrek aan rust. Neem een voorbeeld aan een atleet. Die pauzeert even om te voelen hoe het staat, hoe het parcours er uit ziet etc. Zonder dat kan hij niet goed presteren. Rust zorgt voor helderheid, prioriteiten stellen en doordachte keuzes maken. Gun jij jezelf die rust? De allereerste stap kost je niet eens tijd: het nemen van een besluit en eerlijk antwoorden op de vraag: kies ik ervoor dat het anders moet of laat ik het maar zo?
Waarom Van Dam Coaching inschakelen voor jouw coachvraag?
Ja dat kan, mits je zaterdag 19 januari a.s. naar de Kom naar de coach-dag komt of gebruik maakt van de aanbieding tot 31 januari.
Tijdens de ‘Kom naar de coach-dag kun je je in heel Nederland voor een symbolisch bedrag (€ 12,50) laten coachen door een professionele coach. Beroepscoaches die zijn aangesloten bij de NOBCO (Nederlandse Orde van beroepscoaches) trakteren op honderden coachsessies vanwege het 10-jarig bestaan van hun beroepsorganisatie NOBCO. De volledige opbrengst van deze dag gaat naar een goed doel: Edukans. Je kunt je aanmelden voor een coachsessie bij jou in de buurt via www.komnaardecoachdag.nl.
In Haarlem zijn mijn coachsessies allemaal al volgeboekt, maar wellicht zijn collega coaches bij jou in de buurt nog beschikbaar? Check de website (www.komnaardecoachdag.nl) en schrijf je in!
